ترزا مي از شهركسازيها گفت، نتانياهو از تحريم تهران
تقلاي ضد ايراني بيبي در لندن
سارا معصومي
ترزا مي، نخست وزير بريتانيا درميانه تلاشها براي به حداقل رساندن هزينههاي خروج كشورش از اتحاديه اروپا، سياست خارجي جديدي را در پيش گرفته است. روز گذشته وي پس از آنكه 10 روز گذشته را در واشنگتن و ديدار با دونالد ترامپ، رييسجمهور تازهنفس ايالات متحده و سپس در آنكارا و رايزني با رجب طيب اردوغان، نخستوزير تركيه گذراند در لندن ميزبان بنيامين نتانياهو، نخست وزير رژيم صهيونيستي بود. تراز مي صبح روز دوشنبه به وقت لندن در خانه شماره 10 داونينگ استريت ميزبان بنيامين نتانياهو بود. اين ديدار پس از رايزنيهاي دوجانبه به ناهار كاري ختم شد. اين نخستينبار بود كه نخستوزير بريتانيا با نخست وزير رژيم اسراييل ديدار كرد و البته جدا از مساله ديدار دوجانبه سطح تماسهاي دو طرف اندك نبوده است و دو مقام در ماه آگوست تماس تلفني نسبتا طولانيمدتي با هم داشتهاند. به گزارش گاردين، بخش اعظم اين ديدار به گفتوگوهاي دوطرف درباره مسائل دوجانبه و مراودههاي اقتصادي و تجاري خواهد گذشت و البته برخي منابع نزديك به نخست وزير بريتانيا ميگويند كه خانم مي در اين ديدار به بيبي درباره خطرات گسترش شهركسازيهاي رژيم صهيونيستي هشدار خواهد داد. سخنگوي ترزا مي در اين باره ميگويد: دو طرف درباره زنجيره متفاوت و متنوعي از مسائل مانند پروندههاي مهم منطقهاي در خاورميانه و همچنين مسائل روز بينالمللي رايزني كردند.
سخنگوي نخست وزيري بريتانيا پيش از اين جلسه با تاييد احتمال مطرح شدن مساله شهركسازيهاي اسراييل در ديدار بيبي با مي گفت: خانم مي در اين جلسه موضع لندن در قبال شهركسازيها را اعلام خواهد كرد و به بيبي يادآوري ميكند كه گسترش شهركسازيها ميتواند اعتماد مورد نياز براي مذاكرات صلح را تحتالشعاع قرار دهد. تلاش ما تفاهم بر سر راهكار تشكيل دو كشور مستقل است به گونهاي كه هم تلآويو در امنيت باشد و هم كشور فلسطين به استقلال برسد.
بنيامين نتانياهو از فرصت انتخاب دونالد ترامپ در امريكا كمال استفاده را در حوزه سياست داخلي كرده و به شكل غيرقابل باوري در حال افزايش حجم شهركسازيهاي خود است. هفته گذشته اين رژيم خبر ساخت 3 هزار واحد مسكوني جديد را داد و اين در حالي بود كه در روزهاي نخست حضور ترامپ نيز تل آويو دستور ساخت 2500 واحد جديد در كرانه باختري و 550 واحد در شرق بيتالمقدس را داده بود. فلسطينيها ساخت و سازها در هر دوي اين مناطق را خلاف راهكار تشكيل دو كشور ميدانند و اين موضعگيري آنها از حمايت بينالمللي نسبي هم برخوردار است. مساله رابطه با تل آويو و حد و اندازه اين رابطه از اصليترين انتقادهاي گروههاي مختلف سياسي به ترزا مي است. جرمي كوربين، رهبر حزب كارگر بهشدت مخالف گسترش شهركسازيهاي اسراييل است و آن را خلاف قوانين بينالمللي ميداند. كوربين در آستانه سفر بيبي به لندن در اين باره گفته بود: كافي نيست كه ترزا مي تنها به گفتن اين جمله بسنده كند كه اين شهركسازيها بحث اعتماد در مذاكرات صلح را تحتالشعاع قرار ميدهد.
نتانياهو روز 17 فوريه نيز با دونالد ترامپ، رييسجمهور محبوب خود ديدار كند. بيبي در چندماه اخير به پروپاقرصترين مدافع دونالد ترامپ بدل شده است و چشم اميد بسياري به دولت وي چه در حوزه سياست داخلي و چه خارجي دوخته است. درحالي كه جهان از اقدامهاي اخير ترامپ به ستوه آمده است اما نخستوزير رژيم صهيونيستي از نخستين چهرههايي بود كه طرح رييسجمهور جنجالي امريكا براي ساختن ديوار در مرز مكزيك را ستود.
در حالي كه توجه رسانههاي منطقهاي و بينالمللي بيشتر بر بحث گفتوگوهاي دو مقام در حوزه سياست خارجي متمركز است اما يكي از اصليترين هدفهاي ترزا مي از صحبت با مقامهاي متفاوت بينالمللي، ايمنسازي اقتصادي انگلستان در جريان خروج از اتحاديه اروپا است. وي در گفتوگوي تلفني با نتانياهو در ماه آگوست نيز با وي درباره چگونگي پيشبرد رابطههاي تجاري مستقل لندن و تل آويو پس از آغاز روند خروج اين كشور از اتحاديه اروپا گفتوگو كرده بود.
اشاره مي به شهركسازيها، اصرار نتانياهو بر ايران
بنيامين نتانياهو پيش از سفر به لندن ترجيح داد محور سخنان خود با مي را روي مساله توافق هستهاي جامعه بينالمللي با ايران و فعاليتهاي منطقهاي اين كشور متمركز كند. وي به صراحت اعلام كرد كه با توجه به آنچه وي اقدامهاي خشونت آميز ايران در منطقه ميخواند، در اين سفر وي تلاش خواهد كرد بر اتحاد ميان تل آويو و لندن در مقابل تهران بيفزايد. وي پيش از سفر به لندن در اين باره گفت: ما در دورهاي از فرصتها و چالشهاي ديپلماتيك هستيم. فرصتها از اينجا نشات ميگيرد كه دولتي جديد در واشنگتن بر سر كار است و دولت جديدي هم در لندن عهدهدار امور شده است. من در سفر به لندن و پس از آن به واشنگتن با ترزا مي و دونالد ترامپ درباره تحكيم روابط دوجانبه و همچنين روابط سهجانبه صحبت خواهم كرد.
در حالي كه به نظر ميرسد براي نخستوزير بريتانيا بحثهاي اقتصادي مهمتر باشد اما نتانياهو تاكيد كرده بود كه نخستين مسالهاي كه وي با ترزا مي و بوريس جانسون وزير امور خارجه كشور ميزبان مطرح خواهد كرد، ايران است. بيبي در بخشهاي ديگري از سخنان خود در اين خصوص گفته بود: ايرانيها تلاش ميكنند تمام مرزها را با اقدامهاي خشونتآميز خود درهم بكوبند. درحال حاضر مهمترين چيز اين است كه كشورهايي مانند امريكا كه ميتوانند پيشرو باشند به اضافه لندن و تلآويو دركنار هم و مقابل ايران قرار بگيرند.
گاردين درباره دلايل تمركز دوباره بيبي بر مساله ايران مينويسد: ايران دوباره به راس موضعگيريهاي ترامپ بازگشته است و دليل آن هم همصدايي تازه تل آويو با دولت جديد امريكا درباره تهران و توافق هستهاي است. هفته گذشته بود كه ترامپ از مساله آزمايش جديد موشكي ايران استفاده كرد و ليست جديدي از تحريمها عليه تهران را اعلام كرد. وي همچنين در يك پست توييتري نوشت كه ايران با آتش بازي ميكند. پس از اين اتفاقها بود كه نتانياهو اعلام كرد كه در ديدار قريبالوقوع خود با ترامپ در واشنگتن با وي درباره ضرورت افزايش تحريمهاي ايران به دليل آزمايشهاي موشكي اين كشور و فعاليتهاي منطقهاياش صحبت خواهد كرد. نتانياهو در زمره مخالفان برجام است كه به سخنگوي برخي بازيگران ديگر منطقهاي هم بدل شده و ميگويد كه توافق هستهاي با ايران نه فقط امريكا و اسراييل كه برخي كشورهاي منطقهاي را هم آزار ميدهد. درحالي كه پيش بيني ميشد مساله انتقال سفارتخانه امريكا به بيتالمقدس يا شهركسازيها به اصليترين سوژههاي رايزنيهاي بيبي با دولت جديد امريكا بدل شود اما نتانياهو آنها را به مسائل داخلي گره زده و ترجيح ميدهد تمام توان خود را بر مساله ايران بگذارد. نتانياهو پس از هشت سال اختلاف نظر با دولت باراك اوباما در قبال مساله ايران اكنون فرصت را براي تنگتر كردن حلقه پيرامون تهران مناسب ميبيند و بهترين صدايي كه او را همراهي ميكند نيز دونالد ترامپ است. اسراييل با توجه به مشكلاتي كه بريتانيا به هنگامه خروج اين كشور از اتحاديه اروپا با آن مواجه است تلاش ميكند از اين فرصت استفاده كند و لندن را در كنار خود و واشنگتن در مواجه با تهران قرار دهد.
از امريكا پيروي كنيد
از تحريمهاي جديد امريكا عليه ايران استقبال ميكنيم و برنامه هستهاي ايران همچنان تهديدي جدي براي جهان است. ايران اروپا، غرب و كل جهان را تهديد ميكند. عباراتي كه نخستوزير رژيم صهيونيستي در ديدار با همتاي انگليسي خود در لندن همانطور كه وعده داده بود بر زبان آورد. وي در بخشهاي ديگري از سخنان خود ادعا كرد كه ايران به دنبال تسلط كامل بر خاورميانه است و بايد مهار شود. نتانياهو در ادامه گفت: از كشورهاي مسوول در جامعه جهاني ميخواهيم كه رفتار امريكا در قبال ايران در وضع تحريمهاي جديد را الگو قرار دهند. ما بايد به ايرانيها بگوييم كه اقدامهاي آنها بيپاسخ نميماند.
تا لحظه تنظيم اين خبر درباره اظهارات ترزا مي در ديدار با نتانياهو مطلبي به رسانهها درز پيدا نكرده است اما سخنگوي ترزا مي پيش از اين ديدار تاكيد كرده بود كه لندن در قبال مساله موشكي ايران دغدغههاي مشابه تل آويو دارد. نخستوزير پيش از اين نيز تاكيد كرده بود كه اجراي دقيق برجام يك ضرورت است.
استقبال ديرهنگام ترزا مي از نتانياهو
بي بيسي درباره نخستين ديدار دو مقام نوشت: درحالي كه نخست وزير بريتانيا ترجيح داد در حوزه سياست خارجي محور سخنانش را بر مساله شهركسازيها متمركز كند اما نتانياهو همانطور كه پيشبيني ميشد ايران را در راس قرار داد. لندن و تلآويو در شرايط مشابه بينالمللي قرار گرفتهاند و همين مساله ميتواند اين دو را به هم نزديك كند. لندن به دليل راي به خروج از اتحاديه اروپا از سوي دوستان و همسايگان اروپايي منزوي شده است و تلآويو نيز به دليل خودسريها و تاكيدش بر توسعه شهركسازيها در چند هفته اخير از سوي دوستان سابقش در حوزه بينالمللي انتقادهاي فراواني را تحمل كرده است. هم تل آويو و هم لندن بهشدت به واشنگتن وابسته هستند اما هر دو نسبت به رفتارهاي غيرقابل پيش بيني ترامپ از نوعي بياطميناني رنج ميبرند. درحالي كه اسراييل تلاش ميكند لندن را به عنوان يكي از دولتهاي بهشدت مدافع تل آويو در مقابل ايران قرار دهد، ترزا مي كه كشورش يكي از اعضاي حاضر در مذاكرات هستهاي با ايران بوده بر حفظ و اجراي برجام از سوي همه طرفهاي درگير تاكيد دارد.
بيبيسي در بخشي از گزارش خود نوشته است كه نخستين رويارويي بيبي با ترزا مي اندكي غيرعادي شروع شد چرا كه نتانياهو چنددقيقه زودتر به مقابل خانه شماره 10 رسيد و ترزا مي برخلاف عرف ميزباني مقابل در منتظر وي نايستاده بود. دو نخست وزير از برگزاري نشست خبري پس از ديدار رسمي هم سر باز زدند.