دفاع جانانه جهانگيري ظهور حمايت اصلاحطلبي
الهه كولايي
فعال سياسي
برگزاري نخستين دور مناظره نامزدهاي انتخابات رياستجمهوري در ايران، دستاوردي بزرگ براي پيشبرد مردمسالاري ديني و تلاشي براي آگاهسازي مردم از روندي است كه ميتواند انتخاب آنها را تسهيل كند. در واقع يكي از مهمترين مسائل در كشورهاي مختلف جهان براي اجرايي كردن استانداردهاي انتخابات آزاد و عادلانه، بالا بردن آگاهيهاي مردم نسبت به سازوكارهاي اين روند به ويژه افزايش شناخت آنها از نامزدهايي است كه براي انتخاب شدن به آنها عرضه ميشوند و اين هدف جز از طريق برگزاري مناظرات امكانپذير نيست. برگزاري اين مناظره و در واقع عرضه ملي آن، تاثير بسيار تعيينكنندهاي خواهد داشت. به ويژه اينكه مردم در طول سالهاي گذشته نتايج عملي اجراي سياستهاي برخي از اين نامزدها را لمس و تجربه كردهاند و
بنابراين به خوبي ميتوانند در مورد صحت سخنان آنها و درستي ادعاهاي آنان قضاوت كنند. اين مباحثات بخوبي نشان داد كه مناظره انتخاباتي اين دوره، رويارويي تفكر و رويكرد مبتني بر روشهاي سنتي ولو در سوال يا در متن باورهاي هريك از نامزدها در برابر رويكردي مدرن و مبتني بر عقلانيت و پذيرش حق حاكميت مردم و ضرورت بهكارگيري ايدهها و خواستهها و مطالبات آنها است. در واقع در اين فضا مشخص شد كه ما با دو جريان متفاوت سياسي و اقتصادي براي مديريت جامعه روبرو هستيم كه در حوزههاي مختلف به بيان ديدگاههاي خود پرداختند. بر همين اساس فضاي ايجاد شده امكان گزينش آگاهانهتر و متناسبتر را براي مردم فراهم خواهد كرد. هرچند نبايد از اين امر مهم به راحتي عبور كرد كه اين مناظره برخورد رويكردهاي شعاري و پوپوليستي در برابر رويكرد علمي و مبتني بر تجارب واقعگرايانه در جهت مطالبات و خواستههاي مردم هم بود.
اما نكته ديگري كه در اين مناظره بسيار به چشم ميآمد غيبت مشهود صداي زنان و خواستهها و مطالبات آنان در يك شرايط بسيار حساس و سرنوشتساز در كشورمان بوده است. تا آنجا كه حتي از عدالت جنسيتي در چارچوب مباحث مربوط به عدالت خبري نبود. هرچند همه نامزدها به خصوص نامزدهاي اعتدالگرا و اصلاحطلب بگونهاي اين مساله را مورد توجه قرار دادند اما نبود صداي زنان در اين مناظره تبعيضي ناروا بود كه از سوي دستگاه نظارتي انتخابات بر جامعه زنان ايراني رفت. به هرحال معتقدم كه اين مناظره مقدمهاي بود بر تلاشي براي آگاهسازي مردم به منظور تقويت زيربناي دموكراسي در گام اول و در گامهاي بعدي ايجاد شرايط مناسب براي برگزيدن مفيدترين و كارآمدترين شيوهها براي پاسخ به مطالبات گسترده مردم ايران، كه در ميان آنها مطالبات اوليه مردم در ايجاد شرايط زندگي آبرومندانه و محترمانه از هرجهت در جايگاه ويژهاي قرار دارد. بر همين اساس ميتوان انتظار داشت كه دورههاي بعدي اين مناظرات به آگاهي بيشتر از طريق روشن شدن ابعاد رقابت هر شش كانديدا كمك كند. با اين حال نبايد از واقعيت حمايت موثر و همهجانبه جريان اصلاحطلبي از حسن روحاني دور ماند كه در دفاع جانانه آقاي جهانگيري نمود پيدا كرد. در واقع اين تركيب بخوبي نشان داد كه بايد در كنار دكتر روحاني كساني كه مدافع سياستها و برنامههاي ايشان هستند حضور پررنگتري در اين مناظرات پيدا ميكردند. اما اين ضرورتي بود كه متاسفانه كمتر به آن توجه شد. ما به معناي اصلاحطلبان ميتوانستيم نامزدهاي ديگري را نيز در حمايت از دكتر روحاني وارد اين تعاملها كنيم كه البته با اين امكانات اندك هم جريان اصلاحات و اعتدال توانستند از اين مناظره سربلند بيرون آمدند.