دو شهيد ، دو نام و يك روز ماندگار
پيشينه روز معلم در ايران
در روز 12 ارديبهشت سال 1340 خورشيدي معلمان كشور جهت احقاق حقوق حقه خود و به رهبري زنده‌ياد محمد درخشش دست به اعتراض و اعتصاب سراسري زدند. معلمين تهران در روز 12 ارديبهشت قصد ورود به محوطه وزارت فرهنگ واقع در خيابان اكباتان را داشتند كه از ورود آنان جلوگيري به عمل آمد.
معلمان روانه ميدان بهارستان شد و جلوي ساختمان مجلس روي زمين به تحصن نشستند. پليس براي متفرق كردن آنان از ماشين آبپاش استفاده كرد ولي معلمان از جاي خود تكان نخوردند. دكتر خانعلي دبير 29 ساله دبيرستان جامي به اتفاق چند دانش‌آموز به بالاي ماشين آبپاش رفته و جهت شيلنگ را عوض كردند، آنگاه پليس شروع به تيراندازي هوايي كرد ولي باز معلمان از جاي خود برنخاستند. سرهنگ شهرستاني، رييس كلانتري 2 اقدام به شليك كرد كه دكتر خانعلي مورد اصابت گلوله قرار گرفت و در بيمارستان در گذشت.
محمد درخشش، رييس جامعه معلمان ايران و رهبر اعتصاب دستگير و به زندان افتاد. از اين به بعد اعتراض رنگ سياسي گرفت و معلمان 4 شرط براي پايان اعتصاب به‌شرح زير اعلام كردند: اول سقوط دولت شريف امامي، دوم مجازات قاتل دكتر خانعلي، سوم آزادي درخشش و چهارم ترميم حقوق معلمان طبق طرح باشگاه مهرگان.
روز 15 ارديبهشت شريف امامي استعفا داد، دكتر علي اميني مامور تشكيل كابينه و درخشش از زندان آزاد شد. روز 18ارديبهشت معلمان در باشگاه مهرگان كانون معلمان ايران اجتماع كرده و طي قطعنامه‌اي روز 12 ارديبهشت را به خاطر اعتصاب موفقيت‌آميز خود و گراميداشت دكتر خانعلي روز معلم اعلام كردند و قرار شد كه هر سال در چنين روزي تمام مدارس كشور براي بزرگداشت دكتر خانعلي تعطيل شود.
در همين روز دكتر اميني در باشگاه مهرگان حضور يافت و به معلمان قول افزايش حقوق آنان را داد ولي معلمان نپذيرفتند و اعلام كردند كه هيچ كس را به جز درخشش به عنوان وزير فرهنگ نمي‌پذيرند. روز 22 ارديبهشت درخشش به وزارت فرهنگ منصوب و اشل حقوق معلمان با حقوق مهندسين مساوي و به تصويب هيات وزيران رسيد و به اين ترتيب اعتصاب 10 روزه معلمان پايان يافت و روز 23 ارديبهشت معلمان به كلاس‌ها رفتند. دو سال مراسم روز معلم برگزار شد ولي در تقويم ايران ثبت نشد و كم‌‌كم به فراموشي سپرده شد تا آنكه در سال 1358 با شهادت آيت‌الله مطهري كه در شامگاه روز 11 ارديبهشت ترور شدند، دولت وقت 12 ارديبهشت را روز شهادت آيت‌الله مطهري و روز معلم اعلام كرد و به اين ترتيب روز معلم تثبيت شد.