ترامپ با سفر به عربستان جهان اسلام را به جان هم مياندازد
فتنه در منطقه
يسرا بخاخ
دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا كه در جريان كمپين انتخاباتياش اظهارات جنجالي و توهينآميزي عليه جامعه مسلمانان داشته را شايد بتوان بعد از جورج دبليو بوش يكي از اسلام ستيزترين روساي جمهور اين كشور دانست. فردي كه در يكي از سخنرانيهاي انتخاباتياش خواسته بود ورود مسلمانان به امريكا ممنوع شود و به محض روي كار آمدن فرماني اجرايي براي جلوگيري از ورود اتباع 6 كشور اسلامي از جمله ايران تصويب كرده بود؛ حالا قرار است در نخستين سفر بينالمللي خود به عربستان كه يكي از مراكز اصلي دين اسلام به شمار ميرود، سفر كند؛ سفر ترامپ به سه مقصد عربستان، سرزمينهاي اشغالي و واتيكان كه رنگ و بوي ديني دارند و مراكز اديان توحيدي به شمار ميآيند از ديد برخي اهميت بالايي دارد و اميد كمرنگي را براي ايجاد صلح پايدار در خاورميانه تداعي ميكند. برخي روزنامههاي امريكايي با اشاره به سفرهاي ديني- سياسي ترامپ معتقدند كه او به دنبال ايجاد وحدتي ميان مسيحيت، يهوديت و اسلام است تا همه را براي مقابله با افراطگرايي و راديكاليسم همصدا كند. رييسجمهور جنجالي امريكا كه روزي خواستار محو مسلمانان افراطگرا از كره زمين شده بود حالا با ادعاي همكاري با شركاي ديرينه واشنگتن در خاورميانه به ويژه كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس ميخواهد ائتلافي بينالمللي براي نفوذ بيشتر در خاورميانه به بهانه مبارزه با تروريسم تشكيل دهد. ترامپ گفته بود من فكر ميكنم كه اسلام از ما متنفر است ما بايد خيلي هوشيار باشيم و اجازه ندهيم آنها كه تا اين حد از ما متنفر هستند وارد كشورمان شوند، حالا در آستانه ديدار ترامپ با سران كشورهاي عربي و اسلامي سني مذهب كه قرار است در 19 ماه مه جاري رخ دهد، با بازخواني اين عبارات اين سوال پيش ميآيد كه اين تاجر تازه وارد در عرصه سياست براي اتحاد اديان پا به خاورميانه ميگذارد يا اهداف ديگري را در منطقه جستوجو ميكند.
مرگ حقوق بشر
گفته ميشود رييسجمهور امريكا براي همكاري با كشورهاي عربي و اسلامي خاورميانه براي مقابله با داعش و القاعده به عربستان سفر ميكند. همين مساله در داخل امريكا نيز جدلي به پا كرده است روزنامه واشنگتنپست در اين باره نوشته كه دولت ترامپ حاضر است با دولتها و حكومتهاي استبدادي عربي همكاري كند بدون اينكه در زمينه رعايت حقوق بشر به آنها فشاري وارد كرده باشد و اين مساله با رويكرد كلي امريكا در تضاد است و از اين مبدأ نشأت گرفته كه ترامپ سياست خارجه مشخصي ندارد. به همين دليل سفر او به خاورميانه با اما و اگرهاي زيادي همراه است و شايد كسي واقعا نداند در سر رييسجمهور امريكا چه ميگذرد زيرا او بارها گفته بود سياستي كه در آينده پيش خواهد گرفت به اولويت دادن به مسائل داخلي كشور منجر خواهد شد اما امروز و بعد از چندين شكست پياپي در مسائل داخلي، تمام تمركز دولت او بر مسائل خارجي و منطقهاي معطوف شده است.
تشكيل ناتوي سني
پايگاه اسراييلي دبكا در مطلبي مدعي شده است كه ترامپ قرار است در سفري كه به عربستان دارد و در جريان نشستي كه با حضور سران چند كشور منطقه برگزار ميشود از ناتوي اسلامي سني پردهبرداري كند. حجم بالاي تسليحات نظامي امريكا به عربستان تا حدودي اين فرضيه را تاييد ميكند اما عبدالباري عطوان در اين خصوص ميگويد: ما حرفي نداريم كه عربستان به دنبال خريد سلاحهاي بيشتر باشد ولي نه تسليحاتي با اين حجم و به اين قيمت، زيرا قراردادهاي چندصد ميليارد دلاري عربستان و امريكا جنگندههاي اف 35 پيشرفته را شامل نميشود و بيشتر قراردادهاي فني نظامي، ناوهاي جنگي و سامانههاي دفاعي مانند پاتريوت است اين مساله سخن مسوول امريكايي كه پرده از اين قراردادها را برداشته را تاييد ميكند كه قرار نيست تسليحات فروشي به كشورهاي عربي از جمله عربستان برتري نظامي رژيم صهيونيستي را به خطر بيندازد.
فهمي هويدي، كارشناس و تحليلگر عربي نيز معتقد است كه سفر ترامپ به عربستان و ديدار با سران كشورهاي عربي كه به ابتكار عمل رياض صورت ميگيرد، سودي براي كشورهاي عربي نخواهد داشت و منافع آن به جيب واشنگتن سرازير خواهد شد. هويدي در مقالهاي كه در روزنامه الشروق منتشر كرده ميگويد: اسراييل پيروز و كشورهاي عربي بازنده اصلي سفر رييسجمهور امريكا به عربستان خواهند بود. با توجه به اينكه مصر هنوز پاسخي در خصوص حضور در اين نشست نداده است اين تحليلگر عرب معتقد است كه قاهره ديگر در معادلات كشورهاي عربي جايي ندارد و اين مساله به وسيله امريكا به انتخاب عربستان به عنوان نخستين مقصد سفرش كاملا مشخص شده است.
بر اساس اين گزارش زماني كه باراك اوباما در سال 2009 براي نخستين سفرش به منطقه براي گفتوگو با جهان اسلام مصر و تركيه را انتخاب كرد و در آن سفر به اسراييل نرفت تا نشان دهد از گروه يا ديدگاه خاصي حمايت نميكند اما ترامپ با سفر به عربستان موضع دشمني خود با ايران را آشكارتر ميكند و ضمن اينكه كشورهاي عربي را وادار ميكند كه هزينههاي هنگفتي پرداخت كنند تا در نهايت به عاديسازي روابط با اسراييل تن بدهند و به صورت سمبليك به دنبال اتحاد كشورهاي عربي سني عليه ايران است. بر اساس اين گزارش نه تنها امريكا كشورهاي عربي را وادار خواهد كرد با شركت در اتحادي عليه ايران در منطقه قدرت خود را هزينه كنند، بلكه به فتنه دشمني شيعيان و اهل سنت در منطقه دامن خواهد زد و به اين ترتيب با گرفتار شدن جهان اسلام در جنگ داخلي خود، اسراييل با فراغ بال به سياستهاي توسعهطلبانه خود ادامه
خواهد داد.