مسكو: احتمالا سركرده داعش را كشتهايم
اما و اگر درباره سرنوشت بغدادي
يسرا بخاخ
با پيشروي موازي ارتش عراق و ارتش سوريه و كوچكتر شدن قلمرو تحت تصرف داعش در اين دو كشور، گزارش و گمانههاي مختلفي درباره سرنوشت ابراهيم عواد البدري معروف به ابوبكر بغدادي، سركرده داعش منتشر ميشود. در همين راستا وزارت دفاع روسيه روز جمعه اعلام كرده كه بر اساس اطلاعاتي كه در دست دارد احتمالا خليفه خودخوانده داعش در يكي از حملات هوايي ارتش روسيه در رقه سوريه كه پايتخت داعش به شمار ميرود، كشته شده است. وزارت دفاع روسيه احتمال داده كه اين اتفاق در 28 ماه مه و در يكي از حملات هوايي ارتش روسيه در شهر رقه رخ داده كه ايالات متحده نيز از زمان و مختصات حمله آگاه بوده است. مسكو ضمن اعلام اينكه در حال تحقيق بيشتر در اين خصوص است افزود: بر اساس اطلاعاتي كه از طريق كانالهاي مختلف در دست بررسي است ابوبكر بغدادي در جلسه شوراي نظامي داعش در شهر رقه حضور داشته كه مورد هدف حمله جنگندههاي سوخو35 و سوخو34 روسيه قرار گرفته است. وزارت دفاع روسيه ميگويد محل برگزاري نشست سران داعش از طريق پهپادهاي ارتش روسيه تاييد شده و حدود 35 دقيقه بامداد يا 45 دقيقه بامداد 28 مه حمله اجرا شده و در اين جلسه 30 فرمانده ميداني رده مياني داعش و دست كم 300 محافظ شخصي اين تروريستها نيز حضور داشتهاند كه در حمله جنگندههاي روسي از پاي درآمدهاند. وزارت دفاع روسيه اعلام كرده كه ابوالحجي المصري امير رقه، ابراهيم نايف الحاج امير منطقهاي از رقه تا السخنه در سوريه و سليمان الشواح، رييس دستگاه امنيتي گروهك تروريستي داعش در اين حمله كشته شدهاند. رسانههاي روسي نيز به نقل از سرگئي لاوروف، وزير خارجه اين كشور اعلام كردهاند كه مسكو صد در صد از مرگ بغدادي مطمئن نيست. وزارت دفاع روسيه ماه گذشته ميلادي اعلام كرده بود سركردههاي داعش كه تلاش ميكنند از رقه فرار كنند را مورد هدف قرار خواهد داد و تاكيد كرده بود كه چندين عمليات در اين زمينه انجام داده است، مسكو افزوده بود كه چندين كاروان عناصر داعش كه قصد خروج از رقه را داشتهاند مورد هدف قرار داده است. با اين وجود ائتلاف امريكايي ضد داعش كه بودجه بالايي براي از پاي درآوردن بغدادي هزينه كرده است به نظر ميرسد روايت روسيه از مرگ سركرده داعش را باور نميكند، سخنگوي ائتلاف امريكايي ضدداعش به خبرگزاري رويترز گفته است كه نميتواند گزارش وزارت دفاع روسيه را تاييد كند اين در حالي است كه در همان تاريخ جنگندههاي ائتلاف امريكايي ضد داعش اتوبوسهاي حامل غيرنظاميان در روستاي رطله و الكسرات در حومه جنوبي رقه را هدف قرار داده بودند كه در پي آن دهها غير نظامي كشته و زخمي شده بود و سازمان ديدبان حقوق بشر و سازمان ملل را به واكنش در خصوص اين حملات واداشت. رامي عبدالرحمن، مدير سازمان ديدبان حقوق بشر سوريه كه از مخالفان دولت بشار اسد رييسجمهور سوريه حمايت ميكند نيز روايت روسيه از مرگ سركرده داعش را مشكوك دانست و اعلام كرد بر اساس اطلاعات اين سازمان بغدادي در روزهاي آخر ماه مه در منطقه ديگري در سوريه حضور داشته و افزود: بر اساس اطلاعات ما او در اواخر ماه مه در جايي ميان ديرالزور در سوريه يا عراق حضور داشته است. در طول چند سال گذشته از پيدايش داعش و مقابله با اين گروهك بارها ادعاهايي درباره كشته شدن سركرده 46 ساله داعش منتشر شده است، در گزارشي كه ماه گذشته مسوولان امنيتي عراقي منتشر كردهاند مناطقي كه انتظار ميرود بغدادي در آن حضور داشته باشد را مشخص كردهاند. بر اساس اين گزارش كه در روزنامه العربي الجديد منتشر شده است وزارت دفاع عراق، سازمان اطلاعات نظامي اين كشور و نيروهاي ويژه اطلاعاتي شاهين با اطلاعاتي كه از افراد نفوذي در داعش دريافت ميكنند چهار منطقه احتمالي حضور بغدادي را شناسايي كرده كه با هدف قرار دادن اين مناطق و از پاي در آوردن سركرده داعش بدون شك آزادسازي ديگر مناطق تحت تسلط اين گروهك تروريستي خيلي آسانتر خواهد بود. يك منبع بلندپايه در وزارت دفاع عراق در بغداد اعلام كرده است كه بغدادي احتمالا دو پايگاه امن در عراق و دو پايگاه امن در سوريه دارد و ممكن است با تغيير چهره به مناطق تحت كنترل نيروهاي ارتش عراق مانند بغداد نيز تردد داشته باشد. بر اساس اين گزارش شهرهاي البعاج و القائم در غرب عراق و شهرهاي بوكمال و ديرالزور در سوريه احتمالا پايگاههاي امن بغدادي بوده است و بر خلاف گزارشهاي پيشين كه اعلام كرده بود سركرده داعش دهها محافظ شخصي دارد كه در زمان تردد از آنها استفاده ميكند، گزارش وزارت اطلاعات عراق حاكي است كه تنها يك نفر كه مورد اعتماد بغدادي است هميشه همراه اوست، ابو علي السومالي يكي از اعضاي پيشين القاعده در يمن فردي است كه به عنوان امين و محافظ همراه سركرده داعش است. مدتهاست كه امريكا در فكر شكار و از پاي در آوردن سركرده داعش است، حدود 30 پهپاد در آسمان عراق و سوريه براي رصد تحركات سركردههاي داعش استقرار پيدا كرده و بودجه امريكا براي جمعآوري اطلاعات در اين خصوص به ماهانه يك ميليون دلار ميرسد. بغدادي بخشي از 43 فرمانده نسل اول داعش به شمار ميرود كه فقط 12 نفر آنها باقي مانده است. ارتش عراق اعلام كرد كه داعش فقط يك درصد از اراضي موصل در 400 كيلومتري شمال بغداد را تحت كنترل خود دارد و با انتشار نقشه حضور داعش در اين شهر تاكيد كرد كه نيروهاي مسلح عراقي بر همه مناطق موصل قديم كمربند امنيتي ايجاد كردهاند و فقط يك درصد از اين منطقه تحت كنترل داعش باقي مانده است. عبدالامير رشيد يارالله، فرمانده عمليات «نينوا ما ميآييم» اعلام كرد كه نيروهاي زميني ارتش اين كشور 5 روستاي البوير، الزاكله و السلام و المنصور را آزاد كرده است. در حالي كه حدود سه سال پيش و در همين روزها عراق با فاجعه سقوط موصل به دست تروريستهاي داعشي مواجه شده و خسارتهاي فراواني به بدنه نظامي اين كشور وارد شده بود از حدود 17 اكتبر گذشته ارتش عراق عمليات گستردهاي براي آزادسازي شهر موصل و استان نينوا آغاز كرده بود كه تاكنون موفق شده تروريستهاي داعش را از يكي از پايگاههاي راهبردي خود در عراق اخراج كند. از سوي ديگر با پيشروي ارتش سوريه در مناطق بياباني غرب رقه ابوبكر بغدادي حالا در حال از دست دادن دو مركز اصلي خلافت خود خوانده داعش در موصل و رقه است. تروريستهاي تحت امر او در اين دو شهر تحت فشار قرار گرفته و در آستانه شكست هستند و برخي گزارشها حاكي است كه در طول عملياتهاي نظامي در اين دو شهر بغدادي تلاش كرده از اين دو شهر دور شود.
سركرده داعش حدود دو سال بعد از مرگ اسامه بنلادن، سركرده القاعده در سال 2013 از اين گروهك تروريستي جدا شده بود. بغدادي پيش از اينكه به القاعده بپيوندد به دنبال تحصيل در رشته حقوق در دانشگاه بغداد بود اما به دليل اينكه ميانگين نمرات دوره دبيرستان او كم بوده مجبور ميشود در دانشكده شريعت اسلامي دانشگاه بغداد ادامه تحصيل بدهد و تا مقطع دكترا پيش برود و در نهايت پيش از حمله نظامي امريكا به عراق در سال 2003 او امام و خطيب يكي از مساجد بغداد بوده است.
بغدادي بعد از پيوستن به القاعده فرماندهي عملياتهاي نظامي اين گروه تروريستي در عراق را به عهده داشت و بعد از مرگ اسامه بنلادن تهديد كرده بود كه انتقام سختي خواهد گرفت.