سقوط ترزا مي از برج محبوبيت
يك راه براي حل بن بست سياسي در لندن، دستور ملكه به جرمي كوربين از حزب كارگر براي تشكيل دولت است
ميثم سليماني
شايد تا به حال هيچ كس نگفته باشد يك سال در سياست زمان طولاني است. اما به نظر ميرسد يكسال زماني كافي براي محك زدن ترزا مي در بريتانيا بوده است. هنوز يك سال از زمان حضور ترزا مي در ساختمان شماره 10 خيابان داونينگ نميگذرد كه به مردم وعده داده بود بريتانيا را دوباره ميسازد و جامعهاي عادلانهتر را تشكيل ميدهد. سخناني كه موجب شد محبوبيت ترزا مي را بالاتر از شخصيتهايي مانند مارگارت تاچر و توني بلر در دورهاي محدود قرار دهد. حال با توجه به دادههاي جديدي كه مركز افكارسنجي «يوگاو» منتشر كرده نشان ميدهد كه ترزا مي در حدود كمتر از يك سال به سرعت در راستاي منفورترين نخستوزير بريتانيا پيش ميرود و اين در حالي است كه پيش از شروع رقابتهاي انتخابات زودهنگام اختلاف ميان رهبران دو حزب محافظهكار و كارگر بيش از بيست امتياز بود. در نموداري كه يوگاو از سير تحول در درصد محبوبيت «مي» در طول يك ماه گذشته به نمايش گذاشته نشان ميدهد كه در هفته منتهي به انتخابات سراسري در بريتانيا به ناگاه نمودار سير محبوبيت كاملا يك منحني برعكس را طي ميكند. در طول يك سال گذشته تفاوت معنايي ميان محبوبيت كوربين و مي وجود داشت و حتي اين آمار اختلافي 42 درصدي را نشان ميداد كه حالا اين اختلاف اكنون به صفر رسيده و حتي محبوبيت حزب كارگر و شخص كوربين در حال افزايش است. اكنون از زمان شروع انتخابات و پيش از آن محبوبيت ترزا مي مورد ارزيابي قرار گرفت، اكنون 34 درصد كاهش يافته است و اين ريزش براي ترزا مي گران تمام خواهد شد. از طرفي عملكرد حزب كارگر كه در انتخابات تقريبا همه را شگفتزده كرد، بسياري معتقدند كه اگر اكنون انتخابات برگزار ميشد حزب كارگر ميتوانست بيش از 50 كرسي محافظهكاران را از آنها بگيرد و آراي خود را نيز 6 درصد افزايش دهد. افزايش محبوبيت جرمي كوربين بهشدت رو به افزايش است او نسبت به آغاز كار خود در سال 2015 با رشدي قابل توجه از محبوبيت روبهرو است و شايد اكنون او گزينهاي بسيار مطلوبتر از ترزا مي براي نخستوزيري بريتانيا باشد. در ميان رايدهندگان محافظهكار، ترزا مي در ماه آوريل محبوبيتي حدود 85 درصد را داشت كه در حال حاضر اين رقم به 57 درصد كاهش يافته است. از طرفي تحت شرايط عادي ترزا ميو حزب او كه اكثريت پارلمان را بر عهده داشت در انتخابات هفته گذشته اكثريت پارلماني را از دست داد و با انتخاباتي كه برگزار كرد خود را در يك سراشيبي سقوط جدي قرار داد و حالا مجبور است اگر ميخواهد دولت تشكيل دهد با حزب اتحاديه دموكراتيك ايرلند شمالي وارد ائتلاف شود. اما آخرين آمار و ارقام اين نگراني را براي محافظهكارها به وجود آورده كه محبوبيت رو به افزايش جرمي كوربين ميتواند قدرتي كه به سختي به دست آوردند اكنون به راحتي تقديم به حزب كارگر كنند. حالا ترزا مي تنها يك راه بيشتر ندارد، يا اينكه يك ائتلاف موقت را داشته باشد كه با توجه به شرايط نميتواند دوام زيادي را در پي داشته باشد، يا اينكه از تشكيل دولت خودداري كند تا ملكه جرمي كوربين را مامور تشكيل كابينه كند در صورتي كه در هر دو حالت احزاب نتوانند دولت را تشكيل دهند بايد منتظر يك انتخابات زودهنگام ديگر در بريتانيا بود كه در اين انتخابات زودهنگام به احتمال زياد خانم مي رهبري حزب محافظهكار را بر عهده نخواهند داشت.
چالش بزرگ مي؛ ايرلند شمالي
گري آدامز، رهبر حزب جمهوريخواه شين فن پس از ملاقات با ترزا مي در ساختمان شماره ده خيابان داونينگ در جمع خبرنگاران گفت: ما به خانم مي در خصوص نقض توافقنامه «جمعه خوب» هشدار داديم. آدامز روز گذشته به همراه تعدادي از اعضاي بلند پايه حزب در جلسه ملاقات با خانم مي حضور داشتند. آدامز در بيانيه خود به خبرنگاران گفت: ما به او بسيار مستقيم و صريح گفتيم كه نقض توافقنامه جمعه خوب ميتواند شرايط را تغيير دهد و ما ليستي از اين نقضها را ارايه داديم. او تاكيد كرد كه آنها نيز امكان برگزاري همه پرسي در مورد وحدت ايرلند را خواهند داشت. خانم مي در حال حاضر در مذاكرات با حزب اتحاديه دموكرات براي كسب اكثريت در مجلس عوام است تا بتواند به صورت رسمي دولت خود را تشكيل دهد. با اين حال حزب شين فن معتقد است كه مذاكره دولت با حزب اتحاديه دموكراتيك ايرلند شمالي برخلاف وظايف دولت در تقسيمبندي سياسي پس از قرارداد صلحي است كه در سال 1998به امضا رسيده است. شين فن به اين موضوع معترض است كه دولت بايد نقشي بينابيني ميان شين فن و حزب اتحاديه دموكراتيك در ايرلند شمالي داشته باشد كه ائتلاف دولت با اين حزب در پارلمان شرايط را تغيير خواهد داد و ميتواند توافق سياسي در ايرلند شمالي را به خطر اندازد. گفتني است جمهوريخواهان شين فن از جمله احزابي است كه با وجود به دست آوردن تعدادي از كرسيها در انتخابات پارلماني هيچگاه در پارلمان حاضر نميشوند چرا كه نظام پادشاهي بريتانيا را قبول ندارند و بر جمهوري تاكيد ميكنند. حالا نيز اين شرايط موضع ترزا مي را در ائتلاف با حزب اتحاديه دموكراتيك به خطر انداخته و تشكيل دولت را نيز هرچه بيشتر در هالهاي از ابهام فرو برده است.