جايزه اورول به زندگينامه سياستمدار حزب كارگر رسيد
بهار سرلك
اثري كه داوران جايزه اورول آن را «نمونهاي از هنر زندگينامهنويس» ميدانند و پرده از اسرار يكي از چهرههاي سياسي برجسته اما ناشناخته بريتانيا در قرن گذشته را كنار ميزند، معتبرترين جايزه نوشتار سياسي بريتانيا را از آن خود كرد. به گزارش روزنامه گاردين «شهروند كِلِم» اثر «جان بو» درباره كلمنت اتلي، بنيانگذار سرويس خدمات سلامتي، جايزه اورول 2017 به همراه جايزه نقدي 3 هزار پوندي را در مراسمي كه پنجشنبه شب در لندن برگزار شد براي نويسندهاش به ارمغان آورد. اين جايزه كه به نام نويسنده «1984» و «مزرعه حيوانات» نامگذاري شده است هر ساله از سوي بنياد اورول به كتابي كه به تلاشهاي جورج اورول براي «تبديل نوشتار سياسي به هنر» نزديك باشد، اهدا ميشود.
جان بو در كتاب «شهروند كِلِم» شالودههاي عقلاني و اعتقادات ريشهاي اتلي را بررسي ميكند. اتلي نخستوزير دولت بريتانيا و سياستمدار فعال در حزب كارگر، درست پس از اتمام جنگ جهاني دوم روي كرسي نخستوزيري نشست. او رسيدگي به اصلاحات اجتماعي- اقتصادياي را كه دولت رفاه مدرن را شكل ميداد- از جمله معرفي سرويس خدمات سلامتي- در دستور كار خود قرار داد. نويسنده اين كتاب كه در كالج كينگز لندن مشغول تدريس تاريخ و سياست خارجي است، معتقد است با وجود اينكه كلمنت يكي از برجستهترين سياستمداران قرن بيستم به شمار ميرود به اندازه كافي از او تقدير نشده است. اريكا وگنر، روزنامهنگار و يكي از داوران اين جايزه درباره اين كتاب ميگويد: «از نظر همه داوران نهتنها به اين خاطر كه اين كتاب زندگينامهاي بينظير است بلكه به اين خاطر كه اين جايزه از نوشتار عالي تقدير ميكند، اين اثر درخشانتر از آثار ديگر بود. گرچه همه كتابهايي كه به فهرست نهايي نامزدها راه يافتند قابل تحسين هستند اما «شهروند كلم» نمونهاي از هنر زندگينامهنويسي است.» وگنر معتقد است پيش از اين داستان زندگي نخستوزير سابق به طور شايستهاي معرفي نشده بود. او ميگويد: «نام كلمنت اتلي اين روزها زياد شنيده ميشود اما كمتر از انساني كه حقيقتا بود صحبت ميشود و اين كتاب چهره اين مرد متواضع اما برجسته را روشن ميكند.» جاناتان دربيشاير، يكي ديگر از داوران و از روزنامه فايننشال تريبون تاييد ميكند كه اين كتاب تجديدي از هنر زندگينامهنويسي سياسي است و تقديري از بزرگترين رهبر حزب كارگر است. كتاب بو از ميان فهرستي شش نامزدي انتخاب شد، «جنگ تمامعيار» تحليلي پسابرگزيتي از تيم شيپمن؛ «هفت» درباره بنيانگذاران دولت آزاد ايرلند نوشته روث دادلي ادواردز و گزارش آدريان تمپاني از فاجه هيلزبورو در سال 1989 در كتاب «و حالا خورشيد ميدرخشد. »
همزمان با تقدير از درخشانترين نوشتار سياسي در يك سال گذشته، جايزه اورول در اين سال شاهد تجديد حيات محبوبيت آثار اورول در اثر علاقهمندي به «اخبار جعلي» و مفاهيمي مانند پساحقيقت و حقايق جايگزين كه راستگراهاي افراطي امريكايي به رايج شدن آن دامن زدند، بود. مفاهيمي كه يادآور «گفتارنو»، زباني كه در كلاسهاي سياسي «1984» به آن صحبت ميشود، است. همچنين برندگان جايزه اورول براي روزنامهنگاري و جايزه اورول براي افشاي اهريمنهاي اجتماعي بريتانيا در اين مراسم معرفي شدند. فينتان اوتول از روزنامه ايريشتايمز جايزه روزنامهنگاري را براي يادداشتش درباره عواقب برگزيت و فليسيتي لارنس از روزنامه گاردين جايزه افشاي اهريمنهاي اجتماعي را براي گزارش بلند و پادكستي كه فاش ميكند چطور تبهكاران مهاجران را وادار به كارگري در ويسبچ كمبريجشاير ميكنند، به دست آورد.