طولانيترين عمليات فرامرزي امريكا وارد هفدهمين سال شد
جنگ مستدام در افغانستان
شهاب شهسواري
جنگ امريكا در افغانستان وارد هفدهمين سال خود شد و اين در حالي است كه امريكا و طالبان همچنان به صورت روزانه در خاك افغانستان در حال جنگ هستند، جنگي كه هيچ پاياني براي آن متصور نيست. ماه گذشته دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده امريكا استراتژي جديد اين كشور در افغانستان را ارايه كرد كه بر اساس آن هيچ برنامه زمانبندي براي خروج نيروهاي امريكايي از افغانستان پيشبيني نشده و قرار است حضور نظامي امريكا در اين كشور تقويت شود. اين استراتژي در شرايطي اعلام شد كه بخش عمده افكار عمومي، سياستمداران قدرتمند و گروههاي درگير در جنگ افغانستان، حضور نظامي امريكا را يكي از عوامل اصلي ادامه درگيريها در اين كشور عنوان ميكنند. در حالي كه مشكل درگيري نظامي ميان نيروهاي خارجي و دولت افغانستان با طالبان به عنوان يك معضل 16 ساله گريبانگير افغانستان است، طي سالهاي گذشته داعش نيز حضور نظامي گستردهتري در خاك افغانستان پيدا كرده است. اين گروه تروريستي با استفاده از خلأ امنيتي موجود در افغانستان توانسته است رشد قابل توجهي در اين كشور داشتهباشد.
تصميم ماه گذشته دونالد ترامپ براي افزايش تعداد نيروهاي نظامي امريكايي در افغانستان، در شرايطي اعلام شد كه پيش از اين ناتو برنامه كامل خروج نظاميان از افغانستان بعد از جنگ سال 2001 براي سرنگوني طالبان را پايان دادهبود و باراك اوباما، رييسجمهور قبلي امريكا هدف نهايي خود را خروج نظاميان امريكايي از افغانستان و واگذاري امنيت اين كشور به افغانستان عنوان كردهبود. روز جمعه شهروندان كابل در تجمعي اعتراضي در اين شهر شركت كردند كه در آنها شعارها عليه حضور نظامي امريكا و ناتو در افغانستان به مناسبت شانزدهمين سال جنگ در افغانستان، اصليترين شعار معترضان بود. در اين تجمع كه توسط حزب همبستگي افغانستان ترتيب دادهشدهبود دهها نفر از شهروندان كابل پلاكاردهاي انگليسي و فارسي در دست داشتند كه از نيروهاي امريكا و ناتو ميخواستند خاك اين كشور را ترك كنند بر روي يك پارچهنوشته كه توسط معترضان حمل ميشد نوشتهشدهبود: «با حضور امريكا، ناتو و دستنشاندگانش، صلح و بهروزي سرابي بيش نيست. »
سلاحهاي زيبا براي غني
روز شنبه در مراسم مشتركي كه با حضور اشرف غني، رييسجمهور افغانستان و ژنرال جان نيكلسون، فرمانده ارشد نيروهاي امريكايي در افغانستان انجام شد، دولت امريكا تعدادي هليكوپتر هجومي جديد بلكهاوك براي تقويت ارتش افغانستان براي مبارزه با نيروهاي شبهنظامي به افغانستان تحويل داد. ژنرال نيكلسون در اين مراسم كه همزمان با شانزدهمين سالگرد جنگ عليه طالبان برگزار شده بود، گفت: «يك اوج تازه در قدرت هوايي در راه است، اين آغازي بر پايان طالبان خواهد بود.» اشرف غني، رييسجمهور افغانستان نيز خبر داد در راستاي اجراي استراتژي جديد امريكا در افغانستان قرار است استعداد نيروي هوايي ارتش افغانستان سه برابر افزايش پيدا كند و نيروهاي ويژه ارتش اين كشور نيز دو برابر شوند. در مراسم روز شنبه كه در پادگان هوايي قندهار برگزار شد، از برنامه بلندپروازانه امريكا براي توسعه و مدرنيزاسيون نيروي هوايي افغانستان پردهبرداري شد. قرار است طي اين مدت 159 هليكوپتر تهاجمي بلك هاوك
UH-60 به نيروي هوايي افغانستان تحويل شود و خلبانان جديد در نيروي هوايي توسط مستشاران نظامي و غيرنظامي امريكايي تعليم ببينند. بخش اعظم نيروي هوايي افغانستان تا پيش از اين در انحصار هليكوپترهاي بازمانده از دوران شوروي سابق بود و بسياري از خلبانهاي كنوني اين كشور براي استفاده از هليكوپترهاي جديد بايد بازآموزي شوند. هر چند كه اشرف غني و جان نيكلسون از هدف 5 ساله براي تامين امنيت افغانستان توسط نيروهاي بومي سخن ميگفتند، اما استراتژي ماه گذشته ترامپ هيچ پاياني براي جنگ در افغانستان در نظر نگرفته است، هر چند به جاي استراتژي پيشين ملتسازي در دولتهاي قبلي ايالات متحده، هدف نهايي استراتژي ترامپ شكست تروريستها عنوان شده است.
طالبان با داعش متحد ميشود؟
بر اساس گزارشهاي منتشر شده از سوي رسانههاي روسيه و پاكستان، رهبر طالبان در دستوري جديد از نيروهاي اين گروه خواسته است كه وارد درگيري با نيروهاي عضو داعش نشوند. اين در شرايطي است كه دو سال پيش و با اعلام حضور داعش در خاك افغانستان، طالبان عليه داعش اعلام جنگ كردهبود. به گزارش راشا تودي به نقل از شبكه تلويزيوني «افغان1»، هيبتالله آخوندزاده، فرمانده طالبان در دستور جديدش با اشاره به اهداف مشترك ميان دو گروه از نيروهايش خواسته است كه با داعش نجنگند. بر اساس اخبار منتشر شده به نقل از مقامات امنيتي افغانستان 10 روز پيش بعد از ديدار آخوندزاده از منطقه موسي قلعه، در استان هلمند اين فرمان را به فرماندهان نظامي طالبان اعلام كرده است. دو سال پيش دو گروه در خاك افغانستان اعلام جهاد كردهبودند و گفته ميشد كه رهبران دو گروه، يعني ملا محمد عمر، رهبر پيشين طالبان و ابوبكر البغدادي، نسبت به يكديگر ديدگاه خوبي ندارند. حتي شايعه بود كه ابوبكر البغدادي رهبر طالبان را «يك احمق بيسواد و ديوانه» خطاب كرده است. به نوشته راشاتودي، تابستان امسال يك مقام امنيتي سازمان كشورهاي مستقل همسود (CIS) ادعا كردهبود كه تحولات نظامي طالبان در مرزهاي جنوبي كشورهاي آسياي ميانه هم مرز با افغانستان در حال افزايش است و برخي از رهبران طالبان در حال تغيير موضع و اعلام وفاداري به داعش هستند.