حكومت 20 ساله جمهوريخواهان بر آلاباما پايان يافت
نشانه اميد دموكراتها در امريكا
ميثم سليماني
بسياري در امريكا تا بامداد روز چهارشنبه بيدار ماندند تا نتيجه انتخابات براي تعيين سناتور ارشد ايالت آلاباما را بشنوند و البته كه با اتفاقي باورنكردني مواجه شدند. هرچند اين اتفاق به اندازه انتخابات رياستجمهوري سال گذشته امريكا شگفتآور نبود اما در نوع خود جالب توجه بود. انتخابات تعيين سناتور ارشد ايالت آلاباما در حالي روز سهشنبه ميان روي مور نماينده حزب جمهوريخواه و داگ جونز نماينده حزب دموكرات برگزار شد كه بسياري معتقد بودند نامزد حزب دموكرات شانس چنداني براي پيروزي در اين انتخابات ندارد. اما وقايع هفتههاي منتهي به انتخابات آلاباما شرايط را به سمتي سوق داد كه روز به روز شانس دموكراتها را در اين رقابت افزايش داد. در نهايت نيز زماني كه نتايج نهايي منتشر شد داگ جونز توانست با اختلافي بسيار اندك پيروز اين رقابت شود. طبق نتايج منتشر شده داگ جونز 9/49درصد آرا را كسب كرد و روي مور نيز 4/48درصد را به دست آورد. نتيجهاي كه يك پيروزي باورنكردني براي دموكراتها و يك شكست سنگين براي جمهوريخواهان به بار آورد. اما اختلاف ميان دو نامزد به حدي نزديك بود كه تقاضاي بازشماري آرا داده شد. چرا كه داگ جونز تنها 21 هزار راي بيشتر از روي مور به دست آورد و در اين بين 23هزار راي باطله اعلام شد كه به نظر ميرسد برخي افراد به كسي جز دو نامزد راي دادند و همين موضوع باعث ابطال اين آرا شد، آرايي كه شايد ميتوانست سرنوشتساز باشد. اما هرچه بود، اكنون ميتوان داگ جونز را سناتور دموكرات جديد سناي امريكا دانست كه عملا اكثريت جمهوريخواهان را بهشدت شكننده خواهد كرد و نسبت دو حزب در سنا 51-49 شده است كه اين موضوع ميتواند چالشهاي جمهوريخواهان براي تصويب قوانين را بيش از گذشته كند.
اما اين شكست بيش از همه شكستي بزرگ براي دونالد ترامپ رييسجمهوري ايالات متحده و طرفداران وي محسوب ميشود كه اميد زيادي داشتند با ساختارشكني در حزب جمهوريخواه وارد سنا شوند. از طرفي اين موضوع يك فاجعه بزرگ براي حزب جمهوريخواه به بار آورد و شكاف داخلي حزب را بيشتر كرد. اما اهميت آلاباما از آنجايي است كه در طول 20 سال گذشته همواره جمهوريخواهان توانستند در اين ايالت به آساني پيروز شوند به نحوي كه جف سشن سناتور پيشين جمهوريخواهان در اين حزب در انتخابات سال 2014بدون هيچ رقيبي وارد ميدان شد و با 97درصد آرا توانست جايگاه خود به عنوان سناتور ارشد اين ايالت را تثبيت كند. اما حالا سوال اصلي اينجاست كه چرا ايالتي كه همواره به آساني در دستان جمهوريخواهان قرار داشت به ناگاه در اختيار دموكراتها قرار گرفت و اين شكست فاجعهبار را براي جمهوريخواهان به بار آورد.
دلايل شكست
اما اگر بخواهيم به دلايل شكست جمهوريخواهان بپردازيم بايد به چند نكته اساسي در اين بين اشاره كرد. با استعفاي جف سشن سناتور جمهوريخواه ايالت آلاباما پس از 20 سال و قرار گرفتن وي در سمت دادستان كل ايالات متحده در دولت دونالد ترامپ قرار گرفت اين ايالت مجبور به برگزاري انتخابات زودهنگام شد. از همان ابتدا براي جانشيني سشن يك شكاف عميق در حزب جمهوريخواه ايجاد شد. بدنه حزب جمهوريخواه از لوتر استرنج جانشين موقت سشن در سنا حمايت كرد و استيو بنن به عنوان استراتژيست ارشد سابق ترامپ وارد ميدان شد و از روي مور حمايت كرد. اقدامي كه نشان داد كه استيو بنن قصد دارد يك شورش عليه بدنه حزب جمهوريخواه انجام دهد. دونالد ترامپ نيز كه سعي كرده بود با بدنه جمهوريخواهان تا حدودي همراه شود در كنار لوتر استرنج قرار گرفت اما روي مور با راي اكثريت جمهوريخواهان به عنوان نامزد نهايي حزب معرفي شد و عملا اتفاقي خلاف خواسته بدنه سنتي حزب رخ داد و سران حزب چندان تمايلي براي حمايت از مور نداشتند ولي در نهايت مجبور به اين كار شدند. اما با مطرح شدن پرونده آزار جنسي روي مور در رسانههاي امريكا درخواستها براي كنارهگيري او بيشتر شد به گونهاي كه ميچ مك كانل رهبر اكثريت سنا از وي خواست تا از رقابتها كنارهگيري كند و حزب را از اين رسوايي نجات دهند. اما به نظر ميرسد اصرار دونالد ترامپ مبني بر پشتيباني از مور براي ماندن در انتخابات در نهايت موجب شد تا هم دونالد ترامپ شخصا با يك شكست جدي مواجه شود و هم جمهوريخواهان بار اين شكست را تحمل كنند. ترامپ اين استدلال را داشت كه با وجود اتهام سوءاستفاده جنسي در اطراف مور، جمهوريخواهان بايد به هر حال به او راي دهند چرا كه او بهتر از دموكراتهايي است كه با تضعيف ارتش و مرزها جرم و جنايت را در كشور گسترش دادند. با اين وجود سيانان در گزارش روز گذشته نوشت كه انتخابات ويژه آلاباما در لحظهاي فوقالعاده از حيات سياسي در امريكا به وقوع پيوست كه آزار و اذيتهاي جنسي مور عليه زنان در رسانهها بهشدت سرنوشتساز بود. گفته ميشود روي مور چند دختر زير سن قانوني را مورد آزار و اذيت جنسي قرار داده است كه اين موضوع عملا براي او گران تمام شد و تبديل به مهمترين عامل شكست مور در اين انتخابات شد. سناتور جف فليك از جمله منتقدان اصلي دونالد ترامپ در توييتر خود نوشت كه افتخار براي برنده است. با اين حال بسياري معتقد بودند كه ترامپ سعي كرد تا با اتهامات سياسي به دموكراتها آنها را در آلاباما به آساني شكست دهد اما نميدانست كه شرايط تا حد زيادي تغيير كرده است.
لغزنده شدن موقعيت ترامپ
يك منبع نزديك در كاخ سفيد به سيان ان گفت: نتيجه براي رييسجمهور ويرانگر بود. واقعيت اين است كه داگ جونز توانسته در يكي از محافظهكارترين ايالتهاي امريكا پيروز شود و به 20 سال حكومت آنها در اين منطقه پايان دهد. از طرفي ديگر شكست مور در انتخابات سنا عملا موقعيت ترامپ را در ماههاي باقي مانده به انتخابات سال 2018لغزنده خواهد كرد. زيرا در طول ماههاي اخير با وجود اينكه دونالد ترامپ اكثريت را در هر دو مجلس در اختيار داشت در طول ماههاي گذشته با چالشهاي جدي مواجه بود. به خصوص در سنا كه حتي نتوانست حمايت 50 كرسي را براي لغو قانون اوباما كر به دست آورد. اكنون نيز يكي از كرسيهاي اصلي كه ميتوانست از او حمايت كند را از دست داد و موقعيت جمهوريخواهان و شخص ترامپ را در سنا بهشدت شكننده كرد. ترامپ در توييتر خود نوشت: «مردم آلاباما عالي هستند و جمهوريخواهان در يك دوره بسيار كوتاه در اين صندلي قرار ميگيرند.» اما واقعيت اين است كه انتخابات بعدي براي اين كرسي سنا در سال 2020 و همزمان با انتخابات رياستجمهوري برگزار ميشود، بنابراين به آساني نميتوان انتظار جبران داشت و حداقل تا 3سال آينده اين كرسي در اختيار دموكراتها خواهد بود. هرچند در نگاه اول به نتيجه انتخابات سه شنبه ميتوان دريافت كه اين يك شكست بزرگ براي ترامپ بوده است اما نميتوان آن را در راستاي كاهش محبوبيت قطعي او ارزيابي كرد يا اينكه محبوبيت جمهوريخواهان كاهش يافته است. چرا كه پرونده آزار جنسي مور بيش از هرچيز بر نتيجه انتخابات تاثير گذاشت و مردم در انتخاب ميان اخلاقيات و حزب، در نهايت اخلاق را انتخاب كردند كه اين موضوع ميتواند براي دونالد ترامپ زنگ خطر را به صدا در بياورد.
نشانه اميد براي دموكراتها
داگ جونز پس از پيروزي در انتخابات در جمع هواداران خود حاضر شد و در سخنراني خود عنوان كرد كه خانمها و آقايان شما امشب راه درست را انتخاب كرديد. اتفاقي كه ميتواند نشانه اميد براي دموكراتها در انتخابات آينده باشد. اكنون بيش از يك سال از شكست نااميدكننده هيلاري كلينتون در انتخابات رياستجمهوري ميگذرد. روزي كه نهتنها امريكا بلكه جهان را در بهت فرو برد. اما حالا پيروزي در ايالتي مثل آلاباما ميتواند فعالان حزب دموكرات را در سال 2018و براي انتخابات مياندورهاي سنا و كنگره با انگيزه كند. شايد تا پيش از پيروزي داگ جونز در آلاباما پيروزي دموكراتها و پس گرفتن اكثريت سنا از جمهوريخواهان در ماه نوامبر 2018 تا حدودي يك شوخي به نظر ميرسيد. اما حالا به نظر ميرسد شرايط تغيير كرده است. اعداد هنوز هم براي دموكراتها ترسناك است. آنها در سنا براي سال 2018 بايد براي 25 كرسي مبارزه كنند در حالي كه جمهوريخواهان در هشت كرسي وارد رقابت خواهند شد. اما كرسيهايي كه جمهوريخواهان بايد براي آن مبارزه كنند، ايالتهايي است كه دموكراتها اين توانايي را دارند كه در آن پيروز شوند. ايالتهايي مانند نوادا، آريزونا و تنسي ايالتهايي هستند كه در صورت پيروزي ميتوانند اكثريت را براي آنها در سنا به دست آورد.
تصميم مهم دموكراتها
اما داگ جونز شايد پيروزي خود را مديون يك تصميم مهم حزب دموكرات بداند. در ميان پروندههاي آزار جنسي كه براي افراد مختلف باز شد يك سناتور باسابقه حزب دموكرات نيز درگير اين پرونده شد. ال فرانكن، سناتور باسابقه دموكرات در ايالت مينسوتا با اتهام آزار جنسي روبهرو شد. اتفاقي كه در اين بين رخ داد با تصميم حزب دموكرات ال فرانكن از سمت خود استعفا داد و اعلام كرد كه از سنا خارج ميشود. اما در طرف مقابل هيچ يك از جمهوريخواهاني كه در چنين پروندهاي درگير شدند حاضر به كنارهگيري از سمت خود نشدند و عملا دموكراتها روي موج پروندههايي كه رسانههاي امريكايي موضوع آن را مطرح كردند، سوار شدند و در اين ميان برخي افراد در حزب را نيز قرباني كردند. در حال حاضر اين خواسته در افكار عمومي امريكا در حال شكلگيري است كه حالا تمام افراد درگير چنين پروندههايي بايد نسبت به آن پاسخگو باشند وحتي از سمتهاي در اختيار كنارهگيري كنند. اكنون نيز مهمترين فردي كه دراين پرونده متهم شده دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده است كه سال گذشته در رقابتهاي انتخاباتي نوار صوتي او صدايي را از او منتشر كرد كه نشان ميداد تعدادي از زنها را مورد آزار جنسي قرار داده و حتي تعدادي افراد نيز رسما اعلام كردند كه ترامپ آنها را مورد آزار جنسي قرار داده است. اگرچه اين موضوع در روزهاي منتهي به انتخابات يك بار ديگر زير سايه پرونده ايميلهاي هيلاري كلينتون قرار گرفت اما حالا توقعات از پاسخگويي دونالد ترامپ به اين اتهامات افزايش يافته است.
ناتواني سياسي بنن و ترامپ
روز گذشته نيويورك تايمز در تحليلي در خصوص شرايط ترامپ و بنن در انتخابات آلاباما نوشت كه اين دو از نظر سياسي ناتوان هستند. در حال حاضر اين دومين بار است كه در طول ماههاي گذشته دولت و شخص ترامپ از يك نامزد حمايت ميكند و سپس شكست ميخورد. در اين يادداشت آمده است داگ جونز اين پيروزي نزديك را مديون راي اكثريت امريكايي، آفريقاييتبار به دموكراتها در اين منطقه است. احتمالا جمهوريخواهان برخي از اعضاي حزب در شهرهاي حومه آلاباما به ويژه زنان را متهم ميكنند كه كمتر از گذشته راي دادند. براي مثال در شهر شلبي در همسايگي بيرمنگام ترامپ در انتخابات 73هزار و حاشيه 51هزار راي به دست آورد اما روي مور در شهر 36هزار و در حاشيه تنها 9هزار راي آورده است. كه اين موضوع را ميتوان از عدم سازماندهي راي روي مور در اين انتخابات دانست.