ساف توافق اسلو را متوقف كرد
نوشداروي دير هنگام
ميثم سليماني
اعضاي بلندپايه شوراي مركزي سازمان آزاديبخش فلسطين (ساف)، در نشست دورهاي اين سازمان كه به رياست محمود عباس برگزار شد رسما اعلام كردند رسميت شناختن اسراييل را تا زماني كه دولت فلسطين در مرزهاي 1967 و با پايتختي بيتالمقدس شرقي به عنوان پايتخت كشور به رسميت شناخته شود، لغو ميكنند. اين تصميم كميته اجرايي ساف بود كه در آخرين جلسه شوراي مركزي به تصويب رسيد و برمبناي آن نه تنها بايد تصميم اخير امريكا لغو بلكه تمام شهركسازيهاي غيرقانوني نيز متوقف شود. آنها در بيانيه نهايي خود عنوان كردند كه موافقتنامه اسلو كه در اوايل دهه 1990 با اسراييل به امضا رسيدعملا بياثر شده است، چرا كه در پيمان اسلو تشكيلات خودگردان دولت اسراييل را به رسميت ميشناسد و همكاريهاي امنيتي ميان دو طرف شكل گرفت كه اكنون با توجه به شرايط موجود توافق، اسلويي ديگر وجود ندارد. بر مبناي بيانيه شوراي مركزي ساف، اين تشكيلات تمامي هماهنگيهاي امنيتي با رژيم صهيونيستي را در تمام اشكال متوقف ميكند و از تمام كشورهاي عربي ميخواهد تمام روابط خود با هر كشوري كه بيت المقدس را به عنوان پايتخت اسراييل به رسميت ميشناسد و سفارت خود را به آن انتقال ميدهد به حال تعليق در بياورند.
اما برخي گروههاي سياسي فلسطيني بيانيه نهايي را با لحني بسيار مبهم ارزيابي كردند. يكي از رهبران جبهه مردمي براي آزادي فلسطين به الجزيره گفت: هنوز تصميم قطعي براي پايان دادن به موافقتنامه اسلو، لغو به رسميت شناختن اسراييل و توقف هماهنگيهاي امنيتي وجود ندارد. وي افزود شوراي مركزي ساف ميتواند براي اجراي اين اقدامات زمان زيادي را صرف كند.
از زماني كه دونالد ترامپ رييسجمهوري ايالات متحده از ماه دسامبر تصميم گرفت تا بيتالمقدس را به عنوان پايتخت اسراييل به رسميت بشناسد و سفارت امريكا را از تلآويو به بيتالمقدس منتقل كند، گروههاي فلسطيني مشغول تصميمگيري براي اقدام متقابل هستند. لازم به ذكر است ترامپ با اين اقدام خود به دهها سال سياست ايالات متحده كه از راهحل دو كشوري حمايت ميكرد را كنار زد و به ساختار رهبري فلسطين كه به دنبال مذاكره بودند ضربه مهلكي را وارد كرد چرا كه آنها بيش از دو دهه تلاش كردند تا بتوانند دولتي مستقل در كرانه باختري، نوارغزه و شرق بيت المقدس ايجاد كنند كه اكنون اين كار سختتر از هر زمان ديگري شده است.
جلسه شوراي مركزي ساف نيز در راستاي تصميمگيري براي ترسيم يك استراتژي جديد براي مقابله با سياست جديد امريكا برگزار شد. محمود عباس، رييس تشكيلات خودگردان فلسطين در آغاز نشست دو روزه شوراي مركزي ساف گفت: اينبار ما به طرح صلح ترامپ نه ميگوييم و ما برنامه اورا نخواهيم پذيرفت. اين درحالي است كه دونالد ترامپ پيشتر در خصوص معامله قرن سخن به ميان آورده بود تا بتواند يك معامله نهايي در فلسطين ترتيب دهد اما در شرايط كنوني دستيابي به يك توافق بيش از هر زمان ديگري دور از دسترس به نظر ميرسد.
در بيانيه نهايي سازمان آزادي بخش آمده است كه فلسطين راههاي بينالمللي ديگري را تحت حمايت سازمان ملل متحد براي حل مساله پيگيري خواهد كرد. گفتني است كه در سال 1988 سازمان آزادي بخش فلسطين و اسراييل به يك توافق اوليه رسيدند و موافقتنامههاي اسلو را در سال 1993و1995 به امضا رساندند و بنا شد يك دولت مستقل فلسطيني به صورت موقت شكل بگيرد و رژيم صهيونيستي نيز از آن حمايت كند.
طبق توافق اسلو مسائل امنيتي بيش از 60 درصد از كرانه باختري در اختيار اسراييل قرار دارد و هماهنگي امنيتي بحث برانگيزي ميان دو طرف برقرار است. تشكيلات خودگردان ميگويد، تنها پاسخ به 70 سال جنگ و درگيري تشكيل يك دولت فلسطيني به پايتختي بيت المقدس شرقي است.
اما از زمان امضاي موافقتنامههاي اسلو اشغال سرزمينهاي فلسطيني تشديد شده است و ديگر براي فلسطينيها راه زيادي براي عبور از اين بنبست باقي نمانده است. در حال حاضر بين 600 تا 750 هزار شهروند صهيونيستي كه حدود 11 درصد از جمعيت كل اين رژيم را تشكيل ميدهند در شهركهاي غيرقانوني زندگي ميكنند كه توسط احزاب راست افراطي كه بر مسند قدرت رژيم رسيدند، ايجاد شده است و مردم را براي سكونت در اين شهركها تشويق ميكنند. آنها نيز توسط سربازان مسلح اسراييل در سرزمينهايي محافظت ميشوند كه متعلق به مردم فلسطين است.
قيس عبدالكريم يكي از مقامهاي فلسطيني كه در جلسه ساف حضور داشت به واشنگتنپست گفت: تصميم ترامپ باعث شد تا ما صدها مايل به عقب رانده شويم و اكنون هيچ چشماندازي فوري براي روند صلح وجود ندارد. بنيامين نتانياهو كه اكنون در هند به سر ميبرد نيز با طعنه به محمود عباس گفت كه عباس در حال خدمت به اسراييل است. وي افزود: او هرآنچه را كه هميشه گفته بود اكنون در معرض ديد قرار داد. ريشه درگيريها، امتناع جدي براي به رسميت شناختن يك كشور يهودي در هر مرزي است.
اما يك واقعيت جدي وجود دارد. تصميمي كه اكنون از سوي تشكيلات خودگردان و سازمان آزادي بخش فلسطين اتخاذ شده هرچند گامي مثبت در پاسخگويي به تصميم ترامپ به حساب ميآيد اما سوال اصلي اينجاست كه آيا اين تصميمها از حمايت كامل گروههاي فلسطيني برخوردار است يا اينكه اين تصميمها به مانند ساير تصميمهاي ديگر از سوي شخص عباس و نزديكان او اتخاذ شده است. پاسخ اين سوال ساده است. عدم حضور گروههاي مختلف فلسطيني در اين نشست نيز حاكي از آن است كه روند تشكيلات خودگردان تغييري پيدا نكرده است. در صورتي كه بيش از هر زمان ديگري فلسطينيها نياز به اتحاد دارند و هنوز محمود عباس و اطرافيان او به اين درك جدي دست پيدا نكردند. حتي اگر تصميمها نيز خوب باشد ولي از حمايت و پشتوانه قوي در داخل فلسطين برخوردار نباشد نميتواند مفيد و موثر واقع شود. الان وقت آن رسيده است كه خودكامگي و يكجانبهنگري در فلسطين به پايان برسد و همه گروههاي فلسطيني براي آينده تصميمگيري كنند. براي يك بار هم كه شده نتانياهو حرف درستي زده است. عباس با عملكرد خودخواسته يا ناخواسته در زمين و به نفع اسراييل بازي ميكند.
تلاش براي عضويت كامل در سازمان ملل
رياض المالكي، وزير امورخارجه فلسطين روز گذشته اعلام كرد كه به زودي بارديگر درخواست عضويت كامل فلسطين در سازمان ملل متحد را ارايه خواهد كرد. مالكي در يك نشست مطبوعاتي در ميان خبرنگاران اين مطلب را بيان كرد. وي افزود: اين پيشنهاد در قالب اتحاد براي صلح ارايه خواهد شد كه هدف آن ايجاد صلح در خاورميانه بر اساس يك راهحل دو كشوري است. طبق بيانيهاي كه شوراي مركزي سازمان آزاديبخش فلسطين ارايه كرد، در آن آمده است كه تشكيلات خودگردان قصد دارد درخواست عضويت خود به عنوان دولت را در همه موسسات بينالمللي ارايه دهد. اين درخواستها شامل عضويت كامل در مجمع عمومي سازمان ملل متحد ميشود، جايي كه فلسطين در حال حاضر عضو ناظر آن شناخته ميشود.
محمود عباس، رييس دولت خودگردان فلسطين در سخنراني خود در شوراي مركزي سازمان آزاديبخش فلسطين عنوان كرد كه ما دوباره و دوباره به دنبال عضويت كامل در سازمان ملل هستيم تا هرروزي كه ايالات متحده به آن راي مثبت دهد. گفتني است فلسطين از سال 2011 روندي را براي به رسميت شناختن فلسطين به عنوان دولت آغاز كرد كه در سال 2014 با مخالفت امريكا در شوراي امنيت مواجه شد اما در نهايت با رفتن اين پيشنهاد به مجمع عمومي سازمان ملل فلسطين به دولت ناظر غير عضو تغيير وضعيت يافت.