افغانستان؛ قرباني
تسويه حسابهاي خارجي
دولت افغانستان نبايد اجازه دهد، شهروندان بيگناه و ملت رنج كشيده افغانستان، قرباني نقشهها، راهبردها، تسويه حسابها و جاهطلبيهاي كشورها و قدرتهاي جهاني و منطقهاي بشوند. با استمرار شرايط كنوني، هيچ چشماندازي براي صلح در افغانستان وجود نخواهد داشت. اگر در شرايطي قرار داشتيم كه در صحنه نبرد افغانستان فقط دو بازيگر اصلي وجود داشتند، يعني در يك سو جبهه دولت و در طرف مقابل نيروهاي معارض قرار داشتند، ميشد تصور كرد كه امكان نوعي راهحل سياسي و گفتوگو ميان دو طرف وجود داشتهباشد. اما با كمال تاسف، صحنه امروز افغانستان بسيار پيچيدهتر از اين شده است، بازيگران بيشماري در صحنه امنيت و ثبات افغانستان نقش بازي ميكنند. عدهاي در خارج افغانستان از بخشي از نيروهاي مخالف، حمايتهاي نظامي ميكنند و در دولت هم صداهاي بسيار متفاوتي در مورد كار با طالبان وجود دارد، هر چند در مجموع دولت كابل اعلام كرده است كه آماده گفتوگو با طالبان و حتي مشاركت دادن طالبها در قدرت است، اما با اعلام استراتژي جديد امريكا، عملا چنين پيشنهادي از سوي كابل بيمعني ميشود. در ايام اخير شاهد بوديم كه شوراي عالي صلح افغانستان كه رياست آن بر عهده كريم خليلي، معاون پيشين رييسجمهور اين كشور است، اجلاس بزرگي متشكل از 700 نفر از بلندپايهترين علماي سراسر كشور برگزار كرد. اين نشست با هدف زمينهسازي براي صلح و ايجاد فضايي مساعد براي همكاري ميان مردم افغانستان در سراسر اين كشور برگزار شد. اما زماني كه جنگ از سوي طرفهاي خارجي و بدون دخالت مردم افغانستان تشديد ميشود و فشارها افزايش پيدا ميكند، چنين تلاشهايي از سوي شوراي عالي صلح هم زير سوال ميرود. در عين حال حضور داعش را در افغانستان نبايد فراموش كرد. برخي تحليلگران معتقدند كه امريكاييها حتي از قدرت گرفتن داعش در افغانستان با اين انگيزه كه اين گروه تروريستي باعث كاهش نفوذ طالبان شود، حمايت ميكنند. بر اساس استدلال اين تحليلگران، داعش گزينهاي قابل قبول براي امريكاست چرا كه به عنوان يك اهرم ميتواند اهداف امريكا را در منطقه براي فشار و بيثباتي در كشورهاي آسياي ميانه، چين و ايران به اجرا دربياورد. در نتيجه امريكا از هر طريق از كم كردن وزن طالبان به عنوان يك نيروي معارض در افغانستان حمايت ميكند؛ آنچه امروز به نظر ميرسد انگيزه قدرتهاي خارجي، ايجاد صلح يا ثبات در افغانستان نيست بلكه تامين منافع منطقهاي و جهاني است. در اين ميان تنها گروهي كه آسيب و خسارت ميبيند، مردم افغانستان هستند و قدرتهاي خارجي به جاي كاهش آلام و رنجهاي شهروندان افغانستان، به دنبال تسلط و هژموني آينده خود در منطقه هستند. كارشناس ارشد مسائل افغانستان