حمايت اروپا از به رسميت شناختن كشور مستقل فلسطين
محمود فاضلي
تنش ميان بعضي از نهادها و كشورهاي اروپايي با رژيم صهيونيستي بر سر قدس ادامه دارد. كميسيون اروپا در جديدترين موضعگيري خود ضمن تاكيد بر «تعهد اتحاديه اروپا به حمايت از احياي اجتماعي- اقتصادي قدس شرقي» اعلام كرده است كه اين اتحاديه پروژههايي را به منظور توانمندسازي مردم منطقه و حمايت از حضور فلسطينيان در اين شهر، از طريق اقدامات هدفمند به نفع جوانان و بخش خصوصي، تامين اعتبار خواهد كرد. كميسيون اروپا يك بسته كمك جديد 5/42 ميليون يورويي شامل 9/14 ميليون يورو براي فعاليتهايي در قدس شرقي براي حفظ شخصيت فلسطيني اين شهر و مقابله با وخامت نگرانكننده شاخصهاي اجتماعي - اقتصادي، تمركز پروژهها بر اقدامات حمايتي، جوانان و آموزش و حمايت از بخش خصوصي در نظر خواهد گرفت. همچنين 6/27 ميليون يورو صرف حمايت از تشكيل يك دولت دمكراتيك و پاسخگوي فلسطيني از طريق اصلاحات هدفمند در سياستها، تقويت شركتهاي كوچك و متوسط، تقويت جامعه مدني فلسطين و ايجاد دسترسي به آب و انرژي خواهد شد. اتحاديه اروپا چندي پيش نيز كمكهايي به ميزان 1/158ميليون يورو به صورت كمك مستقيم مالي براي حمايت از حكومت خودگردان فلسطيني و 107 ميليون يورو نيز به آژانس كار و امداد سازمان ملل متحد براي آوارگان فلسطيني ارايه داده بود.
فدريكا موگريني، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا خبر تصويب بسته جديد كمك اتحاديه اروپا به فلسطين را پيش از جلسه فوقالعاده گروه بينالمللي كمك به فلسطين كميته هماهنگي (AHLC) در بروكسل اعلام كرد. به اعتقاد او هيچ راهحلي همانند تاسيس دو كشور وجود ندارد كه بتواند آمال هر دو طرف از جمله نگرانيهاي امنيتي اسراييل را محقق سازد. پايه و هدف تعامل ما راهحل تاسيس دو كشور با شهر قدس به عنوان پايتخت آينده هر دو كشور است كه بر اساس توافق اسلو و قوانين بينالمللي از جمله قطعنامههاي شوراي امنيت استوار است. به باور موگريني، اقدامات بسياري در صحنه عمل قابل اجراست كه آنها را بررسي ميكنيم و به حمايت خود از حكومت خودگردان فلسطين و آژانس امداد كار سازمان ملل متحد براي آوارگان فلسطيني ادامه خواهيم داد.
محمود عباس، رييس تشكيلات خودگردان فلسطين نيز اعتقاد دارد اروپا شريك واقعي صلح در منطقه است، از اين رو از اين اتحاديه خواسته است تا كشور فلسطين را به رسميت بشناسد. به گفته رياض المالكي وزير خارجه فلسطين تشكيلات خودگردان به طور مستمر با پايتختهاي اروپايي در ارتباط بوده و درخواست خود در خصوص به رسميت شناختن كشور فلسطين را مطرح كرده است. كشورهاي اروپايي آماده به رسميت شناختن كشور فلسطين هستند. اسلووني اولين كشور اروپايي است كه به شكل مثبت با اين درخواست تعامل كرده و تلاش براي به رسميت شناخت كشور فلسطين از سوي كشورهاي اروپايي در سال 2018 ادامه خواهد داشت. اتحاديه اروپا شايستگي اينكه نقش ناظر در روند عمليات سياسي بين فلسطين و اسراييل را داشته باشد، دارد. اتحاديه از دهههاي گذشته از راهحلي جامع براي حل بحران خاورميانه حمايت كرده است.
در حالي كه احتمال به رسميت شناختن كشور فلسطين از سوي كشورهاي اروپايي همچون لوكزامبورك، ايرلند و اسلووني وجود دارد اما اين كشورها عملا به انتظار به رسميت شناختن فلسطين از سوي كشورهاي بزرگ اروپا هستند. اشتاينماير، رييسجمهور آلمان در سفر لبنان و در حضور دانشجويان دانشگاه لبنان در بيروت گفت: «براي من مسير حركت به سوي يك آينده خوب در خاورميانه، از اوجگيري منازعات و قطبي كردن عبور نميكند و به مدارا، ميانجيگيري و توازن منافع نياز است. او از همه بازيگران ميخواهد از شدت تنشها بكاهند و راهي براي ايجاد توازن بيابند. ما ميخواهيم اينجا در اين كشور و در كل منطقه از نيروهايي كه آماده پذيرش مسووليت هستند و بر سر ميز مذاكره به طور جدي براي ايجاد توازن تلاش ميكنند، حمايت كنيم. به باور او، منازعه لاينحل ميان اسراييل و فلسطينيها كل منطقه را متزلزل ميكند. در آلمان نيز ترديد زيادي نسبت به اينكه آيا به رسميت شناختن يكجانبه اورشليم به عنوان پايتخت اسراييل توسط امريكا به راستي ما را به هدف يك خاورميانه آرام و صلحآميز نزديكتر ميكند، وجود دارد.»
زيگمار گابريل وزير خارجه آلمان نيز كه به سرزمينهاي اشغالي سفر كرده بود به رژيم صهيونيستي هشدار داد كه به دليل نگرانيها درباره آينده راهكار دو دولتي، كشورهاي اروپايي به طور روزافزون در حال نااميد شدن از اين رژيم هستند. برلين اين شهر را پايتخت رژيم اسراييل نميداند و سفارتخانه خود را از تلآويو به قدس منتقل نميكند. انتقال سفارت آلمان به بيتالمقدس فقط بعد از انجام مذاكرات صلحي كه به نتيجه برسد، انجام خواهد شد. به اعتقاد برلين اين اقدام بايد در جهت حمايت از اجراي راهحل دو كشوري براساس خطوط مرزي سال 1967 باشد. در اروپا ديدگاههاي متفاوتي در اين زمينه وجود دارد. كشورهاي اروپاي مركزي و شرق اروپا از جمله آلمان با اسراييل همپيمان هستند. سوئد در سال 2014، فلسطين را به عنوان يك كشور به رسميت شناخت. بلغارستان، روماني، لهستان، چك و مجارستان هم از كشورهايي هستند كه اين اقدام را صورت دادهاند. پارلمان ايرلند پيشنويس قانون منع واردات محصولات توليد شده در شهركهاي يهودي كرانه باختري به اين كشور را به تصويب رساند. پارلمان اسلووني نيز انتظار دارد اين كشور در آينده نزديك كشور فلسطين را به رسميت بشناسد. كميته امور خارجي اسلووني در پارلمان تصميم دارد به اين موضوع راي دهد. در صورت راي مثبت اسلووني، اين كشور دومين كشور اروپايي خواهد بود كه پس از سوئد، فلسطين را به عنوان كشور به رسميت شناخته است. وزير خارجه اسلووني از حاميان اين طرح است. لوكزامبورگ نيز از كشورهاي اروپايي خواست تا فلسطين را به عنوان كشوري مستقل به رسميت بشناسند.