طالبان در آستانه نشست صلح كابل مطرح كرد
اعلام آمادگي براي گفتوگو با امريكا
شهاب شهسواري
دفتر سياسي طالبان در دوحه قطر با صدور بيانيهاي بيسابقه اعلام كرد كه براي گفتوگوي مستقيم با امريكا براي پايان جنگ 17 ساله در افغانستان آمادگي دارد. نامه سرگشاده دفتر سياسي امارت اسلامي افغانستان (دفتر طالبان در دوحه) خطاب به مقامهاي امريكايي در آستانه نشست بينالمللي صلح افغانستان با عنوان فرآيند كابل منتشر ميشود. امروز دومين نشست فرآيند كابل، براي صلح در افغانستان با حضور نمايندگان 25 كشور جهان از جمله همسايگان افغانستان، سازمان ملل متحد، اتحاديه اروپا و ناتو برگزار ميشود. طالبان در اين بيانيه با اشاره به سخنان اخير معاون دستيار وزير خارجه امريكا در امور آسياي جنوبي و ميانه، كه گفتهبود درها براي مذاكره با طالبان باز است، از اين سخنان استقبال كرده و ضمن اعلام آمادگي براي شركت در گفتوگوهاي مستقيم با امريكا از اين كشور درخواست كرده است استراتژي خود را در افغانستان تغيير دهد. اشرف غني، رييسجمهور افغانستان، روز سهشنبه تاكيد كرد: «در نشست فرآيند كابل، يك برنامه جامع در مورد طالبان و پاكستان ارايه كنم.» فرآيند صلح كابل كه دومين نشست خود را در طول سال جاري برگزار ميكند، با حضور كشورهاي همسايه، قدرتهاي جهاني و سازمانهاي بينالمللي، راهكارهاي صلح در افغانستان پس از 17 سال جنگ را مورد بررسي قرار ميدهد. هر چند طي ماهها و سالهاي گذشته، طالبان همواره اعلام كرده بود كه حاضر به گفتوگو با نيروهاي خارجي اشغالگر افغانستان نيست، اما اين بيانيه جديد ميتواند نشاني تازه از اراده طالبان براي كنار گذاشتن جنگ و ورود به يك فرآيند سياسي براي حل مساله افغانستان باشد. در اين بيانيه كه دوشنبه شب توسط دفتر سياسي طالبان منتشر شده آمده است: «دفتر سياسي امارت اسلامي افغانستان از مقامهاي امريكايي ميخواهد تا مستقيما با اين دفتر در مورد راهحلي مسالمتآميز براي مناقشه افغانستان گفتوگو كنند.» اين بيانيه با اشاره به سخنان آليس ولز، ديپلمات بلندپايه امريكايي تاكيد كرده است: «اكنون بايد كاملا براي امريكا و متحدانش روشن شده باشد كه مساله افغانستان هيچ راهحل نظامي ندارد. در نتيجه امريكا بايد بر يك استراتژي مسالمتآميز به جاي جنگ در افغانستان تمركز كند. راهبردهاي نظامي كه به صورت مكرر طي 17 سال گذشته مورد آزمايش قرار گرفتهاند، فقط باعث تشديد و طولانيتر شدن زمان جنگ شده است. اين با منفعت هيچكس سازگار نيست.» اين بيانيه اضافه ميكند: «اگر امريكا خواستههاي مشروع مردم افغانستان را بپذيرد و نگرانيها و خواستههاي خود را از طريق يك كانال مسالمتآميز براي بحث با امارت اسلامي [عنوان دولت بركنار شده طالبان در افغانستان] در ميان بگذارد، به صلح كمك ميشود.»در طول هفتههاي گذشته اين دومين بار است كه طالبان با انتشار بيانيههايي خواهان حل مساله افغانستان از طريق «گفتوگوهاي مسالمتآميز» ميشود. دو هفته پيش نيز دفتر سياسي طالبان در نامهاي سرگشاده خطاب به مردم و نمايندگان كنگره امريكا، خواهان پيگيري يك راهحل مسالمتآميز براي حل و فصل مساله افغانستان شده بود. در اين نامه طالبان از نمايندگان صلحطلب كنگره خواسته بودند تا براي پايان دادن به «اشغال نامشروع» افغانستان و حل مساله از روش صلحآميز اقدام كنند. طالبان همچنين در هفته جاري و بعد از كلنگزني پروژه خط لوله بينالمللي تاپي براي انتقال گاز طبيعي از تركمنستان به هندوستان از طريق افغانستان و پاكستان با صدور بيانيهاي تضمين كردهبود كه امنيت اجراي اين پروژه را حفظ كند، چرا كه چنين پروژهاي تامينكننده «زيرساختهاي اقتصادي مورد نياز مردم افغانستان» است. طي ماههاي گذشته و به خصوص پس از اجراي چند عمليات انتحاري توسط طالبان، دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا اعلام كردهبود كه ديگر هيچ راهي براي گفتوگو با طالبان باقي نمانده است.
طي ماههاي گذشته و به خصوص بعد از اعلام استراتژي جديد امريكا در افغانستان، خشونتها در سراسر افغانستان افزايش چشمگيري پيدا كرده است. همزمان با انتشار نامه طالبان براي دعوت از مقامهاي امريكا براي پيدا كردن يك راهحل صلحآميز، عمليات خشونتبار اين گروه در سراسر افغانستان هم ادامه پيدا كرد. روز شنبه بر اثر چند حمله توسط شبهنظاميان طالبان به اهداف نظامي در نقاط مختلف افغانستان چندين حمله مختلف به نظاميان ارتش از جمله در ولسوالي فراه، 23 پرسنل ارتش اين كشور جان خود را از دست دادند و دهها نفر ديگر مجروح شدند.
تلاش كابل براي بستن دفتر دوحه
بيانيه طالبان از سوي دفتر سياسي اين گروه در دوحه در شرايطي منتشر ميشود كه طي روزهاي گذشته رسانههاي افغانستان از رايزنيهاي كابل براي تعطيلي دفتر طالبان در دوحه با دولت قطر خبر ميدادند.به نوشته روزنامه الشرقالاوسط يك مقام ارشد دولت كابل تاكيد كرده است كه به دليل «فقدان اقدام مثبت از سوي اين گروه براي صلح در افغانستان» از دولت قطر خواستهشده است تا دفتر طالبان در اين كشور تعطيل شود. محمد حنيف اتمر، مشاور امنيت ملي، اشرف غني، رييسجمهور افغانستان تاكيد كرده است كه با توجه به ادامه خشونتها در افغانستان نيازي به اين دفتر وجود ندارد.
اتمر گفت: «دفتر قطر بعد از 7 سال فعاليت هيچ منفعتي براي ما نداشته است. ما در حال مذاكره با قطر هستيم تا دفتري را كه هيچ اثري در فرآيند صلح ندارد، تعطيل كند.»
به نوشته طلوعنيوز افغانستان، قادرشاه، سخنگوي مشاور امنيت ملي نيز در اين باره، ميگويد: «هدف از گشايش اين دفتر اين بود كه از آدرس اين دفتر گفتوگوهاي صلح با طالبان رسما آغاز شود، اما قسمي كه ديده ميشود تاكنون از آدرس اين دفتر براي گفتوگوهاي رسمي با حكومت آغاز نشده است و نيز روند صلح از اين آدرس يك گام هم پيش نرفته است.»