روايت بانك مركزي از جزييات رشد
جديدترين آمارهاي بانك مركزي از نرخ رشد اقتصادي نشان ميدهد كه كيك اقتصاد ايران طي 9 ماهه نخست امسال با احتساب بخش نفت 3.4 درصد و بدون نفت 4.1 درصد بزرگتر شده است. هفته گذشته مركز آمار ايران جديدترين آمار رشد اقتصادي كشور را در پايان پاييز امسال منتشر كرد كه بر اساس آن با احتساب نفت 4.4 درصد و بدون آن 4.7 درصد نسبت به دوره مشابه سال پيش رشد داشت. روز گذشته نيز بانك مركزي به عنوان دومين مرجع اعلام نرخ رشد، جديدترين يافتههاي خود را در زمينه رشد اقتصادي منتشر كرد كه بر اساس آن و طبق محاسبات اوليه و مقدماتي، توليد ناخالص داخلي كشور در 9 ماهه سال 1396 (به قيمتهاي ثابت سال 1390) به 5205.8 هزار ميليارد ريال رسيده كه در مقايسه با رقم دوره مشابه سال قبل (5032.8 هزار ميليارد ريال) معادل 3.4 درصد افزايش يافته است. رشد توليد ناخالص داخلي در سهماهه سوم سال 1396 نسبت به دوره مشابه سال قبل، معادل يك درصد بوده و رشد توليد ناخالص داخلي بدون نفت نيز در دو مقطع زماني سه ماهه سوم سال 1396 و 9 ماهه سال مذكور به ترتيب معادل 3.6 و 4.1 درصد بوده است. اين آمار برمبناي آخرين دادهها و اطلاعات مورد نياز براي محاسبه رشد اقتصادي از منابع آمار رسمي مربوطه از قبيل وزارت جهادكشاورزي، وزارت نفت، طرح آماري كارگاههاي بزرگ صنعتي و طرح آماري فعاليتهاي بخش ساختمان (اداره آمار اقتصادي بانك مركزي)، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نيرو دريافت شده است. همچنين در گروه خدمات نيز متناسب با هريك از فعاليتها، از منابع آماري و شاخصهاي قيمت مرتبط با موضوع استفاده شده است. بررسي سهم فعاليتهاي مختلف اقتصادي در افزايش توليد ناخالص داخلي نشان ميدهد كه در 9 ماهه سال 1396 ارزش افزوده فعاليتهاي «حمل و نقل، انبارداري و ارتباطات»، «صنعت»، «برق، گاز و آب»، «بازرگاني، رستوران و هتلداري» و«خدمات مستغلات و خدمات حرفهاي و تخصصي» به ترتيب با سهمي معادل 0.7، 0.5، 0.5، 0.5 و 0.5 درصد از رشد اقتصادي، نقش عمدهاي در افزايش روند رشد توليد ناخالص داخلي ايفا كردهاند. در مقابل ارزش افزوده فعاليت «خدمات اجتماعي، شخصي و خانگي»، طي 9 ماهه سال 1396 با سهمي معادل منفي 0.1 درصد (0.1- درصد) از رشد 3.4 درصدي اقتصاد، نقش كاهندهاي در توليد ناخالص داخلي در دوره مورد بررسي داشته است.
رشد 4.1 درصدي بخش كشاورزي
آخرين آمار و اطلاعات دريافتي از وزارت جهادكشاورزي نشان ميدهد كه برآورد مقادير توليد محصولات زراعي، باغي و دامي در 9 ماهه سال 1396 نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتيب از رشدي معادل 1.7، 5.9 و 5 درصد برخوردار است. بر اين اساس در مدت ياد شده و بر اساس محاسبات فصلي، رشد ارزش افزوده گروه كشاورزي (به قيمتهاي ثابت 1390) نسبت به دوره مشابه سال قبل 4.1 درصد افزايش يافته است. در 9 ماهه سال 1396 ارزشافزوده گروه كشاورزي به قيمتهاي ثابت سال 1390 به ميزان 444.1 هزار ميليارد ريال برآورد شده است.
رشد 1.3 درصدي بخش نفت
بر اساس محاسبات اوليه، ارزش افزوده گروه نفت در اين مدت به قيمتهاي ثابت سال 1390 به ميزان 1157.8 هزار ميليارد ريال برآورد ميشود كه گوياي رشد 1.3 درصدي نسبت به دوره مشابه سال قبل است. نتايج حاصل از محاسبات مقدماتي در اين زمينه نشان ميدهد كه افزايش رشد ارزش افزوده اين گروه، بهطور عمده ناشي از افزايش نرخ رشد توليد نفت خام، توليد ميعانات گازي، توليد فرآوردههاي پالايشگاهي و نيز افزايش توليد و صادرات گاز طبيعي نسبت به دوره مشابه سال قبل بوده است.
بخش صنعت 4.9 درصد بزرگتر شد
در بخش صنعت، شاخص توليد كارگاههاي بزرگ صنعتي كه حدود 70 درصد ارزش افزوده بخش صنعت را پوشش ميدهد، در 9 ماهه سال 1396 نسبت به دوره مشابه سال قبل 4.9 درصد افزايش يافته است. از مجموع 24 رشته فعاليت صنعتي در 9 ماهه سال 1396، هفده رشته فعاليت با (ضريب اهميت 92.6 درصد)، داراي رشد مثبت بوده است. همچنين 3.5 درصد از رشد 4.9 درصدي شاخص توليد كارگاههاي بزرگ صنعتي در اين مدت به ترتيب مربوط به فعاليت صنايع توليد وسايل نقليه موتوري، تريلرو نيم تريلر، صنايع توليد مواد و محصولات شيميايي و صنايع توليد فلزات اساسي بوده است.
افزايش 12 درصدي سرمايهگذاري
در ساختمان
در بخش «ساختمان»، ارزش سرمايهگذاري بخش خصوصي در ساختمان مناطق شهري به قيمتهاي جاري در نه ماهه سال 1396 نسبت به دوره مشابه سال قبل 12 درصد افزايش يافته است. با اعمال شاخصهاي قيمتي متناظر و تعديل ارزش افزوده ساختمانهاي خصوصي به قيمتهاي جاري و همچنين با احتساب ارزش افزوده ساختمانهاي دولتي، نرخ رشد بخش «ساختمان» به قيمتهاي ثابت سال 1390 در حدود 0.8 درصد برآورد ميشود.
سهم 1.5 درصدي خدمات از رشد اقتصادي
برآوردهاي مقدماتي نشان ميدهد كه بخش عمده رشد اقتصادي يك درصدي سه ماهه سوم سال 1396 مربوط به گروه خدمات با سهمي معادل 1.5 درصد از رشد اقتصادي بوده است. محاسبات اوليه نشان ميدهد كه ارزش افزوده فعاليتهاي گروه «كشاورزي»، «نفت»، «صنايع و معادن» و «خدمات» به ترتيب از رشدي معادل 4.1، 7.3، 4.2- و 3.1 درصد طي سه ماهه سوم سال 1396 برخوردار بودهاند؛ اين در حالي است كه رشد اين فعاليتها در فصل دوم سال جاري (تابستان 96) به ترتيب 4.2، 5.7، 5.3 و 4.1 درصد بوده است. طي سه ماهه سوم سال 1396 گروه نفت به علت كاهش صادرات نفت خام و همچنين كاهش صادرات ميعانات گازي و فرآوردههاي نفتي با كاهش رشد ارزش افزوده مواجه بوده و در مقابل بخش ساختمان به عنوان زيربخش گروه صنايع و معادن در دومين فصل متوالي، از رشد مثبت برخوردار بوده است. ايرنا