تور تبليغاتي جهاني وليعهد عربستان به فرانسه رسيد
پاريس؛ سخت‌ترين مقصد محمد بن سلمان
شهاب شهسواري
بعد از كمتر از شش ماه، امانوئل ماكرون، رييس‌جمهور فرانسه امروز بار ديگر با محمد بن سلمان ديدار مي‌كند. اين‌بار به جاي رياض، پاريس ميزبان اين ديدار است. شرايط در پاريس براي محمد بن سلمان سخت‌تر از سفرهاي قبلي‌اش به بريتانيا، مصر و امريكا خواهد بود. در كنار راهپيمايي‌هاي اعتراضي فعالان حقوق بشر، گزارش‌ها در مورد گفت‌وگوهاي تند او با رييس‌جمهور فرانسه در ديدار قبلي و تغيير در فرآيند فروش سلاح به عربستان سعودي در كنار لغو برخي از رويدادهاي برنامه‌ريزي شده و فقدان برنامه‌اي براي انعقاد تفاهمنامه‌هاي تجاري بزرگ، از جمله حواشي اين سفر هستند.
يكشنبه زماني كه محمد بن سلمان به پاريس رسيد، ژان ايو لو دريان، وزير خارجه فرانسه به استقبال وليعهد سعودي رفت؛ بن سلمان همچنان در كنار مسووليت‌هاي متعددش به عنوان حاكم بالفعل سعودي، وزير دفاع اين كشور هم هست و رابطه لو دريان، با محمد بن سلمان به دوراني بازمي‌گردد كه در دولت پيشين، وزير دفاع فرانسه بود. ديدار رسمي محمد بن سلمان با امانوئل ماكرون، رييس‌جمهور فرانسه براي امروز برنامه‌ريزي شده است و هر چند كه دوشنبه شب نيز دو رهبر در ضيافت شامي در موزه لوور شركت كردند. سلمان بعد از سفر به بريتانيا و يك سفر چند هفته‌اي به ايالات متحده امريكا، اكنون به فرانسه آمده است و قرار است بعد از اين كشور به اسپانيا برود. با اين حال خبرگزاري رويترز در گزارشي مي‌نويسد كه در اين سفر خبري از قراردادهاي بزرگ ميان فرانسه و عربستان سعودي نخواهد بود. با اين حال رويترز مي‌نويسد كه مقام‌هاي فرانسوي وجود هرگونه اختلاف در روابط دوجانبه را رد و تاكيد كرده‌اند كه روش تازه‌اي در تعامل با عربستان سعودي در پيش گرفته‌اند كه ممكن است ديگر در آن خبري از قراردادهاي بسيار بزرگ و فوق‌العاده خبري نباشد.
قرار است در طول ديدار محمد بن سلمان از فرانسه يك رويداد «شب فرهنگي عربستان» در پاريس برگزار و همچنين قراردادي در زمينه پروژه‌هاي گردشگري ميان دو كشور منعقد شود. به نوشته خبرگزاري فرانسه قرار است 18 تفاهمنامه ميان دو كشور در حوزه انرژي، كشاورزي، گردشگري و فرهنگ امضا شود. مهم‌ترين قراردادي كه پيش‌بيني مي‌شود در اين سفر مورد توافق قرار بگيرد مشاركت فرانسه در توسعه گردشگري شهر باستاني الاولي در استان مدينه خواهد بود. اما در شرايطي كه پيش‌بيني مي‌شد روز دوشنبه محمد بن سلمان همراه با نخست‌وزير فرانسه، ادوارد فيليپ از كمپ استيشن اف (Station F) مركز كسب و كارهاي نوپا ديدار كند، اين برنامه لغو شد. رويترز سه روز پيش گزارش داده‌بود در سفر پيشين امانوئل ماكرون به رياض كه به صورت ناگهاني و پس از ديدار او از ابوظبي رخ داد، اختلافات جدي در صحبت‌هاي خصوصي دو طرف در مورد ايران وجود داشت. امانوئل ماكرون در اوج اتفاقات جنجالي در ارتباط با استعفاي سعد حريري، نخست‌وزير لبنان به عربستان سعودي رفته‌بود و گفت‌وگوي سختي ميان محمد بن سلمان و امانوئل ماكرون در مورد روابط تجاري فرانسه با تهران و همچنين دخالت‌هاي عربستان در اوضاع لبنان رخ داد. يك مقام نزديك به هيات سعودي به خبرگزاري فرانسه گفته است كه بر خلاف گزارش‌هايي كه در مورد اختلافات ميان دو كشور وجود دارد «عربستان قرار نيست روابط ديپلماتيك خود را با فرانسه تغيير دهد. » به گفته اين مقام عربستان «رهبران دو كشور جوان و بلندپرواز و جاه‌طلب هستند و مواضع مشترك زيادي دارند. »همزمان با ورود بن سلمان به پاريس، گروه‌هاي حقوق بشري در فرانسه راهپيمايي‌ها و رويدادهاي اعتراضي به اين سفر برگزار كرده‌اند. به گزارش يورونيوز معترضان با شركت در راهپيمايي‌هايي در پاريس خواستار پايان بمباران مردم يمن توسط عربستان سعودي شدند. به گزارش موسسه نظرسنجي يو گاو (YouGov) از هر 4 فرانسوي 3 نفر فروش اسلحه توسط فرانسه به عربستان را غيرقابل قبول مي‌دانند. دولت فرانسه به دليل فروش سلاح‌هايي به دولت عربستان سعودي كه در جنگ عليه مردم يمن از آنها استفاده مي‌شود، به‌شدت از سوي گروه‌هاي حقوق بشري تحت فشار است. 10 گروه حقوق بشري بين‌المللي با صدور بيانيه‌اي خواهان پايان محاصره يمن شدند. به گفته اين گروه‌ها محاصره يمن توسط نيروهاي عربستان سعودي باعث وقوع يك بحران انساني در اين كشور شده است. از ابتداي حمله نظامي عربستان سعودي به يمن تاكنون بيش از 10 هزار غيرنظامي يمني جان خود را از دست داده‌اند. فرانسه به عنوان سومين صادركننده اسلحه در جهان، فقط در طول سال 2016 معادل 22 ميليارد دلار گواهينامه براي صادرات اسلحه به عربستان صادر كرده است كه 2 ميليارد و 500 ميليون دلار از آن تاكنون به اين كشور وارد شده است. با اين حال مقام‌هاي فرانسوي خبر داده‌اند كه شيوه فروش سلاح به عربستان را تغيير خواهند داد و به جاي شركت خصوصي ODAS كه مسوول فروش سلاح‌هاي توليدي فرانسه به كشورهاي خارجي است از اين به بعد قراردادهاي فروش سلاح به صورت مستقيم ميان دو كشور بسته مي‌شود.
ديدار با بوش‌ها
محمد بن سلمان در آخرين روز سفر سه هفته‌اي خود به ايالات متحده امريكا و پيش از سفر به فرانسه به هيوستون تگزاس رفت تا با دو رييس‌جمهور پيشين ايالات متحده، جورج بوش پدر و جورج بوش پسر ديدار و گفت‌وگو كند. روابط پادشاهي عربستان سعودي، 15 سال پيش و زماني كه جورج بوش پسر تصميم گرفت به عراق حمله كند با دولت او شكراب شده‌بود، اما بعد از اين ديدار به خصوص، سفارت عربستان در واشنگتن در بيانيه‌اي نوشت كه اين ديدار يادآور «پيشينه و عمق» روابط ميان دو كشور است. سيمون هندرسون، پژوهشگر مسائل عربستان سعودي در موسسه واشنگتن در گفت‌وگو با خبرگزاري فرانسه در مورد نتايج سفر محمد بن سلمان به ايالات متحده امريكا مي‌نويسد: «اين يك سفر بسيار موفق به لحاظ تبليغاتي و روابط عمومي محسوب مي‌شد.» وليعهد جوان سعودي در اين سفر طولاني به شرق و غرب امريكا از رييس‌جمهور تا ستاره‌هاي سينما و از مديران شركت‌هاي فناوري اطلاعات تا مقام‌هاي پيشين امريكا ديدارهاي متعددي داشت و به شهرهاي مختلف از جمله واشنگتن، بوستون، سياتل، لس‌آنجلس، سان‌فرانسيسكو و هيوستون سفر كرد.
ريخت و پاش كلان محمد بن سلمان
يكي از چيزهايي كه توجه رسانه‌هاي امريكايي را در سفر او به اين كشور به خود جلب كرد، ريخت و پاش‌هاي كلان وليعهد سعودي در اين سفر بود. هر چند سيمون هندرسون معتقد است «وليعهد سعودي در اين سفر توانست چهره يك فرد عادي را از خود نشان دهد.» اما رسانه‌هاي امريكايي گزارش مي‌كنند كه هزينه‌هاي سفر او به شهرهاي مختلف امريكا بسيار سنگين بود. نشريه رپ در گزارشي مي‌نويسد كه محمد بن سلمان فقط در شهر لس‌آنجلس براي اقامت خود تمامي 285 اتاق هتل فورسيزن در محله بورلي هيلز را رزرو كرده بود. او حتي تمامي 100 سوييت گرانقيمت اين هتل را هم اجاره كرده‌بود كه قيمت اقامت هر شب آنها حدود 600 دلار است. در فرانسه هم ريخت و پاش‌هاي محمد بن سلمان به چشم خبرنگاران عجيب آمده است. خبرگزاري فرانسه با انتشار گزارشي از ورود وليعهد سعودي به اين كشور مي‌نويسد كه بعد از نشستن هواپيماي شخصي محمد بن سلمان در پاريس، يك كاميون بزرگ وسائل او را به محل اقامتش برد كه حاوي صدها چمدان بود. خبرگزاري فرانسه با انتشار عكسي از ده‌ها چمدان محمد بن سلمان مي‌نويسد: «تمام اين اثاثيه براي اقامت سه روزه تدارك ديده‌شده است.»