هشدار حسن روحاني به همتاي امريكايي
در رسانه‌هاي بين‌المللي بازتاب يافت
كمتر از 7 روز
رييس جمهورايران : در كمتر از يك هفته‌پس از خروج امريكا از برجام همه را شوكه مي‌كنيم
سارا معصومي
فاصله هشدارهاي تهران به امريكا كم شده است. روزهاي بحراني براي برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) دوباره از راه رسيده‌اند. اندك فاصله‌اي تا بزنگاه 12 ماه مه باقي مانده و خوف و رجا نسبت به فرجام برجام دوباره پررنگ شده است. اين‌بار از چهره‌هايي مانند ركس تيلرسون، وزير خارجه و ژنرال مك مستر، مشاور امنيت ملي رييس‌جمهور امريكا در كاخ سفيد براي تبديل شدن به ترمز خبري نيست و صف‌‍‌آرايي ايران‌ستيزها كار را سخت‌تر از قبل هم كرده است. در چنين شرايطي محمدجواد ظريف، وزير خارجه ايران تا چند روز ديگر راهي نيويورك مي‌شود و براساس ريز برنامه‌هاي موجود در جدول كاري وي مي‌توان گفت كه او هم براي هشدار دادن به امريكا در خاك اين كشور درباره تبعات خروج از برجام و هم براي تبيين ديدگاه‌هاي ايران در حوزه توافق هسته‌اي و تاكيد بر پايبندي ايران به اين توافق و لزوم منفك ماندن برجام از ساير پرونده‌هاي مورد اختلاف ميان ايران و غرب به محل استقرار سازمان ملل متحد مي‌رود. در چنين فضايي حسن روحاني، رييس‌جمهور كشورمان روز گذشته در مراسم دوازدهمين سالروز ملي فناوري هسته‌اي، به صراحت به دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده هشدار داد و تاكيد كرد كه در صورت خروج امريكا از برجام، پاسخ ايران بسيار قوي‌تر از چيزي خواهد بود كه ترامپ فكر مي‌كند. سخنان روحاني بلافاصله در رسانه‌هاي بين‌المللي به هشدار رييس‌جمهور ايران تعبير شد و اين در حالي است كه اگر رييس‌جمهور امريكا اين هشدارها را جدي نگيرد بايد تا نيمه ماه مه از تمديد توقف اجراي تحريم‌هاي هسته‌اي ايران سر باز بزند تا اين تحريم‌هاي ثانويه به شكل خودكار به ميدان اجرا بازگردند. ساعت شني رسيدن به اين ضرب‌الاجل در حالي آغاز شده كه اروپايي‌ها نيز تاكنون نتوانسته‌اند به درخواست ترامپ براي آنچه وي اصلاح توافق هسته‌اي با ايران خوانده پاسخ بدهند. تهديدهاي برجام توسط دونالد ترامپ در حالي تكرار مي‌شود كه وي در 15 ماه گذشته با وجود تمام تلاش‌ها نتوانسته از اين توافق خارج شود. با اين وجود روحاني در سخنان خود ابتدا حسن نيت ايران در اجراي برجام را به رخ كشيد و درحالي كه سرعت بازگشت‌پذيري فني ايران مورد ابهام بسياري از منتقدان داخلي و كارشناسان خارجي قرار دارد به صراحت اعلام كرد كه ايران مي‌تواند در يك هفته همه را شوكه كند. هشدار روحاني اشاره به بازگشت برنامه هسته‌اي ايران به پيش از توافق هسته‌اي با 1+5 است و اين دقيقا همان مساله‌اي است كه اروپا، چين و روسيه نيز نسبت به آن هشدار مي‌دهند.
آيا ايران در توافق هسته‌اي بدون امريكا مي‌ماند؟ پاسخ مقام‌هاي جمهوري اسلامي ايران به اين سوال در يك سال گذشته همواره از نوعي ابهام برخوردار بوده به گونه‌اي كه نه پاسخ مثبت جدي به آن داده شده و نه به صراحت از نفي آن سخن به ميان آمده است. با اين وجود حسن روحاني روز گذشته اعلام كرد كه ايران براي هر سناريويي آماده است كه يكي از آنها مي‌تواند برجام بدون امريكا باشد. برجامي كه همچنان مي‌تواند ساير امضاكنندگان مانند اروپا، چين و روسيه را در خود جا داده باشد. در حال حاضر مسووليت تاريخي اروپا نسبت به توافقي كه در حصول آن نقش جدي داشته از هميشه جدي‌تر است و اين در حالي است كه تروئيكاي اروپايي در حال مزه مزه كردن طرح‌هايي براي تشديد تحريم‌هاي غيرهسته‌اي ايران هستند تا شايد بتوانند از اين منظر ترامپ را براي باقي ماندن در برجام راضي كنند. هرچند فدريكا موگريني، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا به صراحت نيت بروكسل براي وضع چنين تحريم‌هايي را رد كرده است اما گفته مي‌شود كه تحريم‌هاي مدنظر تروييكاي اروپايي به دليل آزمايش‌هاي موشكي ايران و همچنين حمايت تهران از بشار اسد است.
تشديد فشار بر برنامه دفاعي ايران در حالي صورت مي‌گيرد كه عربستان سعودي هر روز در حال توسعه بيشتر انبارخانه‌هاي تسليحاتي خود است و ايران نيز به كرات تكرار كرده كه توانايي موشكي ايران صرفا دفاعي است. در شرايطي كه محمد بن سلمان، وليعهد عربستان سعودي به صراحت بر شيپور جنگ با ايران مي‌دمد حسن روحاني در سخنان خود تاكيد مي‌كند كه سلاح‌هاي ايران براي دفاع در منطقه ملتهب خاورميانه ضرورت دارند اما ايران هيچگاه از سلاح‌هاي خود عليه همسايگان استفاده نخواهد كرد. برخي از رسانه‌هاي امريكايي در پوشش خبرهاي مربوط به هشدار حسن روحاني به امريكا، به افزايش قيمت دلار در ايران نيز اشاره و تلاش كردند ميان اين مساله و تهديدهاي برجام توسط رييس‌جمهور امريكا ارتباط ايجاد كنند.