دونالد ترامپ به چين حمله و درباره ايران خلاصه‌گويي كرد
يك نطق انتخاباتي ديگر
گروه ديپلماسي| مجمع عمومي سازمان ملل متحد خلوت‌ترين روزهاي خود را همزمان با هفتاد و پنجمين سالروز تاسيس اين سازمان تجربه مي‌كند. ويروس كوويد-19 همچنان از شرق تا غرب، از شمال تا جنوب جهان را در تصاحب خود داشته و تمام رفت‌وآمدهاي ديپلماتيك را تحت‌الشعاع قرار داده است. سياستمداران اندك اندك به گفت‌وگوهاي مجازي با يكديگر يا ضبط سخنراني مقابل دوربين و ارسال آن براي پخش از تريبون نهادهاي متفاوت عادت مي‌كنند. همه از جهاني سخن مي‌گويند كه بايد در سايه چندجانبه‌گرايي و تكيه زدن به اراده جمعي از اين روزهاي سخت عبور كند اما در ميدان عمل يكجانبه‌گرايي ايالات‌متحده امريكا تمام نقشه‌ها را بر باد داده است. در نخستين روز مجمع عمومي پس از آنتونيو گوترش، دبيركل سازمان ملل متحد نوبت به رهبران سياسي برزيل، ايالات‌متحده، تركيه، چين، شيلي، آفريقاي‌جنوبي، كوبا، روسيه، اردن، كره‌جنوبي، قطر و فيليپين رسيد كه پيش از حسن روحاني، رييس‌جمهور ايران سخنراني كنند.
هشدارهاي آقاي دبيركل
دبيركل سازمان ملل در سخنراني افتتاحيه هفتاد و پنجمين نشست مجمع عمومي سازمان ملل با اشاره به برخي بحران‌ها و خشونت‌هاي جاري در جهان، هشدار داد كه جهان در مسيري خطرناك در حال حركت است. به گزارش ايرنا، آنتونيو گوترش با اشاره تلويحي به اختلافات خطرناك ميان چين و امريكا گفت: «نمي‌توان تصور كرد كه دو قدرت بزرگ اقتصادي جهان در دو جهت مختلف و مخالف حركت كنند.»گوترش در بخشي ديگر از سخنانش همچنين با تاكيد بر اهميت حركت جهاني به سوي انرژي‌هاي تجديدپذير و انرژي سبز گفت قطعا سرمايه‌گذاري‌هاي جهاني به سمت كشورهايي مي‌رود كه در جهت انرژي‌هاي تجديدپذير حركت كرده باشند. دبيركل سازمان ملل همچنين با اشاره به آثار و عواقب زيان بار شيوع ويروس كرونا در جهان، هشدارداد كه براي نخستين‌بار در سه دهه اخير، فقر در جهان در حال رشد است. او با بيان اينكه جهان امروز روي ستون‌هاي لرزان قرار گرفته است، گفت: «همزمان با بحران‌هاي بهداشتي، با بي‌سابقه‌ترين ميزان بيكاري از زمان ركود بزرگ مواجه هستم و حقوق بشر با تهديدهاي خطرناك مواجه است.»
گوترش با تاكيد بر ضرورت تقويت روابط انساني ميان ملت‌ها، گفت: «امروز همه شاهديم كه چگونه يك ويروس جهان را به زانو درآورده است.»او با اشاره به موضوع بحران‌هاي جاري در منطقه آسيا و خاورميانه گفت: در افغانستان تلاش براي برقراري صلح ادامه دارد و اميدواريم اين تلاش‌ها به نتيجه برسد. در سوريه بعد از 9 سال درگيري، همچنان شاهد هستيم كه انسان‌ها جان خود را از دست مي‌دهند. گوترش در ادامه افزود: در خاورميانه اقداماتي براي برقراري صلح ديده مي‌شود، در كرانه باختري و مناطق اشغالي نيز اين روند را مي‌بينيم. در ليبي مذاكرات ادامه دارد و قطعنامه‌هاي سازمان ملل براي حل كردن اختلافات بين جناح‌هاي درگير صادر مي‌شود. سعي مي‌كنيم به هر نحوي شده در تمام مناطق جهان به خشونت‌ها پايان دهيم. دبيركل سازمان ملل با اشاره مجدد به موضوع شيوع كرونا گفت: در مناطق مختلف جهان مي‌بينيم كه همه‌گيري كرونا بيشتر شده است. گروه‌هاي سودجو و خرابكار از اين شرايط به نفع خود استفاده مي‌كنند و جان انسان‌ها را به خطر مي‌اندازند. اكنون زمان آن است كه هر طور شده صلح را در جهان حكمفرما كنيم و هر طور شده تا پايان امسال كه 100 روز به آن مانده است، بايد در جهان يك صلح سراسري ايجاد كنيم. جهان نمي‌تواند بپذيرد كه هر يكي از اقتصادهاي بزرگ جهان در مسير خود حركت كنند. اين امر مخاطرات و هزينه‌هاي سنگيني دارد و اگر درگيري‌هاي نظامي هم وجود داشته باشد اوضاع وخيم‌تر مي‌شود. گوترش گفت: بايد براي پيوستگي و همبستگي اجتماعي در جهان تلاش كنيم و اين يعني بايد سياست‌هاي جديدي براي حمايت‌هاي اجتماعي تعيين كنيم، مانند بيمه‌هاي سراسري و تعيين حداقل دستمزدها، ايجاد امكان دسترسي به فناوري‌هاي جديد براي همه مردم. ما بايد براي تعالي حقوق بشر و برابري براي همه انسان‌ها، زنان و مردان تلاش كنيم. دبيركل سازمان ملل با تاكيد بر اهميت محافظت از صنايع هوايي و مسافرت‌هاي هوايي مطابق با قرارداد پاريس گفت: بايد به اتفاق در كنار هم اين اقدامات را انجام دهيم تا هيچ كشوري عقب نماند. «بايد از طريق يك پيمان جديد بين‌المللي مشكلات كنوني را حل كنيم و كالاهاي اساسي را براي همه تامين نماييم. در حال حاضر موانعي براي رسيدن به اين اهداف وجود دارد. اين پيمان بايد براساس عزت هر فرد و ارزش‌هاي جهاني باشد، براي حمايت از نسل‌هاي آينده و بايد مطمئن شويم كه همه به منابع دسترسي مي‌يابند. طبق اين پيمان جديد بايد به سمتي برويم كه قدرت تقسيم شود و تنها چند ابرقدرت، قدرت را در دست نداشته باشند.»
انتقاد از چين بيش از ايران
قرار گرفتن سخنراني دونالد ترامپ و حسن روحاني در يك روز نگاه‌هاي بسياري را به جلسه مجازي جاري در نيويورك معطوف كرد تا شايد در حساس‌ترين روزهاي رابطه تهران و واشنگتن سرنخ جديدي از سناريوهاي پيش رو به دست آيد. دونالد ترامپ در حالي به دليل شيوع كرونا مجبور به سخنراني مجازي شد كه شايد اين آخرين باري بود كه او در جامه رييس‌جمهور ايالات‌متحده پشت اين تريبون قرار گرفته و با جامعه جهاني سخن گفت. همزمان همتاي ايراني او نيز براي آخرين‌بار از اين تريبون براي بيان مواضع جمهوري اسلامي استفاده كرد. دونالد ترامپ در حالي سخنراني خود را در چند دقيقه جمع و جور كرده بود كه تنها 24 ساعت پيش از اين سخنراني، در كنار وزراي متفاوت كابينه‌اش بر ليست تحريم‌ها عليه ايران افزوده و هشدار داده بود كه براي ما فرقي نمي‌كند چه كسي باشيد يا چه مليتي داشته باشيد، يك معامله با تهران كافي خواهد بود تا با تحريم و تنبيه واشنگتن روبه‌رو شويد. در چنين شرايطي بسياري از تحليلگران رابطه ايران و ايالات‌متحده پيش‌بيني مي‌كردند كه سخنراني امسال رييس‌جمهور امريكا به موضوع ايران و توافق هسته‌اي با اين كشور بيش از ساير موضوعات بپردازد. پيش‌بيني‌اي كه درست از كار درنيامد و ترامپ در اقدامي عجيب تنها در دو مورد به نام ايران اشاره كوتاه كرد. اين خلاصه‌گويي درباره ايران در حالي صورت گرفت كه رييس‌جمهور امريكا سخنان خود را با انتقادهاي تند و تيز از چين به دليل شيوع ويروس كرونا آغاز و در مجموع 12 بار به نام اين كشور در سخنراني چند دقيقه‌اي اشاره كرد. ترامپ در حالي كه درباره ايران به اشاره كوتاه به خروج از برجام كه آن را توافقي بد خواند اكتفا كرد در ادامه ترور سردار شهيد قاسم سليماني را دستاورد دولتش خواند. پس از اتمام اين سخنراني، عمده كارشناسان از اين سخنراني ضبط شده با عنوان نمايش تبليغاتي در آستانه انتخابات ايالات‌متحده ياد كردند. البته در سخنراني‌هاي سال‌هاي گذشته دونالد ترامپ نيز چندان به مسائل بين‌المللي پرداخته نشده بود و رييس‌جمهور امريكا همواره عادت دارد كه از هر تريبوني براي تبليغ شخص خود استفاده كند. رييس‌جمهور ايالات‌متحده در ابتداي سخنراني خود شيوع «ويروس چيني» را بزرگ‌ترين چالش جهان از زمان جنگ دوم توصيف كرد و گفت كه در انتظار توليد و توزيع واكسن آن است. او دولت چين را به آلودگي گسترده محيط‌زيست متهم كرد. او گفت چين پروازهاي داخلي را لغو كرد اما به پروازهاي خارجي اجازه پرواز داد. او گفت كه سازمان بهداشت جهاني زير نفوذ چين است و از سازمان ملل خواست تا چين را پاسخگو بداند. ترامپ در ادامه ادعا كرد كه دولت او از حقوق زنان، اقليت‌هاي ديني و قومي و دگرباشان جنسي حمايت مي‌كند.ترامپ با اشاره به خرج‌هاي دولتش در حوزه تجهيزات و تسليحات نظامي، تاكيد كرد كه امريكا قدرتمندترين ارتش جهان را دارد و از موضع قدرت توانسته است به جاي راه‌حل‌هاي قديمي، راه‌هاي جديدي را ارايه دهد. او ابراز اميدواري كرد كه امريكا هيچ‌گاه مجبور به استفاده از اين تسليحات نشود و البته ادعا كرد كه امريكا در كنار مردم جهان براي تحقق دموكراسي ايستاده است. او در بخش‌هاي ديگري از سخنانش ادعا كرد كه خلافت داعش را از بين برده و از كشتن ابوبكر البغدادي، رهبر داعش به عنوان يك دستاورد ياد كرد. رييس‌جمهور امريكا همچنين از برقراري رابطه بين اسراييل و چند كشور عربي، روند صلح در افغانستان و ساير نقاط جهان دفاع كرد. ترامپ درباره عادي‌سازي رابطه رژيم اسراييل با دو كشور عربي گفت: «بعد از چندين دهه، اختلاف و تفرقه، ما قدم به دروازه خاورميانه‌اي جديد گذاشته‌ايم. امروز عصر اينجاييم تا مسير تاريخ را تغيير دهيم.»
اشاره اردوغان به لزوم به كارگيري ديپلماسي در پرونده ايران
رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه در سخنراني مجازي در مجمع عموعي سازمان ملل متحد بر حل و فصل موضوع هسته‌اي ايران از طريق ديپلماسي تاكيد كرد. براساس ترجمه خبرگزاري فارس، رييس‌جمهوري تركيه در بخش‌هايي از سخنان خود گفت، تلاش‌هاي انسان‌دوستانه تركيه در رسيدگي و مراقبت از پناهجويان در تركيه در شرايط همه‌گيري كرونا بسيار چشمگير بوده است. او در ادامه سخنراني خود با اشاره به حملات «پ‌ك‌ك» (حزب كارگر كردستان تركيه) در مرزهاي تركيه، به وضعيت دشوار در سوريه اشاره كرد. اردوغان با پرداختن به ديگر موضوعات منطقه‌اي و بين‌المللي از جمله «موضوع هسته‌اي ايران» گفت، ما به حل اين مساله از طريق گفت‌وگو، روش‌هاي ديپلماتيك و براساس قوانين بين‌المللي متعهد هستيم. رييس‌جمهوري تركيه همچنين خواستار ايجاد يك دولت دموكرات در فلسطين شد. اردوغان
با اشاره به سالگرد بمباران اتمي ناكازاكي و هيروشيما از سوي امريكا افزود كه جلوي ساخت و توسعه سلاح‌هاي كشتار جمعي بايد گرفته شود. اردوغان در مقام انتقاد از ساختار سازمان ملل گفت: «شوراي امنيتي كه سرنوشت 7 ميليارد انسان را به 5 كشور عضو دايم آن گره زده، نه عادلانه بوده و نه پايدار است. علي‌رغم آرمان‌هاي تعيين شده براي سازمان ملل، اين نهاد نه مي‌تواند از درگيري جلوگيري كند و نه قادر است آنهايي را كه آغاز شده به پايان برساند. در راستاي توانمندسازي ساختار سازمان ملل، ما نخست بايد در شوراي امنيت اصلاحات ايجاد كنيم.»