ادامه از صفحه اول
خبررساني در ايام كرونا
اگرچه كماكان به نظر ميرسد در پوشش خبري وقايع كرونا در جهان غرب جانب انصاف و بيطرفي رسانهاي را فروگذارده است. از فارسيزبانهاي خارجنشين هم توقع چنداني نيست كه بدون سوگيري اخبار كرونا در ايران وجهان را مخابره كنند. ايشان عمدتا تلاش خود را براي بزرگنمايي بحران، اثبات ناكارآمدي دولت و ديگر قواي مسوول در مديريت اين بحران و حتي القاي بيفرهنگي مردم در كمك به حل بحران متمركز كردند اما بروز تدريجي بحران در كشورهاي پيشرفته اروپايي و امريكا خط بطلاني بر بسياري از ادعاها و جوسازيهايشان كشيد. در اين ميان فضاي مجازي و رسانههاي اجتماعي بيش از آنكه يك جهتگيري خاص سياسي يا اجتماعي را (مشابه رسانههاي راديويي و تلويزيوني داخلي وخارجي) دنبال كند بيشترين اثر خود را روي سلامتي جسمي و رواني ايرانيان گذاشتند. پمپاژ حجم زيادي از داده، اطلاعات و دانش درست و نادرست و مخلوط علم و شبه علم و خرافه در كنار محتواهاي صوتي و تصويري بينام و نشان كه يا تلاش ميكردند مطالبي را به اسم رهنمودهاي پزشكي به خورد مردم دهند يا افرادي كه با معرفي خود به عنوان كادر درماني، فضايي بسيار تلخ و نااميدكننده براي درهمشكستن روحيه مردم تصوير ميكردند همگي در اين فضا قابل مشاهده بوده و هست. نبايد فراموش كرد كه در فضاهاي مجازي بحث تعداد بازديد، تعداد دنبالكنندگان و حتي تعداد لايك و كامنت و... براي فعالان اين فضا حائز اهميت است و اين باعث ميشود كه گاه مطالبي حتي نادرست صرفا براي ديده شدن بيشتر منتشر شود. در اين ميان رسانههاي آزاد و مستقل بهويژه روزنامهها و هفتهنامهها از نقش و جايگاهي مهم در خبررساني، آگاهيبخشي و مديريت ذهن و روان جامعه برخوردارند كه معالاسف به سنت همه ساله در ايام نوروز تعطيل بودند و در ايام پسانوروز هم به دليل محدوديتهاي بهداشتي در فعاليت اصناف از انتشار نسخه كاغذي آنها جلوگيري شده است. اين تصميم اگرچه از منظر كاهش حضور فيزيكي افراد در جامعه و احتمال آلودهشدن روزنامهها و مجلات صحيح است اما ازمنظر كاركردهاي مهمي كه رسانههاي مكتوب ميتوانند در اين موقعيت حساس و خطير اجتماعي ايفا كنند نياز به تجديدنظر دارد. به گمان من، فراتر از كاركرد خبري روزنامهها در اين ايام، كاركرد تحليلي و آگاهيبخشي آنها ضرورت و اولويت دارد. بايد در نظر داشت كه بسياري از چهرههاي فكري، علمي و اهل قلم جامعه راهي به رسانه ملي و تمايلي نيز به گفتوگو با رسانههاي فارسيزبان خارجي ندارند و مهمترين محمل براي بيان ديدگاهها و تحليلهايشان در باب وضع موجود، يادداشتها و مصاحبههاي رسانههاي مكتوب است. به نظر ميرسد ارايه تحليلهاي دقيق از روند پيشرفت و مديريت بيماري، نقد وتحليل علمي و منصفانه سياستهاي كلان دولت در مديريت اين بيماري و اثرات و تبعات اقتصادي و اجتماعي آن، بررسي تطبيقي رويكردها و سياستها در ايران و جهان و حتي پاسخگويي به شبهات مختلف بهداشتي، درماني و سياستي كه در فضاهاي مجازي مطرح ميشود اقدامات مهمي است كه تاحد زيادي ازدست رسانههاي مكتوب برميآيد. ضمن آنكه روزنامهها و مجلات معتبر به ويژه در چنين شرايط حساسي، حاضر به انتشار هر ديدگاه و نظري نيستند و شان و برند حرفهاي و رسانهاي خود، اعتماد مخاطبين و خوانندگان و سلامت رواني جامعه را حتي با فروش بيشتر معامله نميكنند. ضمن آنكه روزنامهها و مجلات از صفحات و سرويسهاي گوناگوني برخوردارند كه ميتوانند با پوشش همه سليقهها و علائق در غنابخشي به ساعات فراغت ناشي از خانهنشيني كمك كنند. تصور ميكنم حالا كه وفاق و همدلي نسبتا مطلوبي در مواجهه با اين بليه در كشور حاصل شده و دولت و ستادهاي مبارزه با كرونا از ظرفيتهاي علمي و كارشناسي كشور در حوزههاي مختلف به ويژه بهداشت و درمان و اقتصاد بهره ميبرند ظرفيتهاي بخش رسانهاي كشور نيز در مشورت اصحاب رسانه مورد توجه قرار گرفته و سياست مناسبي براي ايفاي نقش ذاتي رسانههاي مكتوب بارعايت پروتكلهاي بهداشتي در اين ايام اتخاذ شود.
وحدت ملي و وحدتجهاني
در وضعيت وحشت از خطر كرونا و هماهنگي همه كشورها براي مبارزه با اين ويروس، آرزوي يك حكومت جهاني، آرزوي حاكميت عدالت فراگير، آرزوي امنيت فراگير، آرزوي بهرهمندي همه افراد بشر از بركات الهي، امنيت، سلامت، رفاه، حفظ طبيعت و بالاتر از همه حاكميت معنويت و ارتقاي مقام انساني كه در اخبار ظهور حضرت مهدي(عج) آمده است امكان و تحقق يافته. امروز مهم اين است كه همه در اين مسير براي هموار كردن راه تحقق حكومت عدل مهدي(عج) بكوشيم. اين روزها بايد روز ميلاد آن حضرت و نام ايشان منشأ خير و بركت براي جامعه باشد؛ براي همكاري بيشتر، براي زدودن كينهها، جداييها، خودبرتربينيها، ثروتاندوزيها، غارت سرمايهها، انحصارطلبيها، حاكميت بخشيدن به عدالت، مهروزي، به سيهم كردن يكديگر در بركات زندگي. ما همه به عنوان مومنان به ظهور آن حضرت در اين وضعيت خاص بايد بكوشيم با همدلي و كم كردن فاصلههاي طبقاتي و اقتصادي و كمك به يكديگر، زمينه را براي ظهور حضرت مهدي(عج) و تحقق حاكميت جهاني آن بزرگوار فراهم كنيم. همه بايد مرزهاي صوري و غيرواقعي بين خودمان را كم كنيم. بشر امروز در سراسر كره زمين، طبيعت را، زمين را و هوا را آلوده كرده و حوادثي چون كرونا نشان داد چه بلايي بر سر طبيعت و خود آوردهايم. در جريان مبارزه با كرونا و خلوت شدن شهرها و كاسته شدن از حضور صنايع مختلف كه منتهي شد به سرسبز شدن درختان، تجلي زيباييهاي گلها، رخ نمودن آسمان آبي و شورانگيزي آواز پرندگان، شايسته است در حفظ طبيعت بكوشيم و اميدارم اين اتفاقات به همكاري بينالمللي براي كاهش عوامل مخرب كمك كند. بر اساس تعاليم اسلاميهر مسلمان و هر مومن در آن واحد همچنان كه به گروه خود به عنوان مسلمان و به عنوان مومن مينگرد بايد به همه انسانها نيز با ديده همنوع با مهر بنگرد. دوران حاكميت حضرت مهدي(عج) چنين است و همه انسانها از بركات چنان حكومتي برخوردار خواهند بود. چنانكه طبيعت نيز سالم است تا از بركات خود بشريت را بهرهمند گرداند. بزرگداشت روز نيمهشعبان، بزرگداشت روز نمادين تحقق حكومت جهاني مبتني بر زندگي الهي، زندگي در سايه عدالت همگاني و بهرهمندي از همكاري ملي در سايه حكومت وحدت جهاني است. پس اگر دوستدار حضرت مهدي(عج) هستيم به وحدت ملي در سايه وحدت جهاني بينديشيم و بدانيم آسايش ما در سايه آسايش همگان ميسر است.