انتقاد سه عضو نصر استان تهران از سياست‌هاي دولت در بخش اقتصاد ديجيتال
رسوب تجهيزات آي‌تي در گمرك به دليل چرخه‌هاي موازي و ناكارآمد
احسان زرين‌بخش، عضو هيات‌مديره سازمان نظام صنفي رايانه‌اي استان تهران گفت: «يكي از اصلي‌ترين معضلات در تامين تجهيزات زيرساختي فناوري اطلاعات اين موضوع است كه بخشي از دولت جهت ارايه خدمات نياز به تامين و به‌روزرساني تجهيزات دارد و بخش ديگر دولت و حاكميت مانند وزارت صمت و بانك مركزي با تصميمات‌شان مانع از انجام اين فرآيند مي‌شوند.» زرين‌بخش در كنفرانس مطبوعاتي «زيرساخت اقتصاد ديجيتال، موانع و فرصت‌ها» افزود: «دولت با ايجاد چرخه‌هاي موازي و ناكارآمد علاوه بر تشكيل صف، باعث طولاني‌تر شدن روال‌هايي مثل ثبت سفارش، تخصيص و تامين ارز، ترخيص تجهيزات و مواد اوليه از گمرك شده است. اين فرآيند طولاني و هزينه‌بر موجب رسوب تجهيزات در گمرك، كاهش سرمايه در گردش فعالان اقتصادي شده و خروجي آن علاوه بر تحميل هزينه‌هاي پيدا و پنهان به صورت فرسايشي، موجب بهره‌مند شدن با تاخير طولاني كشور از مزايا و خدمات حوزه فناوري اطلاعات شده است.» او اضافه كرد: «پيشنهاد سازمان نظام صنفي رايانه‌اي مقررات‌زدايي در حوزه تامين «تجهيزات و مواد اوليه توليد» و اعمال نظارت پسيني است. در اين حالت ضمن از بين رفتن گلوگاه‌هاي فعلي در كشور، تمام زنجيره تامين به صورت مستمر پايش خواهد شد.»
يك تا 4 ماه زمان براي تخصيص ارز
مسعود شكراني، رييس كميسيون تامين نيز در سخناني با برشمردن چالش‌هاي تامين تجهيزات IT گفت: «مقررات فعلي در زمينه تامين تجهيزات با روند منطقي سازگار نيست. ثبت سفارش و اخذ مجوزها دو ماه زمان مي‌برد و ۳۰ تا ۱۲۰ روز زمان مي‌برد تا بانك مركزي ارز تخصيص دهد. ضمن اينكه در ادامه مشخص نيست اين ارز چه زماني به دست تامين‌كننده مي‌رسد. بارها در اين مرحله در بانك مركزي معطل مانده‌ايم. گفته مي‌شود پرداخت ۱۵ روز است، اما اين عدد واقعي نيست و بايد آن را ۶۰ تا ۶۵ روز در نظر گرفت.» او ادامه داد: «ما نياز نداريم همان ابتدا تمام ارز را به ما بدهند، در مرحله اول به 30-20 درصد احتياج داريم كه براي خريد تجهيزات به شركت‌ها بدهيم. در اين روند ما معمولا معطل ثبت سفارش نمي‌شويم و به صورت موازي فرآيند را انجام مي‌دهيم. صدها ميليارد تومان تجهيزات ما در گمرك آمده اما هنوز ثبت سفارش نشده و به آن ارز تخصيص داده نشده است.» شكراني افزود: «تخصيص ارز كه عملا به دو تا سه ماه رسيده، وضعيت تامين ارز كه زمان آن پس از تخصيص نامشخص است، سياست‌هاي ناشفاف و پشت درهاي بسته، نياز به توسعه روش‌هايي مانند برات و بدون انتقال ارز در وضعيت فعلي و مشكل رفع تعهد ارزي و فرصت 6 ماهه آن از جمله مشكلات ما با بانك مركزي است.»
به‌طور فاحشي در اقتصاد ديجيتال عقب هستيم
در بخش ديگري از اين نشست، سهيل تركان، رييس كارگروه كميسيون تامين سازمان نظام صنفي رايانه‌اي استان تهران با بيان اينكه در خصوص اقتصاد ديجيتال و زيرساخت‌هاي مرتبط ابتدا بايد نگاهي به سهم اقتصاد ديجيتال از كل اقتصاد كشور داشته باشيم، گفت: «كشور ما به‌طور فاحشي در رشد اقتصاد ديجيتال از ديگر كشورهاي جهان عقب افتاده و اين ميزان عقب‌افتادگي با توجه به ميزان و سرعت رشد اقتصاد ديجيتال در ديگر كشورهاي جهان و حتي كشورهاي همسايه ايران در چند سال آينده از اين مقدار هم بيشتر خواهد شد.» تركان گفت: «به نظر مي‌رسد در حاكميت و در ميان افراد سياستگذار درك درستي از عواقب عدم كاركرد درست اين زيرساختارها وجود ندارد و همين عامل موجب شده تا اولويت ويژه‌اي به اين حوزه داده نشود.» او با اشاره به قطع شدن سامانه‌هايي مانند سامانه بنزين، ثنا و سامانه جامع تجارت بيان كرد: «با توجه به اينكه اين مساله تمام فعالان اين حوزه در كشور را تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد، مي‌تواند اهميت بيشتري از قطع شدن آب، برق و گاز يك منطقه داشته باشد. با وجود ميزان اهميت بالاي اين زيرساخت‌ها نياز است تا براي تامين تجهيزات مورد نياز اين شريان‌ها و برقراري ارتباط قابل اتكا، توليد‌كنندگان و بازرگانان فعاليت مستمر و بدون وقفه‌اي با يكديگر داشته باشند تا بتوانند نيازمندي‌هاي زيرساخت‌هاي اقتصاد ديجيتال را فراهم كنند.» تركان افزود: «بايد در نظر گرفته شود كه اكثر كالاهاي حوزه IT و ICT دوره عمر تكنولوژي كوتاهي دارند و بعد از مدت كوتاهي ارزش اوليه خود را از دست مي‌دهند و از رده خارج مي‌شوند. در همين حال با توجه به پروسه واردات اين روزهاي كشور، براي وارد كردن يك محصول يا مواد اوليه توليد در اين حوزه بايد از 4 تا 6 ماه در صف‌هاي تخصيص و تامين ارز، استاندارد، تنظيم مقررات و غيره... قرار بگيريد. با اين وجود بايد بررسي شود كه آيا توان رقابت با كالاي وارداتي كه عمر تكنولوژيكي كوتاهي دارد را داريم يا خير.»رييس كارگروه كميسيون تامين در پايان تاكيد كرد: با سياست‌هاي فعلي حاكميت در خصوص حمايت از فعالان حوزه زيرساخت، چه بازرگان و چه توليد‌كننده، ارزش افزوده‌اي در هيچ يك از اين بخش‌ها به وجود نخواهد آمد؛ «چرخ اقتصاد ديجيتال كند شده و اين اتفاق آسيب جبران‌ناپذيري به كشور و تمام فعالان اين حوزه خواهد زد. زودتر خون اين شريان‌ها بايد تامين شود، تا دير نشده و هنوز جاني در اين بدن مانده است.»