انتقادهاي داخلي گريبان مسعود بارزاني را گرفت
روياي ناتمام كردستان
يسرا بخاخ
بعد از اعلام تصميم قواي سياسي منطقه كردستان عراق براي برگزاري همهپرسي در 25 سپتامبر آتي در خصوص جدايي اين منطقه از عراق، علاوه بر مخالفتهاي بينالمللي و منطقهاي عمده با اين اقدام گزارشهاي غيررسمي از اختلافات داخلي در بدنه تصميمگيرندگان و احزاب كرد خبر داده بود. روزنامه العرب در همين راستا نوشته در حالي كه مسعود بارزاني، رييس منطقه كردستان عراق بعد از اعلام زمان برگزاري همهپرسي آماده بود تا به عنوان قهرمان قومي دولت كردستان مورد نظرش تبديل شود، انتقادهاي داخلي از سوي شركا و رقباي سياسياش بر سر او سرازير شد و اعلام برگزاري همهپرسي نهتنها به سود او تمام نشد بلكه موجي از افشاگري درباره فسادهاي سياسي و ناتواني اجتماعي و اقتصادي منطقه كردستان عراق در دوران رياست حزب دموكرات بر اين منطقه به راه انداخت. بر اساس اين گزارش، تحليلگران سياسي منطقه از حجم اعتراض داخلي به برگزاري همهپرسي براي جدايي كردستان از عراق بهتزده شدهاند، مسالهاي كه ميرفت فرصت را براي تحقق هدف تشكيل كشور كردستان فراهم كند حالا به بدترين كابوس مسعود بارزاني تبديل شده است كه از سوي رقبايش به تلاش براي سوءاستفاده از مساله جدايي از عراق به منظور تقويت قدرت و تثبيت جايگاه خود متهم شده است. دامنه مخالفت با برگزاري همه پرسي براي جدايي تحت رياست مسعود بارزاني روز به روز بزرگتر ميشود زيرا اين سطح از مخالفت و انتقاد به اقدامات بارزاني تاكنون در ميان احزاب و جريانهاي كردي بيسابقه بوده است، العربي مينويسد: بعد از عدم مشاركت يك حزب سكولار كه از محبوبيت بالايي در كردستان برخوردار است و يك حزب اسلامگرا كه از مراكز نفوذ سنتي قدرت در ميان جريانهاي كرد به شمار ميرود در نشست بارزاني براي تعيين روز برگزاري همهپرسي، اجماع حزبي و سياسي كردها با بحران جدي روبهرو شد. بر اساس اين خبر جريان التغيير و جماعت اسلامي دو گروهي هستند كه با داشتن 30 كرسي در پارلمان منطقه كردستان كه جمعا 111 كرسي دارد و 10 كرسي در پارلمان اصلي كه 325 كرسي دارد از حضور در نشست بارزاني سر باز زده بودند؛ ميتوان اين دو گروه را دومين قدرت پارلماني كردهاي عراق بعد از حزب دموكراتيك كردستان دانست با اين وجود بارزاني نشست خود را برگزار و با ديگر جريانهاي سياسي توافق كرد تا در 25 سپتامبر همه پرسي برگزار شود اما به شرط اينكه در 6 نوامبر هم انتخابات رياست منطقه كردستان و انتخابات پارلماني نيز برگزار شود. اما جريان التغيير معتقد است همهپرسي براي جدايي در واقع طرح حزبي و غيرقانوني بارزاني است كه به دنبال تحقق آن است. شوراي ملي جريان التغيير دو روز بعد از مشخص شدن روز همهپرسي با صدور بيانيهاي از مصادره پروژه همهپرسي در منطقه كردستان به سود حزب، خانواده يا شخص خاصي هشدار داد و تاكيد كرد همهپرسي نبايد به بهانهاي براي عدم رسيدگي به فساد ايجاد شده در زمينه بودجه حاصل از صادرات و قراردادهاي نفتي باشد. جريان التغيير از فساد اقتصادي موجود در منطقه كردستان انتقاد كرده و گفته بايد نسبت به درآمدهاي حاصل از فروش نفت شفافيت وجود داشته باشد زيرا فساد موجود باعث شده كه بدهيهاي منطقه كردستان افزايش پيدا كند و وضعيت معيشتي مردم روز به روز بدتر شود. اين حزب معتقد است همه پرسي براي جدايي كردستان از عراق بايد آخرين مرحله از يك طرح كامل باشد؛ مسعود حيدر، نماينده جريان التغيير در پارلمان عراق معتقد است كه نبايد همه پرسي جدايي از عراق بدون بررسي دقيق شرايط داخلي منطقه كردستان و وضعيت عراق و تحولات منطقه صورت بگيرد. شايد چند سال پيش هيچ حزب يا جريان سياسي جرات نداشت موضعي خلاف روياي تشكيل كشور كردستان داشته باشد ولي فساد، شرايط سخت اقتصادي و اجتماعي موجود در منطقه زمينه انتقاد و بعضا مخالفت را فراهم كرده است. اما شديدترين انتقادها از حزب بارزاني را حزب اتحاد ميهني كردستان به رهبري جلال طالباني، رييسجمهور سابق عراق مطرح كرد، آلاء طالباني، رييس فراكسيون اتحاد ميهني در پارلمان عراق معتقد است كه مسعود بارزاني با پنهانكاري در زمينه همهپرسي ميخواهد مردم اين منطقه را گمراه كند و افزود كه بارزاني بعد از اعلام تصميم براي برگزاري همه پرسي با حيدر العبادي، نخستوزير عراق تماس گرفته و بر وحدت عراق تاكيد كرد. در مقابل نيز دفتر عبادي با صدور بيانيهاي اعلام كرد كه هيچ گروهي نميتواند به تنهايي سرنوشت عراق را مشخص كند و به صورت ضمني پروژه جدايي كردستان را مردود دانست. ائتلاف متحدون به رياست اسامه النجيفي و جبهه تركماني به رياست حسن توران نيز از مخالفان طرح جدايي كردستان از عراق هستند زيرا معتقدند كه سرنوشت
شهر نفت خيز كركوك كه قوميتهاي مختلفي را در خود جاي داده سرنوشت آن به تصميم كردستان براي جدايي گره خورده است. كركوك با وجود اينكه بخشي از منطقه كردستان نيست اما با توجه به منازعهاي كه ميان منطقه كردستان و دولت مركزي بر سر اين شهر وجود دارد، بارزاني اعلام كرده كه اين منطقه مشمول همهپرسي خواهد شد. كارشناسان در منطقه كردستان معتقدند كه اگر مناطق مورد منازعه از همهپرسي كنار گذاشته شوند شايد بغداد با مساله همهپرسي راحتتر كنار بيايد.
مستشار بارزاني در اسراييل
اما به نظر ميرسد تنها گروهي كه به صورت آشكار از اين اقدام منطقه كردستان حمايت ميكند يهوديهاي كرد اين منطقه و اسراييل است. جمعيت كردهاي يهودي در كردستان و جمعيت كردهاي يهودي در اسراييل با صدور بيانيهاي مشترك اعلاك كردهاند كه حق طبيعي مردم كردستان است كه براي جدايي از عراق همهپرسي برگزار كنند و با شبيه دانستن سرگذشت كردها و يهوديها مدعي شدهاند كه نسلكشي كه عليه يهوديها آغاز شده بود با نسلكشي ايزديهاي كرد ادامه پيدا كرد. علاوه بر آن صداهاي زيادي از اسراييل در حمايت از اين طرح به گوش ميرسد. روزنامه جروزالمپست در شماره روز دوشنبه خود نوشته كه يكي از مشاوران مسعود بارزاني دو ماه پيش براي جلب حمايت اسراييل از پروژه اين منطقه براي جدايي از عراق به تلآويو سفر كرده بود. بر اساس اين گزارش هدف از سفر محرمانه اين مسوول كردي جلب حمايت اسراييل و تلاش براي تامين حمايت امريكا بوده است. اين روزنامه گزارش داد كه بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم صهيونيستي يكي از حاميان اصلي برپايي دولت كردي در منطقه است و جدعون ساعر، وزير كشور رژيم صهيونيستي كه مرد دوم حزب ليكود به شمار ميآيد يكي از افرادي است كه در جريان سفر مشاور بارزاني به تلآويو با او ديدار كرده است. وي همچنين در گفتوگو با روزنامه جروزالمپست گفته كه اميدوار است نتايج همهپرسي به تصميم براي جدايي از عراق مشروعيت ببخشد و دولت كردي متولد شود و تاكيد كرد كه اسراييل به همراه امريكا بايد از حاميان اصلي اين اقدام باشند. وي همچنين معتقد است كه ماموريت قانع كردن امريكا به جدايي كردستان از عراق آسان به نظر ميرسد .