تصاویر منتشر شده از آرامگاه شهيدان مشروطه نشان می‌دهد
صور تخريب بر مزار صوراسرافيل
گروه اجتماعي | «ديوار محل دفن صوراسرافيل و ملك‌المتكلمين خراب شده و به زودي پاركينگ مي‌شود.» اين خبري بود كه واقعيت مخفي در پشت پرده‌هاي آبي‌رنگ بيمارستان لقمان را عيان كرد، پرده‌هايي كه پشت آن خواب مشروطه‌خواهان و تاريخ به لرزه افتاده بود و تصاوير منتشر شده از وضعيت فعلي اين آرامگاه نشان از سنگ قبرهاي شكسته‌شده مي‌داد. فرزانه ابراهيم‌زاده، پژوهشگر تاريخ معاصر ايران با انتشار اين خبر در صفحه شخصي توييتر خود، نوشت كه تنها آرامگاه باقي‌مانده از شهداي مشروطه و كودتاي محمدعلي‌شاه در گرو تصميم مديران بيمارستان لقمان به پاركينگ پزشكان بدل خواهد شد. به نوشته او، اين اتفاق سال‌ها مناقشه‌اي ميان دوستداران تاريخ و ميراث‌فرهنگي و شهرداري و مديران بيمارستان بود و قرار بود كه اين مناقشه به نفع حفظ تاريخ و ساماندهي آرامگاه به پايان برسد. اما پس از گذشت دو سال، با برداشتن ديوار غربي حياط اين آرامگاه، تخريب خانه سرايداري، احاطه كوچه شهيد سيدمحمد ابراهيمي با ساخت‌و‌سازها، حالا اين آرامگاه بيش از پيش با خطر ويراني مواجه شده است. به گزارش تصاوير منتشر شده در ايسنا، مقبره شهداي مشروطه در خيابان كمالي حالا ويرانه‌اي است با تل آجرهاي نيمه مخروب، با يك سنگ قبرنو شده و يك سنگ قبر شكسته و محوطه‌اي كه حالا تبديل به كارگاه ساختماني شده است، محوطه‌اي كه در آن دو روزنامه‌نگار مشروطه‌خواه آرميده‌اند. ايسنا در شرح اين تصاوير نوشته است: «پشت بنر فضا كاملا متفاوت است، ديواره اوليه خانه كه فرو ريخته و مرمت‌گران چيزي شبيه به اتاقك جاي اتاق قبلي كه دو قبر در زيرزمين داشت را نوسازي كرده‌اند، ديگر نه از خانه سرايدار چيزي باقي است و نه دل نگراني‌ها براي ريزشِ ستون‌هاي اوار شده بر سر قبرهاي باقي مانده.» سال گذشته، بيمارستان لقمان با تصرف بخش‌هايي از حياط اين خانه سرايداري، اقدام به ساخت و ساز در آن كرد و حالا به نظر مي‌رسد فقط مساحتي حدود ۵۰ متر به عنوان آرامگاه اين پنج مشروطه‌خواه باقي مانده باشد. به نوشته ايسنا، حدود سال ۱۳۸۳ يكي از كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي با ديدن خانه و قبرهاي قرار گرفته در آن، اقدام به بررسي و ثبت اين خانه در فهرست آثار ملي كرد. پس از آن، چندبار براي بررسي شرايط از سوي سازمان ميراث فرهنگي به اين خانه آمدند و قول‌هايي براي بازسازي و مرمت قبرها دادند.۱۴ سال بعد از آن يعني حدود سال ۱۳۹۷ شهرداري خانه را تملك كرد و بالاخره شوراي شهر و سازمان زيباسازي خبرهايي از روشن كردن آينده اين آرامگاه دادند. فرزانه ابراهيم‌زاده در گفت‌وگو با اين خبرگزاري به بسته‌شدن راه دسترسي به آرامگاه از سمت خيابان مخصوص كوچه ابراهيمي اشاره كرده و گفته است: « در حال حاضر دو طرف ورودي به آرامگاه بسته شده و تنها راه ورود از فضاي داخل بيمارستان است. آن‌هم در شرايطي كه اصلا اين آرامگاه در داخل محوطه بيمارستان نبود. در واقع يك كوچه بين بيمارستان و آرامگاه به‌طور كامل از بين رفته است.» ابراهيم‌زاده در گفت‌وگو با ايسنا، به صحبت‌هاي سازمان زيباسازي شهرداري تهران اشاره كرده و خبر تبديل اين آرامگاه به پاركينگ را تصحيح كرده است: «در چند ماه گذشته خانه قديمي كه در بخش جنوبي آرامگاه بوده خريداري شده و قرار است به اين مجموعه اضافه شود. اين بنا راه دسترسي تازه‌اي براي مجموعه آرامگاهي باز مي‌گذارد، علاوه بر اينكه راه كوچه ابراهيمي هم باز خواهد شد و بسته نمي‌ماند. از سوي ديگر، در صحبت‌هايي با بيمارستان لقمان، سازمان زيباسازي به نتايج خوبي رسيده و قرار نيست پاركينگ بيمارستان در اين جا ساخته شود و به جاي ديگري منتقل خواهد شد و به زودي فضاي آرامگاه از فضاي بيمارستان تفكيك مي‌شود.» پس از انتشار اين خبر، سازمان زيباسازي شهرداري تهران در بيانيه‌اي تخريب اين آرامگاه را تكذيب كرد و آن را «شايعاتي بي‌اساس» خواند. اين تكذيبيه در خبرگزاري ايسنا، با تصوير ارسالي از سوي شهرداري منتشر شد، تصويري كه با وضعيت فعلي مقبره هم‌خواني ندارد و به نظر مي‌رسد كه شهرداري تهران با اصرار بر انتشار تصوير سالمي از وضعيت مقبره مشروطه‌خواهان، تلاش دارد تا چشم بر واقعيت وضعيت اسفبار اين مجموعه ببندد. اين تكذيبيه، ادعا مي‌كند كه بخش زيادي از مراحل مرمت و بازسازي قبرهاي موجود در مقبره ملك‌المتكلمين به پايان رسيده است و مراحل نهايي در دست اقدام است. با وجود اين، نگاهي به تصاوير موجود خبري از مرمت مجموعه نمي‌دهد و مصالح و سنگ‌هاي رها شده، سنگ قبر شكسته و ارتفاع ساخت‌و‌سازهايي كه با مجوز شهرداري خط آسمان را بر فراز اين مجموعه به تاراج برده‌اند، به هيچ عنوان با ادعايي مبني بر حفاظت يا مرمت مجموعه هم‌خواني ندارد، بلكه تصاوير خود گوياي واقعيت هستند و نشان مي‌دهند كه مشروطه‌خواهان چگونه زير فروش شهر كمر خم كرده‌اند و آرامگاه آنها به تاراج رفته است.