قضاوت مردم در مورد تحريم‌ها
جعفرگلابي
وقتي در كشوري مسائل از وضوح لازم برخوردار نمي‌شوند يا پيرامون آنها ابهام‌زايي مي‌شود حتما يك جاي كار لنگ مي‌زند و عواقب ناگواري پديد مي‌آيد. درامريكا انتخاباتي برگزار شده و طرف برنده آن درجريان رقابت‌هاي انتخاباتي رسما اعلام كرده است كه به برجام بازخواهد گشت و طرف بازنده هم در عمل ثابت كرده و هم درهمين رقابت‌ها صريحا اعلام كرده است كه در صورت پيروزي افزون بر تشديد تحريم‌ها شروط مذاكره را بسيار سخت خواهد كرد. اكنون در كشورما برخي تلويحا و بعض ديگر تصريحا از رفتن آقاي ترامپ روترش كرده چنانچه عده‌اي گفتند آقايان عزا گرفته‌اند ! راستي ما اكنون بايد از رفتن يك انسان عهدشكن، بددهن و غيرقابل پيش‌بيني استقبال كنيم يا در همين ابتدا، راه هرگونه گشايش در زمينه تحريم‌ها را ببنديم و لوازمش را از هم‌اكنون خراب كنيم؟ خيلي بعيد است كه آقاي بايدن براي رضاي خدا يا از سر انسانيت تحريم‌ها را لغو مي‌كند و آمده است تا امتيازات مجاني به ايران تقديم كند .آقاي بايدن قطعا منافع امريكا را تعقيب مي‌كند و اگر كسي انتظار ديگري دارد يا سياست نمي‌داند يا تغافل مي‌كند. منتها آنچه كه براي هر ايراني مهم مي‌نمايد اين است كه از فرصت پيش آمده استفاده كنيم و لغو تحريم‌ها را از كسي كه هنجارهاي جهان سياست را رعايت مي‌كند بستانيم. امريكا با انواع بدعهدي‌ها و رفتارهاي ناهنجار ويكجانبه در زمان آقاي ترامپ به‌شدت منزوي شده و آينده ابرقدرتي خود را به خطر انداخته است و خلف او براي رفع اين نقص بزرگ مجبور به جبران مافات است آيا اين يك فرصت نيست؟ آيا نبايد از آن استفاده كرد ؟ مسلما بازگشت امريكا به برجام معنايي جز رفع تحريم‌ها ندار د و اگر آقاي بايدن جز اين عمل كند راه ترامپ را خواهد رفت و اين از چالش‌هاي بزرگ اودر سياست خارجي خواهد بود و نقض روش دولتي است كه خود در آن مقام ارشدي داشته است. البته بعضي از مخالفان برجام مي‌توانند بهانه‌هاي بسيار خوبي به او بدهند تا بازگشت امريكا به برجام و رفع تحريم‌ها يا متوقف شود يا به درازا بكشد .روشن است كه هرگونه تعلل از سوي ايران براي ازسرگيري روند برجام فرصت مغتنمي براي دوضلع مثلث فشار حداكثري يعني اسراييل و عربستان است كه دوباره تلاش كنند وضعي كه ترامپ به وجود آورد را اين‌بار با همراهي اروپا بازگردانند و اقتصاد ايران را همچنان در منگنه نگه دارند. نكته بسيار مهم كه اين روزها كمتر در مباحث صاحب‌نظران ديده مي‌شود ولي از اهميت بسيار بالايي برخوردار است و قدرت اجماع‌سازي جهاني بايدن فرع بر آن است قضاوت مردم ايران است. بديهي است كه ايرانيان بر اثر ستم وفشار ناجوانمردانه و بي‌رحمانه ترامپ رنج و خسارات كم‌سابقه‌اي متحمل شدند ولي آنها به عيان مي‌ديدند كه با يك عهدشكن نامتعارف و خيره‌سر امكان گفت‌وگو ومذاكره ونتيجه گرفتن وجود نداشت كما اينكه كره شمالي از مذاكره با ترامپ هيچ نتيجه‌اي نگرفت .
اما كسي كه حالا با شعار رفع تحريم‌ها مي‌آيد و احيانا تعهد به توافق‌هاي جهاني را درعمل نشان مي‌دهد فقط هنگامي قابل پس زدن است كه در رفع فشار حداكثري از خود صداقت نشان ندهد. اين درست آن نقطه‌اي است كه اگر ما دچار اشتباه استراتژيك وتاريخي شويم، قضاوت مثبت مردم كه صاحب اصلي كشورند را به دست نخواهيم آورد. حتي آنها كه مخالف برجام هستند و تشنج با امريكا را هدفي آرماني مي‌دانند بايد حقانيت ايران را نشان بدهند. بگذاريد آنكس كه ستمگر است آغازگر تشنج و برهم زننده تعهد و بي‌اعتنا به يك معاهده بزرگ بين‌المللي باشد. چرا ما از هم‌اكنون پيش‌دستي كنيم وبراي دنيا و مهم‌تر از آن براي مردم خودمان ناهنجار و غيرمتعارف و تشنج‌ساز جلوه كنيم؟ درواقع تحمل اين همه فشار طاقت‌فرساي اقتصادي كه با شيوع كرونا به اوج خود رسيده است بزرگواري و هوشمندي وعزت ايرانيان را نشان مي‌دهد. بايد از اين نجابت و رادمردي مردم پاسداري كرد و با رفتارنسنجيده و شعارگونه و احيانا ماجراجويانه آن را تضعيف نكرد. قطعا مردم مجدانه و بي‌صبرانه طالب رفع تحريم‌ها وايجادگشايش در زندگي خود هستند وانتظار آن را مي‌كشند وحتي توقع دارند كه درخت صبرشان ميوه شيرين بدهد و دولت‌شان سياست و هوشمندي از خود بروز دهد و فرصتي را برباد ندهد. اگر درجامعه اين تلقي ايجادشود كه فرصتي براي رفع يا كاهش انبوه مشكلات معيشتي فراهم شد ولي از آن به خوبي استفاده نشد تلقي بسيار بد وخطرناك و پر پيامدي خواهد بود.