نوستالژي جبهه يكتا با حال و هواي «پاستور»
نسخه پيچي وزراي احمدي‌نژاد براي دولت روحاني
احسان بداغي/ دو سال بعد از ترك پاستور، اعضاي «جبهه يكتا» كه شهرتش به گردهمايي وزرا و اعضاي كابينه احمدي‌نژاد در آن است، هم هواي «بهارستان» دارند و هم در خاطره «پاستور» باقي مانده‌اند. هم دسته دسته وارد صف رقابت انتخاباتي شده‌اند و هم ژست اجرايي خود را رها نمي‌كنند. آنها ديگر وزير نيستند، اما هنوز براي دولت نسخه مي‌پيچند. وزراي دولت احمدي‌نژاد، مي‌خواهند به دولت روحاني برنامه بدهند. وزراي دولتي كه خود برنامه پنجم توسعه را با 10 ماه تاخير تقديم مجلس كرد و هيچگاه تدوين آيين‌نامه‌هاي اجرايي آن را به پايان نبرد، حالا كمر همت بسته‌اند تا قبل از دولت مستقر «برنامه ششم توسعه پيشنهادي» خود را تقديم كنند. بهانه‌شان تا اينجا نگراني از «تفكر ليبرالي» است. همان تفكري كه 10 سال پيش رييس سابق‌شان، احمدي‌نژاد مي‌گفت در برنامه چهارم توسعه موج مي‌زند. چيزي كه بهانه‌اي شد براي شانه خالي كردن از زير بار اجراي آن. آن روزها رييس دولت نهم اين اميد را داشت كه با ماندن در پاستور، خودش برنامه بعدي را بنويسد و اجرا كند. اين روزها اما ياران و مديران او چيز ديگري مي‌خواهند؛ تغيير ريل سياست‌هاي دولت. تغيير به سمت همان مسيري كه بين سال‌هاي 84 تا 92 وجود داشت. خبر تهيه پيش‌نويس برنامه ششم توسعه را لطف‌الله فروزنده اعلام كرده است؛ معاون احمدي‌نژاد در دولت دهم و عضو هيات موسس جبهه يكتا؛ جبهه‌اي كه شهرتش به جمع شدن اعضاي كابينه احمدي‌نژاد در آن است. پيش‌نويس پيشنهادي برنامه ششم در همين مجموعه تهيه شده است. اين اما براي ياران و مديران ديروز احمدي‌نژاد كافي نيست؛ آنها مي‌خواهند اين پيش‌نويس را تقديم مجلس و دولت هم بكنند. فروزنده براي توضيح اين كار يك دليل دارد؛ «قانون برنامه ششم بايد بر اساس سياست‌هاي ابلاغي مقام معظم رهبري تدوين شود»، دليلي كه باعث شده تا «يكتا»يي‌ها آستين را بالا بزنند و كار را شروع كنند؛ كاري كه فروزنده آن را «تخصصي» خوانده و گفته «كميسيون‌هاي تخصصي ما يك پيش‌نويسي از برنامه ششم توسعه تهيه كرده‌اند و در آستانه تنظيم است چرا كه ما نگران هستيم تفكر ليبرالي بر اين برنامه حاكم شود. ما احكام پيشنهادي را تنظيم مي‌كنيم و آن را به نمايندگان، دولتمردان و نامزدهاي مجلس آينده تقديم خواهيم كرد.» از جزييات اين پيش‌نويس هنوز خبري نيست اما فروزنده در بيان كليات آن به سر فصل‌هايي اشاره مي‌كند؛ «بحث اقتصاد مقاومتي، فرهنگ اقتصاد مقاومتي، اعتلاي ايمان مردم، استكبارستيزي و وحدت و انسجام ملي از مهم‌ترين محورهاي اين برنامه است.»
فشار پيشنهادي
جبهه يكتا اعلام كرده كه مي‌خواهد برنامه ششم توسعه خود را «به‌زودي» منتشر كند. دولت روحاني اما پيش‌تر هم از اين دست پيشنهادات داشت؛ مهم‌ترينش شايد همان «فكت شيت پيشنهادي» منتقدان مذاكرات هسته‌اي در مجلس بود. درست در روزهايي كه خورشيد اميد بر افق مذاكرات هسته‌اي ايران و كشورهاي 1+5 در وين مي‌تابيد، منتقدان هسته‌اي مجلس متني را ناظر به تفاهم لوزان منتشر كردند كه نام «فكت‌شيت پيشنهادي» بر آن نهاده شده بود. در واقع صورتجلسه‌اي براي مذاكراتي كه در آن حضور نداشتند. همان متن اما چند هفته‌اي بعد تبديل به يكي از استنادات اصلي آنها براي حمله‌هاي گاه‌و‌بي‌گاه به برجام شد. حالا شش ماه بعد از آن «فكت‌شيت پيشنهادي»، «برنامه ششم پيشنهادي» هم از راه مي‌رسد. باز هم توسط منتقدان دولت و باز هم با اعلام نگراني از سياست‌هاي دولت. شباهت‌ها بين اين «پيشنهادات» اما بيش از اينها مي‌تواند باشد؛ شش ماه پيش وقتي «دلواپسان» مجلس «فكت‌شيت پيشنهادي» خود را نوشتند تنها تاكيدشان اين بود كه دولت بايد به همان نتايج مكتوب شده توسط آنها در مذاكرات برسد و هر نتيجه ديگري براي آنها غير قابل قبول است. در عمل هم البته اين را اجرا كردند، هر چند تلاش‌شان راه به جايي نبرد. حالا هم تنظيم «احكام پيشنهادي» براي برنامه ششم توسعه مي‌تواند مانيفستي باشد براي انتقادهاي آينده از آنچه دولت در قالب لايحه تقديم خواهد كرد؛ چه در مرحله تصويب در بهارستان و چه در مرحله اجرا به‌صورت قانون.
برنامه‌ريزي وزراي دولت برنامه‌گريز
دولتي كه حالا وزرايش در قالب جبهه يكتا مي‌خواهند براي حسن روحاني «برنامه توسعه» بنويسند، خود كارنامه جالبي در اجراي برنامه‌ها دارد؛ سر باز زدن از اجراي برنامه چهارم توسعه كه توسط دولت اصلاحات نوشته شده و ناقص گذاشتن برنامه پنجم توسعه كه خود دولت احمدي‌نژاد آن را تنظيم كرده بود. نخستين گارد اجرايي محمود احمدي‌نژاد در پاستور مخالفت صريح او با برنامه چهارم توسعه بود، برنامه‌اي كه آن را «متناقص» ناميد تا همه براي چهار سال بعد چشم انتظار برنامه‌اي باشند كه قرار بود دولت وي آن را تدوين كند. برنامه پنجم اما در حالي سهم دولت احمدي‌نژاد بود كه با ده ماه تاخير تقديم مجلس شد و البته از سال 88، يعني زمان تصويب آن تا پايان دولت دهم هيچگاه كار تدوين و تصويب آيين‌نامه‌هاي اجرايي آن به پايان نرسيد و عملا نيمي از آيين‌نامه‌هاي آن بلاتكليف ماند. برنامه پنجم همان برنامه‌اي بود كه احمدي‌نژاد تاكيد داشت بر اساس «اصول انقلابي» و نه «مباني ليبرالي و غربي» نوشته شده است. اما خود وي و وزرايش هم به عنوان نگارندگان اصلي آن از اجرايش سر باز زدند. حالا همان وزرا در حالي كه هنوز توضيح نداده‌اند چرا در زمان حضور در قدرت آن برنامه «ضدليبرالي» نوشته شده به دست خودشان را اجرا نكردند، در خارج از قدرت «برنامه توسعه» نوشته‌اند.