روزگار از ياد رفته اجداد ما
سيد محمدمهدي حجت
چيزي كه هميشه ذهن مرا مشغول مي‌كند اين است كه عايدي ميليون‌ها سفري كه در نوروز اتفاق مي‌افتد، در اتصال مردم به ريشه‌هاي فرهنگي خودشان چيست. به اعتقاد من صرف تقويت توريسم و اينكه افراد فقط براي خوش‌گذراني و تفريح سراغ موزه‌ها و ديگر آستان باستاني بروند، خاصيت موثري ندارد. در حقيقت نحوه معرفي آثار و مطالعه‌اي كه در مورد آنها صورت مي‌گيرد و از همه مهم‌تر نوع ملاقاتي كه بين مردم و آثار اتفاق مي‌افتد، بايد به صورتي باشد كه آنها را با بنيادهاي فرهنگي آشنا كند. اما در حال حاضر اين اتفاق رخ نمي‌دهد. هر ساله مسافران خرج زيادي مي‌كنند، راهي سفر مي‌شوند، جاده‌ها بسته مي‌شود، انسان‌ها كشته مي‌شوند و تمام اين اتفاقات رخ مي‌دهد اما براي من روشن نيست كه با وجود همه اين اتفاقاتي كه هر سال در ايام نوروز تكرار مي‌شود، چقدر با ارزش‌هاي بنيادين فرهنگ‌مان آشنا مي‌شويم. چه بسا اگر اين‌طور بود، امروز ميان آمار و اخبار مختلف نمي‌شنيديم كه ما دو برابر مردم جهان روغن مصرف مي‌كنيم و اين در حالي است كه ميزان روغن زيتون مصرفي براي هر نفر در ايران تنها 200 گرم در سال است و براي مردم دنيا اين حجم به چند كيلو مي‌رسد. يعني در حالي كه آمار كلي مصرف روغن در كشور ما دو برابر ديگر كشورهاست اما روغن زيتون كه مفيد است را اينقدر كم استفاده مي‌كنيم. نمونه‌هاي اينچنيني زياد است؛ ما بيشترين واردات لوازم آرايش را داريم، بيشترين سزارين در كشور ما انجام مي‌شود، بيشترين عمل جراحي را داريم، بيشترين نمك دنيا را مي‌خوريم، بيشترين انرژي را مصرف مي‌كنيم و در نهايت هم كمترين كتاب دنيا را مي‌خوانيم. اين يعني اگر همه‌چيز سر جاي خودش بود و در تمام اين سال‌ها فرهنگ‌سازي درست در زمينه‌هاي گوناگون انجام شده بود، حالا نيازي نبود مصرف كالاي داخلي توصيه شود و احتياجي نبود كه مردم را دعوت كنيم خودشان و توليدات‌شان را جدي بگيرند. اين نشان مي‌دهد در تمام اين سال‌ها ما سيستم خيلي موفقي نداشتيم كه از طريق صرف اين همه انرژي كه در اوقات فراغت نوروز و تابستان اتفاق مي‌افتد، مردم را با ريشه‌هاي فرهنگي خودشان و با كيفيت زندگي انسان ايراني در اين سرزمين آشنا كنيم كه اگر اين‌طور بود، ما امروز تا اين اندازه مشكل آب، واردات و استفاده از توليدات خارجي را نداشتيم. اگر همه اينها را كنار هم بگذاريم به يك نتيجه مشخص مي‌رسيم؛ اينكه ما نحوه زندگي در اين سرزمين را از دست داده‌ايم و بلند نيستيم مانند اجدادمان زندگي كنيم چرا كه در گذشته نه تنها اين همه وابستگي به خارج‌نشيني وجود نداشته، بلكه ديگران از منافع كشور ما منتفع مي‌شدند.