ميثم سليماني
پس از يك ماه كش‌و‌قوس در خصوص انتخاب وزيرخارجه جديد امريكا در نهايت پنجشنبه‌شب
مجلس سنا در اين خصوص تصميم‌گيري كرد و رييس عالي‌ترين نهاد اطلاعاتي امريكا را به سمت عالي‌ترين ديپلمات اين كشور برگزيد. بعد از راي‌گيري كه صورت گرفت 57 سناتور در موافقت با مايك پمپئو به او راي دادند تا بر كرسي وزارت خارجه امريكا قرار گيرد. اين در حالي است كه 42 سناتور نيز به او راي مخالف دادند. طي هفته گذشته بحث‌هاي متعددي در خصوص راي اعتماد به پمپئو وجود داشت و رند پال سناتور، جمهوريخواه اصلي‌ترين مخالف پمپئو به شمار مي‌آمد كه در نهايت با وساطت دونالد ترامپ توانست راي او را نيز به نفع پمپئو تغيير دهد. با اين حال در ميان دموكرات‌ها نيز 7 نفر به سمت راي به پمپئو سوق پيدا كردند كه در اين ميان 5 نفر آنها امسال در انتخابات مجدد قرار دارند كه بيشتر آنها در ايالت‌هايي هستند كه دونالد ترامپ در انتخابات رياست‌جمهوري 2016 به پيروزي رسيده است از همين رو تا حدي نخواستند در شرايط كنوني خود را مخالف جدي ترامپ نشان دهند. با اين حال مدت كوتاهي پس از راي‌گيري در ساختمان كپيتول، مايك پمپئو به سمت ديوان عالي كشور رفت و در برابر قاضي فدرال سوگند ياد كرد. او سپس به پايگاه اندروز رفت جايي كه در آنجا هواپيما در انتظار پرواز بود تا او را به بروكسل براي حضور در نشست وزراي خارجه عضو ناتو ببرد. كاركنان ارشد در هواپيما كه منتظر حضور او بودند با تشويق به وي خوشامد گفتند.
گفتني است، مايك پمپئو در روزهاي اول كاري خود برنامه فشرده‌اي دارد. او بناست طي سه روز به رياض، بيت‌المقدس و عمان پايتخت اردن سفر كند. گفتني است ركس تيلرسون، وزيرخارجه پيشين ايالات متحده طي يك سال حضور در اين سمت، هرگز به بيت المقدس سفر نكرد كه نشانه بي‌علاقگي او به اقدامات جرد كوشنر مشاور ارشد و داماد ترامپ بود كه ماموريت صلح در خاورميانه را بر عهده داشت.
همچنين او برنامه‌هاي مهمي طي هفته‌هاي آينده در خصوص روسيه، كره شمالي، سوريه و ونزوئلا دارد. او بايد با اين چالش‌ها علاوه بر تلاش براي بازسازي وزارت خارجه دست و پنجه نرم كند. طي يك سال حضور تيلرسون در اين سمت وزارت خارجه امريكا به‌شدت به هم ريخته است و بسياري از سمت‌ها كماكان خالي است و ساختار نياز به يك سازماندهي مجدد دارد و از طرفي بايد يك بار ديگر در‌راستاي احياي اتحادهاي پيشين امريكا كه طي يك سال گذشته به‌شدت آسيب ديده است، قدم بردارد. سناتورها نيز با توجه به چالش‌ها و اقداماتي كه وزارت خارجه پيش روي خود دارد احساس كردند كه چاره‌اي جز تاييد پمپئو براي آنها باقي نمانده است.
چالش ارتباط در كاخ سفيد
در حال حاضر وقت آن رسيده است كه مايك پمپئو وارد كاخ سفيد شود و از فاصله نزديك‌تري با اعضاي آن همكاري كند و ديگر نيازي نيست روزانه 3 ساعت براي ديدار با رييس‌جمهور سفر كند و اطلاعات وي را به‌روز‌رساني كند. اكنون او خارج از كاخ سفيد نزديك‌ترين مكان را به دفتر رييس‌جمهور دارد. او در حالي به كاخ سفيد مي‌رود كه جان بولتون به عنوان سومين مشاور امنيت ملي دولت مشغول به كار است و در حال تغييرات و جابه‌جايي‌هاي اساسي در ساختار تيم امنيت ملي امريكا است. حالا مايك پمپئو بايد رابطه كاري با جان بولتون ايجاد كند. علاوه بر بولتون، پمپئو بايد با جان كلي رييس كاركنان كاخ سفيد، جيمز متيس وزير دفاع و جرد كوشنر به عنوان مشاور و داماد ترامپ همكاري جدي و مستقيم داشته باشد.
مايك پمپئو نيز مانند ژنرال متيس و كلي كه هر دو ژنرال‌هاي چهارستاره ارتش بودند سابقه نظامي دارد. او از آكادمي نظامي وست پوينت فارغ‌التحصيل شده و درجه سروان (كاپيتان) را دريافت كرد و شايد بتواند با اين دو فرد كليدي در كاخ سفيد تعامل داشته باشد. اما يك تداخل كاري ميان پمپئو با جرد كوشنر داماد ترامپ وجود دارد.
پرونده‌هايي كه كوشنر در اختيار دارد شامل توافق صلح در خاورميانه و حفظ روابط با مكزيك است و اين در شرايطي است كه ترامپ روز‌به‌روز سياست‌هاي سختگيرانه‌تري در خصوص مهاجراني كه از مكزيك وارد امريكا مي‌شوند اعمال مي‌كند. از همين رو اين دو موضوع مي‌تواند تداخل عمده‌اي را در عملكرد پمپئو و كوشنر ايجاد كند و در اين زمينه دو راه بيشتر نيست يا با كوشنر همراهي و همكاري كند يا اينكه به مانند تيلرسون با وي مخالفت كند كه در چنين شرايطي آينده‌اي نامعلوم خواهد داشت.
پمپئو همچنين بايد روابط خود با نيكي هيلي، سفير امريكا در سازمان ملل را تنظيم كند. هيلي در طول يك سال گذشته روابط بسيار سخت و تنش آلودي با تيلرسون داشت به نحوي كه تمام كارهاي خود را از طريق شخص ترامپ پيش مي‌برد و هيچ هماهنگي ميان دو طرف وجود نداشت به نحوي كه دستور داد تصوير تيلرسون از اتاق خود در نيويورك را حذف كنند. با اين حال گفتني است كه نيكي هيلي در ضيافت شام با رييس‌جمهور فرانسه در كاخ سفيد غايب بود كه اين خود اتفاقي سوال برانگيز به حساب مي‌آيد.
به نوشته نيويورك تايمز، مايك پمپئو از زماني كه كار خود را در سال گذشته به عنوان مدير سيا آغاز كرد ارتباط نامحدودي با دونالد ترامپ برقرار كرد و همواره سعي كرد شخصا در جلسات اطلاعاتي رييس‌جمهور حضور پيدا كند و وي را به‌روز‌رساني كند. اعتماد ميان دو طرف بسيار قوي است، اين اعتماد به حدي است كه ترامپ پمپئو را در ماه گذشته ميلادي در يك سفر مخفي به پيونگ يانگ فرستاد تا با رهبر كره شمالي كيم‌جونگ اون ديدار كند تا مقدمات ديدار ميان رهبر دو كشور را فراهم كند؛ ديداري كه انتظار مي‌رود در ماه ژوئن برگزار شود.
نشست ناتو
مايك پمپئو به عنوان وزير امورخارجه امريكا در بدو ورود به بروكسل به ديدار ينس استولتنبرگ دبيركل ناتو رفت. پمپئو به استولتنبرگ پيش از نشست وزراي خارجه ناتو گفت: امروز كارهاي بسيار ارزشمندي صورت مي‌گيرد و اين براي اهداف ما بسيار با اهميت است و اين به ماموريت ايالات متحده كمك زيادي مي‌كند. رييس‌جمهوري تاكيد بسياري داشت كه من اينجا باشم و بسيار خوشحالم كه اكنون اينجا هستم. يك مقام ارشد امريكايي به خبرگزاري آسوشيتدپرس در خصوص هدف پمپئو از اين سفر گفت: وي به اينجا آمده تا اطمينان حاصل كند كه ناتو يك موضع يكپارچه در خصوص روسيه دارد و اين روند تا زماني كه روسيه بخواهد توافقنامه پايان دادن به خشونت در شرق اوكراين را اجرايي كند و از اقدامات بي‌ثبات‌كننده‌اي كه به آن در ديگر كشورهاي جهان متهم است را متوقف كند ادامه خواهد داشت. طبق گزارش‌ها در جلسات صبح نشست بروكسل كه پشت درهاي بسته برگزار شد وزراي خارجه ناتو تمركز بسياري در مورد تجاوزهاي روسيه داشتند كه به گفته مقام‌هاي آگاه به آسوشيتدپرس طرفين در خصوص واكنش‌ها نيز به توافق رسيدند. بسياري منتظر جلسه عمومي وزراي خارجه عضو ناتو هستند كه در آن از اقدامات براي مهار روسيه پرده‌برداري مي‌شود كه تا زمان تنظيم اين گزارش جلسه عمومي وزراي خارجه برگزار نشده است.
گفتني است يكي ديگر از اهداف پمپئو در بروكسل اين است كه متحدان خود به ويژه آلمان را براي پرداخت سهم دودرصدي از توليد ناخالص ملي خود براي دفاع متقاعد كند. تعهد پرداخت پول در سال 2014 به تصويب رسيد و تاكنون تنها شش كشور از 28 كشور عضو به وعده خود عمل كردند و 9 كشور ديگر طرح‌هايي را ارايه دادند كه از سال 2024 شروع به پرداخت مي‌كنند اما ساير كشورها از جمله آلمان هنوز اين موضوع را نپذيرفته است. به گفته مقامات، اين هزينه بايد در راستاي جلوگيري از تجاوزهاي احتمالي روسيه انجام شود. پمپئو در حاشيه نشست روز گذشته با مولود چاووش اوغلو، وزيرخارجه تركيه نيز ديدار و گفت‌وگو كرد. به گفته مقامات تمركز اين ديدار بيشتر بر هماهنگي‌ها در شمال سوريه است جايي كه تركيه با نيروهاي كردي كه از سوي ايالات متحده حمايت مي‌شوند درگير است. برخي هماهنگي‌ها در دوره تيلرسون كليد خورد اما در غياب وزير خارجه اين روند به‌شدت تهديد شد و حالا بايد ديد كه مايك پمپئو مي‌تواند مجدد هماهنگي در اين زمينه ايجاد كند يا خير.