صدر شگفتي‌ساز بزرگ عراق
ميثم سليماني| انتخابات عراق تبديل به معادله‌اي پيچيده شده است كه به آساني نمي‌توان آن را حل كرد. شگفتي اين دور از انتخابات شخصي جز مقتدي صدر نيست؛ فردي كه دشمن ديرپاي امريكا است و ليست انتخاباتي او توانست به شكل حيرت‌آوري پيشتاز اين رقابت باشد. اين انتخابات براي اولين‌بار بود كه از زمان شكست داعش برگزار مي‌شد و طبق گزارش‌ها ليست هادي العامري به عنوان فرمانده نيروهاي شبه نظامي شيعه معروف به حشد الشعبي توانسته در رتبه دوم قرار گيرد. اين در حالي است كه ليست مورد حمايت حيدرالعبادي، نخست‌وزير كنوني عراق در جايگاه سوم قرار گرفته است. نتايج غيررسمي نشان مي‌دهد كه ليست مقتدي صدر توانسته است 54 كرسي را كسب كند و در جايگاه بعدي ليست هادي العامري با 47 كرسي قرار دارد و حيدرالعبادي نيز تنها 43 كرسي را به دست آورد. اما بازندگان اصلي اين انتخابات نوري‌مالكي و اياد علاوي نخست‌وزيران سابق عراق بودند. مالكي با 25 كرسي و علاوي با 22كرسي هردو در جايگاه‌هاي چهارم و پنجم انتخابات قرار گرفتند كه اين موضوع عملا مي‌تواند هردوي اين احزاب را از چرخه و ساختار دولت خارج كند و تنها مي‌توانند اقليتي كوچك را در مجلسي با 329 كرسي تشكيل دهند. درحال‌حاضر تمام نگاه‌ها به مقتدي صدر است كه مي‌تواند سرنوشت و آينده دولت عراق را رقم بزند. برخلاف عبادي كه يك متحد همزمان با ايالات متحده و ايران است، مقتدي صدر عملا مخالف هردو كشور است و معتقد است كه هردو كشور شرايط سياسي عراق را تحت‌تاثير قرار مي‌دهند و بايد نيروهاي خود را خارج كنند. صدر دو قيام عليه نيروهاي امريكايي در عراق را رهبري كرد و يكي از معدود رهبران شيعي است كه تلاش مي‌كند خود را نيز از ايران جدا كند. به نوشته رويترز، صدر يك ملي‌گراي عراقي است كه خود را در ميان جوانان، فقرا و محرومان قرار داده است، اما در چنين شرايطي از برخي حمايت‌هاي ايران نيز برخوردار است. البته او نمي‌تواند نخست‌وزير شود زيرا در انتخابات شركت نكرده است، اما پيروزي او آشكار است و او را در موقعيتي قرار مي‌دهد كه فردي را براي اين كار انتخاب كند. اما در نهايت او نمي‌تواند دولت را تشكيل دهد. زيرا در شرايط كنوني هر فردي كه بيشترين كرسي را كسب كند بايد با توجه به شرايط كنوني يك دولت ائتلافي را تشكيل دهد. دولت بايد ظرف 90 روز پس از اعلام نتايج رسمي تشكيل شود. گفتني است، شرايط كنوني در انتخابات ناشي از حضور حداقلي مردم در آن است چرا كه در مجموع 52/44 درصد مردم در انتخابات حضور پيدا كردند و همين موضوع منجر به اين راي ضعيف به ائتلاف‌ها شده است. از طرفي شكاف داخل ميان گروه‌هاي قومي در عراق نيز از ديگر عوامل اين اتفاق محسوب مي‌شود. صدر و عامري كه هردو براي اولين‌بار است كه با اين جديت وارد انتخابات شده‌اند نيز حتي توانسته‌اند در بغداد كه پايتخت عراق است و بيشترين كرسي‌ها را نيز در مجلس در اختيار دارد نيز بيشترين كرسي‌ها را در دست گرفته‌اند. رويترز يك سند را كه نشان‌دهنده نتايج حاصل از همه 18 استان است به دست آورده است، البته اين سند به طور مستقل قابل‌تاييد نيست. ليست مقتدي صدر در سراسر كشور توانسته 3/1 ميليون راي را به دست آورد. در جايگاه دوم نيز ليست مورد حمايت عامري 2/1ميليون راي را به دست آورده و عبادي نيز در مجموع با يك ميليون راي در جايگاه سوم قرار گرفته است. با اين حال با نتايج به دست آمده روند انتخاب نخست‌وزير بسيار پيچيده خواهد بود چرا كه در عراق به دست آوردن بيشترين تعداد كرسي‌ها به‌طور خودكار نمي‌تواند تضمين‌كننده انتخاب نخست‌وزير باشد. در انتخابات سال 2010 اياد علاوي بيشترين تعداد كرسي‌ها را كسب كرد اما او از نخست‌وزيري محروم شد و مالكي نخست‌وزير ماند و علاوي تهران را در اين زمينه مقصر دانست. در انتخابات سال 2014نيز اتفاقي مشابه رخ داد و نوري مالكي پيروز انتخابات شد و حيدرعبادي در نهايت به مقام نخست‌وزيري رسيد و اكنون اگرچه صدر پيروز شده است اما تضميني براي پيروزي قطعي او در انتخابات نيست. برخي معتقدند كه ايران نيز نسبت به حضور مقتدي صدر در راس قدرت عراق علاقه‌اي ندارد. علي‌اكبر ولايتي، مشاور ارشد مقام معظم رهبري در امور بين‌الملل چند ماه پيش اعلام كرد كه ما اجازه نخواهيم داد ليبرال‌ها و كمونيست‌ها در عراق حكومت كنند. برخي اين موضوع را خطاب به صدر دانستند كه با احزاب كمونيست و سكولار وارد يك ائتلاف شد و اعتراضاتي گسترده را عليه دولت نيز به راه انداخت. رائد فهمي، دبيركل حزب كمونيست عراق كه از ليست صدر حمايت كرده بود به رويترز گفت: پيام ما روشن است كه ما مي‌خواهيم روابطي متوازن با همه كشورهاي خارجي از نظر عدم دخالت در امور داخلي عراق داشته باشيم. وي افزود: اهميت اين راي در اين است كه مردم پيامي روشن را ارسال كردند كه مي‌خواهند ساختار حكومت از فساد پاك شود. در حال حاضر كماكان عبادي اصلي‌ترين گزينه براي نخست‌وزيري عراق است و پس از اعلام رسمي نتايج انتخابات بازي ائتلاف‌ها در اين كشور آغاز خواهد شد.