نوبرانه تورم
تورم ماهانه 1.9 درصد شد
تورم در مسير صعود
افزايش 1.9 درصدي نرخ تورم ماهانه در خردادماه نسبت به ارديبهشتماه گذشته در آيندهاي نزديك خبر از رسيدن نرخ تورم سالانه تا مرز 20درصدي را ميدهد. به نظر ميرسد مقام سياستگذار عطاي دستيابي به تثبيت قيمت در بازارهاي موازي نظير ارز، سكه و خودرو را به لقاي تورم تكرقمي بخشيده است. بيانضباطيهايي كه در نتيجه عملكرد نادرست سياستگذار دراتخاذ سياستهاي پولي بوده است، سبب شده كه در ازاي تمركز برايجاد ثبات در بازار ارزي تبعات اين سياستگذاري دستاورد دولت دوازدهم را به مرز دورقمي شدن نزديك كند. افزايش قيمت در بازارهاي مختلف انتظارات تورمي را ايجاد كرده است كه ميتواند در آينده نزديك نرخهاي تورمي را متاثر كرده و افزايش دهد.
فرزان خدادادي
براساس آخرين آمار اعلامي از سوي مركز آمار، نرخ تورم دوازده ماه منتهي به خرداد ماه 1397 به 8.2 درصد رسيده است. يعني خانوارهاي كشور به طور متوسط نسبت به دوازده ماه منتهي به خرداد امسال، 8.2 درصد بيشتر براي خريد يك مجموعه كالا و خدمات يكسان هزينه كردهاند كه نسبت به دوازدهماهه منتهي به ارديبهشتماه گذشته 0.2 واحد درصد افزايش نشان ميدهد. همچنين براساس اين گزارش، سطح عمومي قيمتها نسبت به ماه قبل 1.9 درصد افزايش را نشان ميدهند. به عبارت ديگر خانوارهاي ايراني در خردادماه براي خريد همان سبد مصرفي فروردين ماه، افزايش قيمتي به ميزان 1.9 درصد تجربه كردهاند. البته اين احساس تورم براي خانوارهاي روستايي و شهري يكسان نبوده چرا كه افزايش قيمتها نسبت به ماه گذشته براي خانوارهاي شهري و روستايي به ترتيب 1.7 و 2.7 گزارش شده است. اما تورم دوازده ماهه منتهي به خردادماه چيز ديگري ميگويد. براساس گزارش مذكور، نرخ تورم دوازده ماهه منتهي به ماه خرداد براي خانوارهاي شهري و روستايي به ترتيب 8.2 و 7.9 درصد گزارش شده است.
نگاه به عوامل تاثيرگذار بر رشد قيمتها نشان ميدهد كه در گروه عمده «خوراكيها، آشاميدنيها و دخانيات» بيشترين افزايش قيمت نسبت به ماه قبل مربوط به انواع ميوهها و گوشت قرمز بوده است و در گروه «كالاهاي غير خوراكي و خدمات» نيز عمده افزايش قيمتها ناشي از انواع سيگار، تجهيزات رايانه، گوشي تلفن همراه و تبلت بوده است.
كالاهايي كه بخش اعظمي از آنها كالاهاي ضروري محسوب ميشوند. بدين معنا كه مصرف خانوارها از اين كالاها حساسيت كمتري نسبت به افزايش قيمت آنها دارند. يعني اگرچه قيمتها بيشتر شده ولي خانوار همواره سعي ميكند همچنان سطح مصرف قبلي خود را داشته باشد در نتيجه احساس افزايش قيمتها با درجه بيشتري تجربه شده است.
همانگونه كه از آمار منتشرشده پيداست، افزايش قيمت ميوهها بسيار چشمگير بوده است؛ افزايش قيمتي كه با نگاه به اتفاقات صورت گرفته ميتوان دلايلي از قبيل بارانهاي بهاري و سرماي شديد در برخي استانهاي كشور و همچنين مشكلات به وجود آمده در سيستم حمل و نقل كشور يعني برخي اعتراضات صورت گرفته، براي آن متصور شد. اين افزايش قيمتها معمولا به صورت فصلي بوده و نميتواند بسيار نگرانكننده باشد. البته افزايش قيمت مربوط به گوشيها و تبلتها ميتواند به دليل افزايش قيمت دلار باشد؛ دلاري كه قيمت آن طي ماههاي گذشته از نوسانات بالايي برخوردار بوده است. آنچه باعث نگراني است افزايش انتظارات تورمي در آينده به دليل نابسامانيهاي موجود در برخي بازارها همانند بازار سكه و ارز است. تلاطماتي كه در صورت ادامه ميتواند تورمهاي بالايي را در آينده براي اقتصاد ايران به ارمغان بياورد. حجم نقدينگي و پايه پولي طي ساليان گذشته از رشد بالايي برخوردار بودهاند، ولي به دليل پايين بودن سرعت گردش پول و همچنين مثبت بودن نرخ بهره حقيقي، اين افزايش نقدينگي خود را در قيمتها منعكس نكرده ولي اتفاقات صورت گرفته در بازارهاي سكه، ارز، خودرو و مسكن نشان داد كه پيگيري هرگونه سياست نادرست از سوي نهاد سياستگذار با گسيل كردن اين حجم از نقدينگي به ديگر بازارها، ميتواند اقتصاد را با عدم تعادل و بيثباتي همراه كند. در نتيجه اگر نهاد سياستگذار در جهت كنترل سطح قيمتها با استفاده از ابزارهاي در دسترس خود اقدامي اساسي صورت ندهد، با توجه به روند افزايش قيمتها به صورت ماهانه، انتظار حاكم شدن تورم دورقمي بالا طبق آنچه اقتصاددانان پيشبيني كردهاند، وجود خواهد داشت.