تشكيل بازار ثانويه سكه
غلامرضا سلامي
بانك مركزي با اقدام اخير خود، يعني تبديل گواهي پيش خريد سكه به اوراق سكه، در پي ايجاد بازار ثانويه براي اين كالاي باارزش است كه اين عمل باعث خواهد شد تا افرادي كه به صورت سررسيد مثلا يكساله سكه خريداري كردهاند، بتوانند اين اوراق را در بورس عرضه كنند. اين بر خلاف اوراق گواهي پيش خريد سكه طلا است كه تا موعد سررسيد امكان معامله و نقدپذيري براي آن وجود نداشت. با اين طرح با افزايش عرضه اوراق سكه در بازار، مقداري از تقاضاي موجود پاسخ داده ميشود و در نتيجه اين عمل تا حدودي از افزايش قيمت به وجود آمده در بازار سكه طي هفتههاي گذشته، جلوگيري خواهد كرد. به علت حاكم بودن حجم بالايي از معاملات در بازار سكه، بهتر بود براي اين بازار، بازارهاي اوليه و ثانويه ايجاد ميشد. بازار اوليه اولينبار توسط بانك مركزي با پيش فروش سكه به وجود آمد و اكنون نيز با اجراي طرح تبديل گواهي پيش فروش سكه به اوراق سكه، بازار ثانويه نيز به وجود خواهد آمد كه ميتواند آثار كوتاهمدت و بلندمدت مثبتي از جمله ايجاد آرامش در معاملات بازار نقدي و كاهش بيثباتيهاي قيمتي حاكم بر بازار را به دنبال داشته باشد البته بايد در نظر داشت كه اين طرح با معاملات آتي سكه كه در بازار وجود دارد، متفاوت است. در اين طرح بازاري به وجود خواهد آمد كه كالا يعني سكه در مقابل اوراق وجود دارد كه زمان تحويل آن ميتواند يك ماه يا يكسال ديگر باشد. ولي قرارداد آتي سكه، توافقنامهاي است كه فروشنده متعهد ميشود در زمان مشخصي در آينده تعداد معيني از سكه را به خريدار تحويل دهد و در مقابل خريدار تعهد دارد در زمان مشخصي در آينده مبلغ سكهها را براساس قيمتي كه در حال حاضر طرفين به توافق رسيدهاند، پرداخت كند. در بازارهاي آتي الزامي نيست كه كالا به طور فيزيكي رد و بدل شود. در اين بازارها بدون در نظر گرفتن اينكه فرد مالك دارايي باشد يا نباشد، قراردادها قابل خريد و فروش هستند. در مجموع ابزارهاي به وجود آمده در بازار سكه، هزينه ريسك ناشي از نوسانات قيمتي موجود در بازار را كاهش ميدهند. كارشناس پولي