كاوشگر دالان‌هاي آبي
در اروپا هزاران معدن وجود دارد كه زير آب رفته‌اند. برخي از آنها ارزشي صنعتي دارند. اما چگونه مي‌توان ارزشمندي يا تشكيل معادن جديد زير آب را مشخص كرد؟ رباتي كه گويي از داستان‌هاي علمي- تخيلي سربرآورده است به زودي پاسخ اين سوال را در اختيارمان مي‌گذارد. پروژه‌اي نتيجه تلاش تيمي بين‌المللي با سرمايه‌گذاري اتحاديه اروپا است، ربات كاوشگر معدن UNEXMIN را معرفي كرده. دانشمندان اين پروژه رباتي كوچك و كره‌اي شكل با قطر ۶۰ سانتيمتر را با آخرين فناوري‌هاي روز همراه كرده‌اند. رباتي كه در برابر فشار ۵۰۰ متري عمق آب هم مقاوم است.
در دهه ۶۰ ميلادي يك معدن سنگ آذرين در فنلاند تعطيل شد و چندي بعد زير آب رفت. امروزه درياچه بالاي اين معدن مكاني براي جذب غواصان شده است؛ افرادي كه شجاعت گشتن در غارهاي تو در توي معدن زير آب را دارند. از سوي ديگر آزمايش پروژه تحقيقاتي ربات كاوشكر معدن (UNEXMIN) نيز در همين مكان صورت مي‌گيرد. درياچه‌اي كه اين معدن در آن غرق شد اين روزها به مكاني براي گشت‌وگذار غواصان بدل شده است. آنها شهامت گشت‌زني در غارهاي تودرتوي معادن زير آب را دارند. آزمايش تحقيقاتي ربات كاوشگر معدن نيز در همين مكان صورت مي‌گيرد. يوسي التونن، مهندس مكاترونيك (مكانيك و الكترونيك) دانشگاه تامپر فنلاند درباره اين پروژه مي‌گويد: «قصد داريم معادن زير آب رفته را بررسي كنيم چراكه تمام شدن مواد معدني دليل رها كردن اين معادن نيست بلكه دلايل اقتصادي نقش اصلي را بازي كرده‌اند و ممكن است هنوز بتوان مواد معدني ارزشمند يا مواد معدني جديد در آنها يافت.» نوربرت زوزون، هماهنگ‌كننده پروژه و استاد معدن و جغرافياي دانشگاه ميشكولتس مجارستان درباره پروژه «يونكس‌ماين» مي‌گويد: «اين ربات مي‌تواند نسبت به غواصان زمان بيشتري را زير آب بگذراند. در اين زمان كه به ۵ ساعت مي‌رسد، ربات به مكان‌هايي مي‌رود كه غواصان امكان رفتن به آن را ندارند؛ زيرا اين ربات براي فعاليت نيازي به سيستم پشتيباني حيات ندارد و تنها نيروي الكتريسيته براي او كافي است.»
مطالعات ميداني كارآمدي ربات كاوشگر را در محيط‌هاي كنترل نشده نشان مي‌دهد. هدف كوتاه‌مدت اين است كه اين ربات، كاملا خود‌گردان وارد دالان‌هاي غار شود و از مواد معدني نمونه‌برداري كند. دستگاه‌هاي فاصله‌ياب صوتي، ليزر، دوربين‌ها و سنسورها به اين ربات كمك مي‌كنند تا اطراف خود را تشخيص داده و جهت‌يابي كند. اين دستگاه‌ها انرژي لازم را از يك باتري قوي متحرك دروني تهيه مي‌كنند كه مركز گرانش اين ربات را نيز در صورت نياز تغيير مي‌دهد. ربات‌هاي كاوشگر مي‌توانند در صنعت معدن و شرايط اضطراري معادن بسيار كارآمد باشند. توسعه‌دهندگان اين پروژه قصد دارند آن را براي مقاصد تجاري و ارزيابي آزمايش كنند.
euronews. com