تلاش نيكي هيلي براي توجيه رفتارهاي ترامپ در قبال پوتين
روسيه دوست ما نيست
ميثم سليماني
برقراري ارتباط دوستانه و صميمانه ميان ايالات متحده و روسيه تبديل به تابويي شده كه تقريبا كل اركان سياسي امريكا را درگير خود كرده است. حتي در داخل دولت امريكا نيز به طور جدي يكدستي قابل توجهي در اين زمينه وجود ندارد و نميتوان گفت كه شاكله دولت با برقراري ارتباط نزديك موافق هستند. يكي از اين افراد كه همواره نگاه نزديكي به دونالد ترامپ داشته نيكي هيلي، نماينده امريكا در سازمان ملل متحد است. نيكي هيلي هيچگاه رويكرد مناسبي نسبت به برقراري ارتباط با روسيه نداشته و در جلسات شوراي امنيت نيز همواره به بدترين نحو ممكن عليه روسيه سخنراني كرده است. اما اكنون كه دولت ترامپ قصد دارد روابط خود با روسيه را بهبود ببخشد، نيكي هيلي در سخناني جديد رويكردي به نسبت مخالف روابط با روسيه مطرح كرده اما اين مخالفت به گونهاي نيست كه تبديل به مخالفت با ديدگاه رييسجمهور شود. وي در گفتوگوي اختصاصي با شبكه خبري CBNعنوان كرد ايالات متحده كماكان رويكردي سفت و سخت را در برابر روسيه دارد اما در روابط ديپلماتيك ميان دو قدرت جهاني اتفاقاتي هست كه بايد رخ دهد. هيلي اعلام كرد كه ما به روسيه اعتماد نداريم، ما به پوتين اعتماد نداريم و نخواهيم داشت. وي تاكيد كرد كه آنها هرگز دوست ما نيستند و اين يك واقعيت است.
با اين حال نيكي هيلي تلاش كرد تا در سخنان خود به نحوي رفتارهاي دونالد ترامپ را توجيه كند و ديدار ترامپ با كيم جونگ اون رهبر كره شمالي و ولاديمير پوتين رييسجمهور روسيه را بر مبناي شرايط دانست و عنوان كرد كه اگر شما نتوانيد آن سوي افراد را ببينيد، نميتوانيد با آنها مكالمه و گفتوگويي موفق داشته باشيد.
هيلي در سخنان خود سعي كرد به شكل شعاري رفتارهاي ترامپ را توجيه كند و عنوان كرد كه او دوست دارد به صورت چهره به چهره با دشمنان خود مواجه ميشود. او معتقد است كه رييسجمهور ترامپ به سبك اين رهبران با آنها روبهرو ميشود. اما سوال اساسي اينجاست كه اگر رييسجمهوري غيرجمهوريخواه بر مسند امور قرار داشت و همين اقدامات را انجام ميداد نيز نيكي هيلي اينگونه از آن استقبال ميكرد و به دنبال توجيه آن بود. هيلي همواره منتقد جدي كرملين در دوره رياستجمهوري ترامپ بوده است. او پيش از آن نيز موضعهاي تندي عليه روسيه داشت. وي اشغال كريمه توسط روسيه را نقض آشكار قوانين ميداند و نسبت به سوء قصد به يك جاسوس سابق روس در بريتانيا نيز موضعگيري و روسيه را متهم كرد.
سخنان هيلي يك هفته پس از آن انجام شد كه دونالد ترامپ و ولاديمير پوتين در هلسينكي فنلاند با يكديگر ديدار و كنفرانس مطبوعاتي مشترك برگزار كردند. در جريان اين نشست و پس از آن ترامپ بهشدت مورد انتقاد محافل سياسي داخلي امريكا قرار گرفت. به خصوص در بحث دخالت روسيه در انتخابات امريكا چندان روشن و واضح سخن نگفت و عملا روسيه را متهم به اين اقدام نكرد و تنها عنوان شد كه اين موضوع در مذاكرات ميان طرفين مطرح شده است. اما با گذشت يك هفته فشارها بر كاخ سفيد و شخص ترامپ به حدي بالا گرفت كه تنها مدت اندكي پس از بازگشت از اين سفر ترامپ موضع روشنتري را در اين زمينه اتخاذ كرد و كاخ سفيد مجبور شد طي بيانيهاي رسمي موضوع دخالت روسيه را در انتخابات قبول كند ولي تاكيد كند كه هيچ تباني ميان روسيه و تيم انتخاباتي ترامپ صورت نگرفته است. دونالد ترامپ در مصاحبهاي با CNBC روز پنجشنبه عنوان كرد كه من دشمنترين دشمن ولاديمير پوتين هستم، بدترين دشمني كه او تاكنون ديده است.
اما اين صحبتهاي دونالد ترامپ هيچ يك از نگرانيهاي امريكاييها در خصوص ديدار ترامپ در هلسينكي با پوتين را خنثي نكرد. بسياري در امريكا نگران آن هستند كه در ملاقات هلسينكي چه چيزي ميان پوتين و ترامپ ردو بدل شده است چرا كه دو رهبر نزديك به دو ساعت با يكديگر گفتوگوي خصوصي داشتند و دونالد ترامپ به جان بولتن، مشاور امنيت ملي خود دستور داد تا مقدمات سفر ولاديمير پوتين به كاخ سفيد را فراهم كند و به طور رسمي از وي دعوت كرد تا به واشنگتن سفر داشته باشد. واقعيت آن است كه در ميان تمام نگرانيهاي موجود در خصوص نزديكي روابط ميان ترامپ و پوتين، اگرچه نيكي هيلي تاكيد ميكند كه روسيه هرگز دوست ما نيست اما از اظهارنظر جدي در خصوص نشست خبري ترامپ و پوتين خودداري كرد و عملا آن را ناديده گرفت.
با تمام انتقادهايي كه از دونالد ترامپ صورت گرفته نيكي هيلي در مصاحبه خود سعي كرده تا به نحوي از دونالد ترامپ حمايت كند. اما در خصوص نيكي هيلي دو ديدگاه وجود دارد. او شبيه طرفداراني شده است كه چشم و گوش بسته از دونالد ترامپ حمايت ميكند و هر انتقادي كه از او ميكند نميخواهد باور كند چيزي خلاف تصوري است كه از ترامپ دارد. نيكي هيلي ديدگاه كاملا ضد روس دارد و همواره سخنان ضد روس بيان كرده است. بنابراين به نحوي قصد دارد تا رويكرد ترامپ را توجيه كند و نشان دهد او آنگونه نيست كه تصور ميكنيد. اما يك رويكرد ديگر وجود دارد و آن هم اين است كه نيكي هيلي تنها به دليل اينكه در بدنه و ساختار دولت قرار دارد به نحوي علاقهمند است تا به توجيه رفتارهاي ترامپ بپردازد. لازم به ذكر است از زمان روي كار آمدن تيم سياست خارجي و امنيت ملي جديد در كاخ سفيد نيكي هيلي نقش گذشته خود در كنار ترامپ را از دست داده است. هيلي طي يك سال اول دولت و حضور ركس تيلرسون در راس وزارت خارجه امريكا دست بازتري داشت و عملا با ارتباط مستقيم با ترامپ اهداف و رويكرد خود را پيش ميبرد و حتي تصور ميكرد كه ميتواند جانشين تيلرسون در دولت باشد. اما با روي كار آمدن مايك پمپئو در وزارت خارجه عملا قدرت مانور هيلي گرفته شده است و حضور او به مانند سال اول حضور در سازمان ملل و اظهارنظرهاي مختلف پررنگ نيست. به نظر ميرسد او در شرايطي قرار گرفته كه براي حفظ جايگاه خود تلاش ميكند كه نظرات خود را به هر نحو ممكن همسو با دونالد ترامپ نگهدارد و حتي اگر مخالف يك رويكرد باشد به نحوي آن را براي خود توجيهپذير كند. به نظر ميرسد در سخنان نيكي هيلي بيش از اينكه اعتقاد پشت سر آن باشد حفظ جايگاه از اهميت بيشتري برخوردار است.