چهره واقعي گربه ملوس شما
اسماعيل كهرم
ايران ما، به خصوص در برخي از استانها مانند يزد و كرمان زادگاه برخي از زيباترين گربههاي جهان است كه در دنيا به نام «پرشين كت» گربه ايراني شناخته ميشود و هرساله در نقاط گوناگون جهان در مسابقات ملكه زيبايي گربهها جوايز گوناگون را ميربايند. اين گربهها را به عنوان «صورت تخت» «Flat Face» هم ميشناسند و مقصود آن است كه صورت آنها به نحو بسيار زيبايي مسطح به نظر ميرسد با چشمهاي خمار و بيني بسيار زيبا و كوچك كه نمودار بيني زيبا حتي در انسان هستند. علاوه بر شماي ظاهري رفتار بسيار ملايم توام با وقار و طمانينه آنها بر وجاهت آنان ميافزايد و در روي مبلي كه با نهايت زيبايي دراز ميكشند هر بينندهاي را سحر ميكنند. البته آنچه در اروپا ميبينيم نمونههايي از گربه ايراني است كه از نظر ژنتيكي روي اندام، پشم و صورت و حتي اندازه آنها كار شده و بهترين نتايج را با انتخاب ژنتيك به وجود آوردهاند ولي بنده نمونههاي اصيل آنها را در خيابانهاي يزد و خانهها ديدهام و ميدانم كه از نظر زيبايي طعنه به نمونههاي دستكاري شده خود در اروپا و امريكا ميزنند. ولي به راستي گربه ملوس شما همانگونه است كه مينمايد؟ مهربان و گرم و نرم و ملايم و دوستداشتني؟ اخيرا تحقيقي از طرف انجمن سلطنتي دامپزشكان انگلستان انجام گرفت و طي آن 100 گربه در نقاط مختلف و در خانههايي در شهرها، روستاها و مزارع مورد بررسي قرار گرفتند و نتايج عجيبي در مورد اين حيوانات ملوس به دست آمد كه به شرح آن ميپردازم! گربهها شكارچي، جنگجو، مهربان، بيرحم، بغلي، ملوس، قاتلين سفاك و دشمنهاي قسم خورده خرگوش، پرندهها، موش، پروانه، زنبور و هر آنچه ميجنبند.
ساختار بدن گربهها
ميكل آنژ، هنرمند و مهندس و مخترع مشهور ايتاليايي به گفته خود از بدن گربهها الهام ميگرفت. او معتقد بود كه گربهها طراحي شگفتانگيزي دارند و دقايق متمادي به گربه خود زل ميزد و مبهوت ميماند.
اسكلت گربهها به نحوي طراحي شده كه مدام در حال خيز برداشتن و جهش است. گردن كشيده و رو به جلو، شانهها افتاده و عضلات آن منقبض و پاهاي عقب خم شده به صورت نيمخيز است. گربهها اعم از گربه خانگي يا ببر و شير هميشه آماده خزش و خيزش و حمله هستند. ستون فقرات گربهها ميتواند به اطراف بچرخد. حركات آهسته فيلم نشان ميدهد كه در حين پريدن به هوا دو نيمه ستون فقرات در جهتهاي مختلف و مخالف يكديگر ميچرخند و لذا گربه را آماده ميكند كه روي چهار دست و پا فرود بيايند، گربهها كاملا ورزيده هستند و 5 برابر قد خود به هوا ميجهند! درست مانند آن است كه انسان 8 متر به هوا برخيزد. هرچه گربه بزرگتر شود چرخش ستون فقرات كمتر ميشود و قدرت بيشتر؛ گربههاي خانگي در خانه به اندازه كافي غذا ميخورند ولي باز هم در خارج از خانه شكار ميكنند. فيلمبرداري از گربهها نشان داده كه گربهها صداي پرندگان را تقليد ميكنند. هنوز دليل اين هنرنمايي مشخص نشده ولي تصور ميشود آنان قصد جلب پرندگان و شكار آنها را دارند. روده گربهها كوتاه است و در نتيجه نياز به پروتئين حيواني دارند. آنها آب زياد نميخورند و آب بدن را از طريق خوردن گوشت تامين ميكنند. (تورين)، شديدا مورد نياز گربههاست كه از گوشت و استخوان تامين ميشود.
قدرت بينايي گربهها يك نقطه قوت به شمار ميآيد. در قرنيه آنها يك صفحه مانند آينه وجود دارد كه نور را در تاريكي منعكس ميكند و حيوان در تاريكي (تقريبا) مطلق ميبينند. قدرت بويايي گربه اعجازانگيز است. ممكن است وقتي ما وارد آشپزخانه ميشويم بوي پيازداغ را بشنويم ولي گربه در همان نقطه بوي روغن داغ شده، گاز در حال اشتعال، ماهيتابه داغ شده و پيازداغ همگي را با هم ميشنود. بنابراين اگر مقداري سيبزميني را له كرده داخل ظرف غذاي او قرار دهيم و به شكل گوشت درآوريم با يك بو كردن يكي دو ثانيهاي محتويات ظرف غذاخوري خود را آناليز و تجزيه و تحليل ميكند و روي برميگرداند. گوشهاي حساس گربه هر يك مستقلا ميتواند به طرف صدا برگردد. موهاي داخل گوش در جذب امواج صوتي هر يك به تنهايي موثر هستند. ناخنهاي گربه ميتوانند جمع شوند و در موقع لزوم باز ميشوند و براي شكار يا خراشيدن پوست خصم به كار ميروند. اگر گربه روي تخته راه برود صداي قدمهاي او را نميشنويم چون پنجهها را جمع ميكنند در حالي كه صداي پاي سگها شنيده ميشود زيرا از ناخنهاي باز استفاده ميكنند و قادر به جمع كردن ناخنها نيستند. موي سبيل گربهها اعضاي حسي فوقالعاده حساس هستند كه در زير پوست تا عمق مغز نفوذ دارند و مانند حس لامسه در انسانها عمل ميكنند. در حفظ تعادل گربهها نيز مانند چوبي كه بندبازها براي حفظ تعادل نگه ميدارند وسيله مهمي است. گربهها در حين حركت در مسيرهاي باريك به دو طرف سبيلهاي خود نگاه ميكنند و مستقيما حركت ميكنند. گربهها براي عبور از سوراخهاي تنگ نيز از عرض سبيل خود استفاده ميكنند، اگر سبيلها از اين منافذ عبور نكرد آن وقت اين منافذ براي عبور گربه بيش از حد باريك بوده، گربه از آنها عبور نميكند!
كت پشمالوي گربهها بهترين وسيله براي حفاظت از سرما و استتار حيوان است. در فصل گرما يك لايه از پوست كه به پوست بدن چسبيده مانند برگ خزان ميريزد و گربه خنكتر ميشود. گربهها چنان قابليت انعطاف دارند كه انسان تصور ميكند كه آنها در پوست خود جابجا ميشوند يا پشت و رو ميشوند.
رفتار گربهها
رفتار گربهها بستگي به محيطي دارد كه در آن زندگي ميكنند. گربههايي كه در خانههاي شهري زندگي ميكنند تا 50 متر از خانه دور ميشوند؛ در روستاها تا 300 متر و در يك مزرعه تا حدود يك كيلومتر از خانه فاصله ميگيرند.
گربهها به شدت قلمروطلب هستند. براي جلوگيري از جنگ و جدال با ساير گربهها گاه ساعت عبور و مرور را بين يكديگر تغيير ميدهند. مثلا صبح يك گربه و شب گربه ديگر از يك جلوه استفاده ميكنند.
جنگيدن گربهها خطرناك است و گاه منجر به از دست دادن چشم ميشود. پنجههاي خميده به راحتي يك چشم (يا هر دو را) تخليه ميكنند! گربهها قاتلين بسيار ماهر و سريعالعملي هستند. آنها بعد از كمين كردن كه طي آن روي زمين ميخزند و خود را پنهان ميكنند به طور ناگهاني روي طعمه، موش يا خرگوش ميپرند و در يك ثانيه با گاز گرفتن سر طعمه را از بين ميبرند. اگر گربه شما به طور مرتب طعمههايي را كه كشته جلوي خانه شما ميآورد مثلا يك كبوترچاهي، يك موش، يك خرگوش... او خيلي شما را دوست دارد زيرا براي شما هديه آورده و تقديم شما كرده است؛ آن را برداريد و معدوم كنيد.
اخطار، اخطار، اخطار
اگر شما مصر به نگهداري از گربه خانگي هستيد بدانيد و آگاه باشيد كه از مدفوع گربه ممكن است به بيماري «تاكسو پلاسموسيس» مبتلا شويد. اين بيماري از يك پارازيت توليد ميشود. گربهها تنها جانوراني هستند كه اين پارازيت را دفع ميكنند. اگر اين پارازيت به دهان انسان راه يابد... انسان نابينا ميشود!