توهمات 50 درصدي
فريدون مجلسي، ديپلمات و كارشناس مسائل سياست خارجي در گفتوگو با «انتخاب»، در پاسخ به اين سوال كه آيا كنوانسيون رژيم حقوقي خزر براي ايران راضي كننده بود؟ نكاتي را مطرح كرد كه مهمترينهاي آن را در زير ميخوانيد:
براي من به عنوان يك كارشناس راضي كننده بود. زيرا من ۲۵ سال است مقاله مينويسم و يادآوري ميكنم كه اين توهمات ۵۰ درصدي بايد كنار گذاشته شود. چنين چيزي در هيچ قراردادي هرگز وجود نداشته.
در قرارداد ۱۹۴۰ هم تكليف كشتيراني را قدري روشنتر كردند و گفتند 10 مايل آب ساحلي داريم كه متعلق به شماست و در آنجا هم بايد كشتيها پرچم شما را بزنند. خارج از آن هم بهطور مساوي حق كشتيراني داريد. يعني همانطور كه روسيه حق دارد، ايران هم دارد. مبنا كردن و تفسير اين موضوع به اين شكل كه نصف دريا متعلق به ماست، خيلي تفسير شاعرانه و ايراني است. مثل اينكه ما ادعا كنيم كره ماه متعلق به ما ايرانيهاست، چون بيشتر از همه درباره آن شعر گفتهاند و همه شاعران ما از هزار سال پيش گفتهاند اي ماه چه زيبا شدهاي... منطق ۵۰ درصد از اين نوع منطقهاست.
وقتي كشوري ميگويد ۵۰ درصد، سپس ميگويد حالا كه ۵۰ درصد نشد، ۲۰ درصد بدهيد، يعني خودش هم ميداند كه اين ادعا بيجا بوده. تكليف هر كشوري را قراردادهاي حقوق دريا مشخص كرده و آن استفاده سنتي هم كه ما هيچوقت نداشتيم، يك حقوق مكتسبهاي ايجاد كرده.
ما يك نسبتي ساحل داريم و ۹ برابر هم بقيه ساحل دارند. قرار گرفتن در اين قسمت ساحل ما هم اتفاقا طوري است كه بيش از ده درصد دريا به صورت تقسيم بندي حقوقي بين المللي نصيب ما خواهد شد. زيرا اگر يك خط مستقيم از بندر آستارا تا حسينقلي در نزديكي گرگان بكشيم، مثلثي ماوراء آن به ايران تعلق خواهد گرفت.