دختران واليبال را دريابيم

ليلا امامي، پري فردي، مينا فتحي، سكينه خرازي، عذرا ملك، روحي پندنواز، ژاله سيدهادي‌زاده، نسرين شكوفي و ماري تت در سال 1966 اولين و آخرين مدال واليبال زنان ايران در بازي‌هاي آسيايي را به دست آوردند. بعد از آن در جام ملت‌هاي 1970 و 1974 هم تيم واليبال زنان ايران حضور داشت، اما به مدال نرسيد. پس از اين سه دوره حضور، وقفه‌اي چند دهه‌اي در مسير رشد واليبال زنان به وجود آمد. نگاه‌هاي نادرست، ورزش زنان را در ايران به سايه برد. ورزش‌هايي مثل واليبال مدت‌ها طول كشيد تا بتوانند دوباره به صحنه بيايند. حالا اما ورزش زنان در ايران پيشرفت چشمگيري كرده و بعد از يك دوره خاموشي، دوباره نور اميد را به جامعه زنان مي‌تابد. حالا تيم ملي واليبال ايران در جام كنفدراسيون‌ آسيا در حال افتخارآفريني است.

شاگردان اكرم محمدي بعد از اينكه هر سه بازي مرحله گروهي خود را با برد پشت سر گذاشتند، در بازي مقابل چين از حريف قدرتمندشان شكست سختي خوردند تا به مصاف استراليا بروند. سودابه باقرپور، شبنم عليخاني، ندا چملانيان، مائده برهاني، تهمينه درگذني، مونا آشفته و نگار كياني بازيكنان فيكس ايران در اين مسابقه بودند. پشتوانه واليبال زنان در استراليا قابل مقايسه با ايران نيست. حمايت‌هايي كه از تيم ملي زنان استراليا مي‌شود، تفاوت چنداني با تيم مردان اين كشور ندارد؛ در حالي كه تيم ملي زنان و مردان ايران از نظر امكانات و برگزاري ليگ و منابع مالي به هيچ‌وجه قابل مقايسه با يكديگر نيستند. واليبال زنان در ايران پخش تلويزيوني ندارد و اين زنان حتي بسيار كمتر پيش آمده كه به جلد مطبوعات راه پيدا كنند. اما درنهايت زنان ايران موفق شدند تيم ملي استراليا را شكست بدهند و براي كسب عنوان پنجم تا هشتمي منتظر بازي‌ آينده‌شان مقابل كره‌جنوبي باشند. ايران در دور گروهي هم موفق شده بود استراليا را شكست بدهد. عملكرد زنان ايران در اين مسابقات چشم‌گير بوده و كارشناساني كه بازي‌ها را تماشا كرده‌اند نظر مثبتي به اين تيم داشته‌اند. واليبال زنان در ايران پيشرفت بسيار خوبي داشته و شايسته است تا به امكانات و منابع مالي بيشتري دسترسي داشته باشد. دو سال پيش زينب گيوه و مائده برهاني موفق شدند عنوان اولين زنان لژيونر واليبال ايران را به دست بياورند. آنها با حجاب اسلامي در خارج از ايران به ميدان مي‌روند و با وجود محدوديت اجتناب‌ناپذيري كه پوشش بيشتر براي آنها به وجود مي‌آورد، جزو بازيكنان خوب تيم‌شان هم بوده‌اند. در چنين شرايطي سرمايه‌گذاري روي اين ورزش در بخش بانوان، قطعا با افتخارآفريني آنها پاسخ داده مي‌شود. با وجود اين اما متاسفانه اين تيم به بازي‌هاي آسيايي اعزام نشد. بهانه فدراسيون واليبال اين بود كه آنها مدالي كسب نمي‌كنند و در شرايط فعلي اولويت با اعزام ورزشكاران داراي شانس مدال است. بهانه‌اي كه اگر براي همه ورزش‌ها به كار مي‌رفت احتمالا به جاي 300 ورزشكار بايد نهايتا 100 ورزشكار را اعزام مي‌كرديم. اما عدم حمايت باعث نشده اين دختران انگيزه‌شان را از دست بدهند و در هر تورنمنتي كه مي‌روند فراتر از انتظار ظاهر مي‌شوند.

تيم ملي واليبال زنان ايران به جز مشكلات معمول ورزش زنان در ايران، با مشكل ديگري هم دست و پنجه نرم مي‌كند؛ تعداد افرادي كه وارد اين ورزش مي‌شوند بسيار كم است. امكانات مساوي براي زنان وجود ندارد و در خيلي از شهرهاي ايران حتي يك سالن واليبال كه يكي از سانس‌هايش براي زنان باشد، وجود ندارد. اين موضوع باعث مي‌شود گزينه مربي‌ها محدود شود و اين محدوديت در نهايت ميانگين قد تيم ملي را پايين مي‌آورد. به هر حال تعداد زنان قدبلند ايراني زياد نيست و براي اينكه تيمي با فيزيك استاندارد داشته باشيم، بايد از تمام منابع انساني‌مان استفاده كنيم و با شناسايي استعدادها از تمام نقاط ايران اين ضعف را پوشش بدهيم. اتفاقي كه براي واليبال مردان افتاد و پسرها خيلي زود از دوران تحصيل در مدارس گزينش مي‌شدند و مي‌شوند. استعداديابي منطقي فدراسيون واليبال ايران براي پسران باعث شد ايران تبديل به يكي از قدرت‌هاي واليبال جهان شود. حالا بايد همان الگو را براي واليبال بانوان هم پياده كنيم. در حال حاضر با وجود اينكه واليبال ورزش طبقه مرفه نيست، اما درصد قابل‌توجهي از فعالين اين ورزش را افرادي از طبقه متوسط و طبقات بالاتر تشكيل مي‌دهند كه احتمالا به دسترسي بهتر آنها به امكانات مربوط است. در شهرهايي مثل تهران و به خصوص در شمال شهر، باشگاه‌هاي واليبال زيادي وجود دارند. اما گاهي در يك استان تنها يك باشگاه واليبال زنان وجود دارد.

به جرات مي‌توان گفت اگر اين موانع از پيش رو برداشته شوند، زنان ايراني مي‌توانند با پوشش اسلامي و حجاب كامل، براي كشورمان افتخارآفريني كنند. اميد است مسوولان ورزش نگاه بهتري به اين ورزش داشته باشند و اجازه بدهند از تمام منابع براي پيشرفت آنها استفاده شود؛ چراكه دختران واليبال ثابت كرده‌اند مي‌توانند در سطح بين‌المللي بدرخشند.