از لغو تا برگزاري يكي از باسابقه‌ترين تورهاي دوچرخه‌سواري آسيا
پخش زنده، نقطه‌ضعف تور آذربايجان
وحيد جعفري
تور دوچرخه‌سواري ايران – آذربايجان در حالي به ميزباني كشورمان در حال برگزاري است كه پيش از اين اعلام شده بود امسال اين مسابقات به دليل مشكلات مالي و ارزي برگزار نخواهد شد. ابراهيم فيروزي دبير تور در اين خصوص گفته بود: «براي برگزاري تور، حدودا ۳ ميليارد تومان اعتبارات لازم است اما فعلا هيچ ريال اعتباري موجود نيست.» بله براي برگزاري چنين توري با حداقل استانداردهاي تور نيمه‌حرفه‌اي و جوايز دلاري آن، حداقل ۳ ميليارد تومان هزينه لازم بود از همين رو ابتدا اعلام شد اماكن برگزاري مسابقات در سال ۲۰۱۸ وجود ندارند؛ اما در ادامه با هماهنگي‌اي كه با وزارت ورزش و جوانان، استانداري، شهرداري و ديگر مسوولان انجام گرفت، منابع مالي تامين و تصميم بر اين شد كه سي و سومين دوره تور آذربايجان - كه از باسابقه‌ترين تورهاي آسيا است - برگزار شود. ايران در حالي تصميم به برگزاري تور گرفت كه بايد
۵۰ هزار يورو جايزه در اين مسابقات دهد كه با توجه به وضعيت ارز، نگراني‌هايي درباره پرداخت اين جوايز وجود داشت و جالب اينكه گفته مي‌شد تبريز ميزبان اين تور، تيم مدعي در اين مسابقات ندارد. شهرداري تبريز كه پيش از اين از تيم‌هاي مدعي در آسيا بود و در سال 2017 هم قهرمان تور ايران – آذربايجان شد، به دليل بحث انحلال تيم‌هاي ورزشي باشگاه شهرداري تبريز در وضعيت خوبي قرار ندارد و با توجه به اينكه نزديك
2 سال است ركابزنان پولي دريافت نكرده‌اند، سه، چهار تن نظير خليل خورشيدي و حميد پورهاشم از اين تيم جدا شدند و به تيم‌هاي خارجي پيوستند. ميرصمد پورسيدي دوچرخه‌سوار المپيكي هم كه در آستانه پيوستن به تيم‌هاي خارجي است با انتقاد از برگزاري اين تور اعلام كرده بود: «وقتي دوچرخه‌سواري پول ندارد كه تيم بدهد و در مسابقه شركت كند چه لزومي دارد تور آذربايجان را با اين شرايط مالي برگزار كنيم كه تيم‌هاي خارجي بيايند و هرچه داريم و نداريم را يك هفته خرج آنها كنيم.» پورسيدي پربي‌راه هم نمي‌گفت چرا كه پيش از اين فدراسيون ايران پس از آبروريزي‌اي كه در تور دوچرخه‌سواري مازندران رخ داد مجبور شد به فدراسيون جهاني توضيح پس دهد. تور مازندران برگزار شد اما جوايز آن پرداخت نشد و همين امر باعث شد فدراسيون ايران مدتي درگير اين ماجرا باشد چراكه اتحاديه جهاني دوچرخه‌سواري تنها فدراسيون را مسوول مي‌شناخت، نه ارگان ديگري را. علاوه بر اين پخش نامناسب تور آذربايجان را بايد بزرگ‌ترين نقطه ضعف اين مسابقات دانست و اين در حالي است كه پخش زنده تلويزيوني تورهاي بين‌المللي دوچرخه‌سواري علاوه بر اينكه از شاخص‌هاي اصلي ارتقاي درجه آنها از سوي فدراسيون جهاني دوچرخه‌سواري محسوب مي‌شود، بهترين بستر براي تبليغ جاذبه‌هاي گردشگري و توانمندي‌هاي كشور ميزبان در عرصه‌هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي و امنيتي است. از اين منظر، پخش زنده تلويزيوني، پاشنه‌آشيل تور بين‌المللي دوچرخه‌سواري ايران - آذربايجان به شمار مي‌رود كه اهمال در رفع اين مشكل در طول بيش از سه دهه گذشته، تلاش‌هاي انجام گرفته براي برگزاري آن را بي‌اثر كرده است. براي حرفه‌اي شدن اين تور علاوه بر برگزاري منظم و امتيازگيري مثبت از اتحاديه جهاني دوچرخه‌سواري، بايد مواردي همچون پخش زنده تلويزيوني و تقويت ارتباطات راديويي را نيز به موارد فعلي اضافه كنيم كه در اين صورت مي‌توانيم شاهد ارتقاي سطح تور به حرفه‌اي باشيم. پخش زنده تلويزيوني از نيازهاي جدي تور دوچرخه‌سواري است كه صداوسيما مي‌تواند با تدابير ويژه و البته با ايجاد زيرساخت‌هاي لازم به اين موضوع بپردازد.تور دوچرخه‌سواري آذربايجان از معتبرترين و قديمي‌ترين تورهاي قاره آسياست، اما با اين وجود در 33 دوره برگزاري، پوشش خوب تلويزيوني نداشته است، اين در حالي است كه تورهاي بين‌المللي معتبر دوچرخه‌سواري همچون «تور دوفرانس» و تورهاي ايتاليا و اسپانيا در سايه پخش زنده تلويزيوني در جهان شناخته شده‌اند؛ امكاني كه تور بين‌المللي دوچرخه‌سواري ايران - آذربايجان همواره از آن رنج برده است. اگر پخش تلويزيوني اين رويداد مهم مورد توجه جدي مسوولان رسانه ملي قرار گيرد، اين امر تبليغات خوبي براي برگزاري هر چه بهتر اين تور بين‌المللي خواهد بود و باعث جذب منابع مالي بيشتر مي‌شود. باري، با تمام اين حرف‌ها بالاخره سي‌وسومين دوره تور دوچرخه‌سواري ايران – آذربايجان، با حضور ۱۳ تيم خارجي و داخلي سينرژي باكو از جمهوري آذربايجان، اسپارتا پراها جمهوري چك، وينو قزاقستان، ناسيونال روسيه، تارتلتو بلژيك، بايك‌ايد آلمان، آلستو هلند، استاكي ليتواني، شهرداري تبريز، پيشگامان كوير يزد، گون‌اي تبريز، تيم DFT تبريز و تيم ملي ايران از تبريز به مسافت 999 كيلومتر در محدوده استان‌هاي آذربايجان غربي، اردبيل و آذربايجان شرقي برگزار شد.
اين دوره از رقابت‌ها، از هشتم تا سيزدهم مهر ماه برگزار مي‌شود و ركابزنان حاضر در دور اول مسابقات، مسير تبريز به اروميه را به مسافت ۱۴۱ كيلومتر ركاب زدند و در پايان محمد گنج خانلو ركابزن تيم پيشگامان كوير يزد با ثبت زمان ۳ساعت و ۲۵ دقيقه و ۱۰ ثانيه توانست عنوان نخست را به دست آورد و صاحب پيراهن‌هاي طلايي، سبز و سفيد - كه به دوچرخه‌سوار جوان داده مي‌شود - شد. پيراهن كوهستان هم به سفاير يل بر از تيم تارتلتو بلژيك رسيد. گنج خانلو پس از پيشتازي در مرحله نخست و كسب پيراهن‌هاي طلايي، سفيد و سبز، به اين موضوع اشاره كرده كه «مثل هميشه، تور ايران - آذربايجان، از سطح بالايي برخوردار است و اين تور، تنها تور و بهترين تور ايران است.»
گنج خانلو خاطرنشان كرد: «با تمريناتي كه از قبل داشتم و با تمريناتي كه بعد از بازي‌هاي آسيايي انجام دادم، با تمام توان وارد سي‌وسومين دوره اين تور شده‌ام و اميدوارم نتيجه خوبي كسب كنم.» مرحله دوم تور از اروميه تا منطقه آزاد ارس به مسافت 209.4 كيلومتر برگزار شد و در پايان ركابزن ديميتري سوكولوف تيم روسيه با ثبت زمان 5 ساعت و 14 دقيقه و 51 ثانيه عنوان نخست را به دست آورد و پيراهن طلايي را به تن كرد. محمد رجبلو از ايران دوم شد و ركابزن تيم بلژيك نيز در رده سوم قرار گرفت. محمد گنج‌خانلو نفر نخست مرحله اول از تيم پيشگامان كوير يزد به پيراهن سفيد و پيراهن سبز رسيد و سعيد صفرزاده از تيم شهرداري تبريز پيراهن كوهستان را به تن كرد.
مرحله سوم تور از منطقه آزاد ارس تا تبريز به مسافت ۱۴۷.۸ كيلومتر برگزار شد و در پايان اين مرحله نمايندگان ايران در جمع سه نفر برتر قرار نگرفتند و الكساندر ودووين از تيم ملي روسيه با زمان ۳ ساعت و ۳۴ دقيقه و ۴۰ ثانيه قهرمان شد. سليم كيم كمبوي و آندر ون انگلن ركابزنان آلماني تيم BAI هم دوم و سوم شدند. پيراهن طلايي و سبز به ديميتري سوكولوف از تيم ملي روسيه رسيد. محمد گنج خانلو از پيشگامان كوير يزد پيراهن سفيد را بر تن كرد و سعيد صفرزاده از تيم شهرداري تبريز پيراهن قرمز كوهستان را از آن خود كرد. در پايان مرحله سوم تيم‌هاي تارتلتو بلژيك، بايك‌ايد آلمان و تيم ملي روسيه در جايگاه اول تا سوم قرار گرفتند. مرحله چهارم تور امروز چهارشنبه در مسير تبريز تا سرعين اردبيل برگزار شد.
جوايز تور آذربايجان
در هر مرحله به نفر اول تا بيستم رده‌بندي انفرادي از ۱۵۰۰تا ۵۰ يورو اهدا مي‌شود.
دارنده پيراهن طلايي تور، در هر روز كه پيراهن را در اختيار دارد، ۵۰۰يورو جايزه مي‌گيرد.
دارنده پيراهن امتيازي تور، در هر روز كه پيراهن را در اختيار دارد، ۳۷۵ يورو جايزه مي‌گيرد.
دارنده پيراهن كوهستان تور، در هر روز كه پيراهن را در اختيار دارد، ۳۷۵ يورو جايزه مي‌گيرد.
دارنده پيراهن بهترين دوچرخه‌سوار جوان، در هر روز كه پيراهن را در اختيار دارد، ۲۵۰ يورو جايزه مي‌گيرد.
نفرات اول تا بيستم مجموع شش مرحله رده‌بندي انفرادي تور، از ۴۵۰۰ تا ۱۵۰ يورو جايزه مي‌گيرند.
در رده‌بندي تيمي مجموع شش مرحله، اول ۵۰۰۰يورو، دوم ۳۵۰۰يورو و سوم ۲۵۰۰يورو جايزه مي‌گيرند.
در پايان مجموع شش مرحله تور، دارنده پيراهن امتيازي و كوهستان هركدام ۲۰۰۰يورو، دارنده پيراهن بهترين دوچرخه‌سوار جوان تور ۱۰۰۰يورو جايزه مي‌گيرند.