اطمينان خاطري از جنس زندگي سنگسريها و شهميرزاديها
نيوشا طبيبي
1- براي پژوهش درباره فرهنگ بومي، گذارم به استان سمنان و شهرهاي «سنگسر» و «شهميرزاد» افتاد. در تب و تاب بالا و پايين رفتن نرخ دلار و ترس بيهوده از كمبود مواد غذايي و ملزومات زندگي كه بعضي از تهراننشينها را به اضطراب و نگراني انداخته، مردمان اين ناحيه با اطمينان خاطري رشكبرانگيز روزگار ميگذرانند.آنها هم نگرانيهاي خود را دارند، سرماي بيموقع سال گذشته محصول گردو و آلو را از بين برده، اما ميدانند كه اين خاك، چنان پهناور و غني است كه هرگز روي قحطسالي را نخواهد ديد. سالمندانشان با اطمينان ميگفتند كه ايران هرگز به تنگدستي و بيچيزي نخواهد افتاد. اميدواري و به هيچ گرفتن زيادهگوييهاي دشمنان وطن چيزي بود كه به چشم ميآمد؛ بيهيچ شعار و اغراق.
۲- بسياري از ما فهميدهايم كه شيوه زندگي پدران و مادران سبك و سياق صحيح زندگي در اين سرزمين بوده و هست. آنها اسراف و دور ريختن مواد غذايي و هدر دادن آب را گناهي همپاي كفر ميدانستند. به همين روال چنان زندگي ميكردند كه از ذرهذره نعمات به كمال درستي و خوبي استفاده ميكرده و كمترين پسماند را باقي ميگذاشتند.
هزار شكر كه عده زيادي از مردم در اين نواحي، تصميم به زنده كردن و زنده نگهداشتن شيوه زندگي گذشتگان گرفتهاند. اصلاح شيوه مصرف و كاهش آلودگي محيط زيست از پيامدهاي اين تصميم همگاني است.
۳- از شيوه زندگي پيشينيان ياد شد، بايد بگويم كه چگونگي انجام كوچ عشاير و حركت دامها از مسير ايل راهها - راههايي با قدمت چندين قرن – بر اساس نقشه بسيار دقيقي است كه گذشتگان پايه گذاشتهاند و هزاران سال است كه بر اساس همين نقشه گلههاي عظيم گوسفند از ييلاق به قشلاق و بالعكس، هزاران كيلومتر حركت ميكنند. توقفها در مسير و ميزان چراي دامها همه بر پايه نظمي حساب شده انجام ميشود. تا زماني كه ما از همان قوانين پيروي ميكرديم، مراتع و چراگاهها بيكم و كاست هر سال پذيراي گلهها بودند، از زماني كه سعي شد تا شيوههاي ديگري را - به قصد افزايش بهرهوري - به كار بنديم، مراتع رو به كاستي گذاشتند. مديران و كاركنان ادارات شهرهاي كوچك بيش از مديران ستادها در مراكز استانها و ستادهاي وزارتخانهها در پايتخت در اداره كشور نقش دارند. امور عشايري شهرستان سنگسر با كار بيوقفه سه، چهارنفر اداره ميشود. سازماندهي كوچ، رسيدگي به مشكلات دامداران، تهيه و رساندن مايحتاج و علوفه خشك به آنها از جمله وظايف كاركنان اين اداره است. اي كاش زحمات اين كاركنان دور از مركز بيشتر ديده شود. ميتوان از تجملات و خودروهاي گرانقيمت و هزينههاي دفاتر وزارتي و رياستي در مراكز استانها و وزارتخانهها كاست و كمبودهاي آنها را جبران كرد.