همزمان با مخالفت قدرت‌هاي جهاني، دونالد ترامپ مقابله با ايران را به شعار انتخاباتي تبديل كرد
بازي با كارت تحريم
شهاب شهسواري
دولت حاكم در واشنگتن چند روز مانده به انتخابات كنگره از سر استيصال دست به هر اقدامي مي‌زند تا با بهره‌برداري تبليغاتي يك پيروزي اغراق‌آميز از سياست خارجي شكست‌خورده دولت ترامپ در برابر ايران ايجاد كند تا جايي كه كار به باز نشر تصوير رييس‌جمهور در قامت نقش منفي يك سريال مشهور حماسي- خيالي توسط حساب كاربري رسمي كاخ سفيد در رسانه‌هاي مجازي كشيده است. «ايالات متحده [امريكا] آماده رسيدن به يك معاهده جديد و جامع‌تر با ايران است.» اين بخشي از آخرين بيانيه كاخ سفيد در آستانه از سرگيري دور دوم تحريم‌ها عليه ايران است، درست دو روز پيش از آنكه آخرين ميخ در تابوت تعهدات امريكا در توافق قبلي‌اش با ايران فرو رود، منتشر مي‌شود. بيانيه جديد كاخ سفيد در مورد از سرگيري تحريم‌ها سرشار از موهومات متناقض است از «فشار حداكثري» تا «آمادگي كامل براي توافق» و از «فاجعه اقتصادي» تا «توافق سزاوار مردم ايران» و با انتشار تصوير توييتري ترامپ در قامت ديو سفيد سريال خيال‌پردازانه بازي تاج و تخت تكميل شد. اقدام ترامپ در توسل به يك پوستر مشابه تبليغ يك سريال مشهور تلويزيوني با واكنش تمسخرآميز گسترده در ميان كاربران امريكايي شبكه‌هاي اجتماعي مواجه شد.
در آستانه برگزاري انتخابات ميان‌دوره‌اي كنگره امريكا كه قرار است سه‌شنبه اين هفته برگزار شود، دونالد ترامپ كه از دستيابي به يك پيروزي تبليغاتي بزرگ براي جمع‌آوري راي در سياست خارجي بازمانده است، تلاش مي‌كند با بزرگ‌نمايي اقدام خود در اجراي تحريم‌هاي يك‌جانبه، تصويري قدرتمند و موفق از خود نمايش دهد. تحريم‌هايي كه با مخالفت اغلب قدرت‌هاي بزرگ جهاني و كشورهاي عضو سازمان ملل مواجه شده است و حتي نزديك‌ترين متحدان امريكا هم حاضر به پذيرش آن نشده‌اند. به جز آلمان، بريتانيا، فرانسه و اتحاديه اروپا كه روز جمعه اين تحريم‌ها را محكوم كردند، وزير انرژي روسيه هم تاكيد كرده است كه به همكاري با ايران براي شكست تحريم‌هاي امريكا ادامه خواهد داد.
واكنش نمايندگان افراطي كنگره امريكا كه كرسي برخي آنها سه‌شنبه در معرض رقابت با رقباي دموكرات قرار دارد، به فضاي هذيان‌زده حاكم بر واشنگتن در آستانه انتخابات كنگره افزود؛ جايي كه نمايندگان جمهوريخواه انتخابات رفتار ترامپ را در برابر ايران «خيلي نرم» توصيف مي‌كنند. هر چند پيام توييتري ترامپ و تصويري كه با الهام از اين سريال خيالي- حماسي براي اعلام آغاز تحريم‌هاي غيرانساني‌اش عليه مردم ايران منتشر كرده بود با سيل واكنش‌هاي تمسخرآميز از جانب كاربران شبكه‌هاي مواجه شد، اما اين تحقيرها و تمسخرها باعث نشد تا رييس‌جمهور امريكا از ادعاهاي عجيب و غريبش در مورد ايران دست بكشد. او بعد از نشست خبري وزرايش دست به قلم شد تا بيانيه‌اي تبليغاتي سرشار از تناقض عليه ايران بنويسد.
هذيان كاخ سفيد
بيانيه جمعه شب كاخ سفيد و نشست خبري وزراي خارجه و خزانه‌داري امريكا با محكوميت بين‌المللي مواجه شد. بعد از اينكه وزراي خارجه و دارايي آلمان، بريتانيا و فرانسه در كنار رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا بيانيه‌اي در محكوميت اجرايي شدن تحريم‌ها جديد و تاكيد بر استمرار همكاري با تهران براي مبادله مالي، تجارت و فروش نفت صادر كردند، چين و روسيه نيز كه دو كشور ديگر عضو برجام هستند، ضمن محكوميت اين اقدام از ادامه همكاري‌ها با تهران استقبال كردند. الكساندر نواك، وزير انرژي روسيه در مصاحبه‌اي با فايننشيال‌تايمز تاكيد كرد كه روسيه آماده است تا به ايران براي فائق آمدن بر نظام تحريم‌هاي امريكا كمك كند و تضمين كند كه فروش نفت ايران در بازارهاي جهاني استمرار پيدا مي‌كند. نواك تاكيد كرد: «ما در روسيه خودمان زير سايه تحريم زندگي مي‌كنيم و از تحريم‌هاي يك‌جانبه‌اي كه بدون تصويب سازمان ملل اجرا شوند، حمايت نمي‌كنيم و آن را غيرمشروع مي‌دانيم.»
دونالد ترامپ در بيانيه‌اي كه جمعه شب منتشر كرد نوشته است: «هدف ما اين است كه نظام ايران را وادار به يك انتخاب كنيم، يا اينكه رفتار مخربش را رها كند يا به سمت فاجعه اقتصادي برود.» در ادامه اين بيانيه متناقض ادعا شده است كه هدف اين تحريم‌هاي و تنبيه‌ها دولت ايران است و نه به نوشته ترامپ «مردم رنج كشيده ايران.» اين مقام ارشد امريكايي توضيحي نداده كه چگونه ممكن است آنچه «فاجعه اقتصادي» توصيف مي‌كند، اثري بر مردم ايران نداشته باشد. ترامپ در ادامه بيانيه‌اش مي‌نويسد: «به اين منظور ما بار ديگر تاكيد مي‌كنيم كه فروش غذا، دارو، تجهيزات پزشكي و كالاهاي كشاورزي همان‌گونه كه قبلا هم بود، از شمول تحريم‌ها مستثنا مي‌شوند.» ترامپ در نهايت مدعي شده است: «ايالات متحده [امريكا] براي رسيدن به يك معاهده جديد و جامع‌تر با ايران كه براي هميشه راه ايران را در مسير رسيدن به سلاح هسته‌اي ببندد و جلوي طيف وسيعي از رفتارهاي شرورانه ايران را بگيرد و سزاوار مردم ايران باشد.»
سريال كمدي ترامپ
دونالد ترامپ، مجري پيشين مستندها زرد تلويزيوني، جمعه شب با انتشار تصويري مشابه تبليغ فيلم‌هاي سينمايي در حساب كاربري توييتر خود كه از سريال تلويزيوني پرطرفدار بازي تاج تخت الهام گرفته بود، نوشت: «تحريم‌ها در راهند؛ پنجم نوامبر». كريستينا ويلكي، خبرنگار سي‌ان‌بي‌سي در كاخ سفيد در واكنش به اين توييت نوشته است «انگار حاكميت امريكا از سبك مستند داستاني تلويزيوني در حال وارد شدن به سبك خيالي- حماسي است.» ديويد مك، معاون پايگاه خبري بازفيد هم در واكنش به اين ارجاع دونالد ترامپ به سريال تلويزيوني نوشته است: «در اين سريال واقعا يك شخصيت وجود دارد كه اسمش شاه ديوانه است.» ترامپ در اين توييت خود را در قاب ديوهاي سفيد يخي در سريال بازي تاج و تخت با پيام زمستان فراگير و مرگ بشريت تصوير كرده است. موسسه غيردولتي «شوراي ملي ايرانيان امريكايي» در امريكا در واكنش به اين توييت دونالد ترامپ نوشت: «ترامپ بدون ترديد يك ديو سفيد واقعي است كه با هراس‌افكني و جنگ‌افروزي، پرچمدار ايجاد شكاف در هر فرصتي با هدف دستاوردهاي سياسي است.» اين توييت ترامپ با واكنش منفي سازندگان سريال تلويزيوني بازي تاج و تخت و شبكه اچ‌بي‌او كه مالكيت معنوي اين سريال را بر عهده دارد، مواجه شده است. روابط عمومي شبكه اچ‌بي‌او بلافاصله بعد از اين توييت دونالد ترامپ با انتشار توييتي كنايه‌آميز نوشت: «سوءاستفاده از نشان تجاري به زبان دوتراكي (يكي از زبان‌هاي خيالي داستان سريال بازي تاج و تخت) چه مي‌شود؟» جي‌كي رولينگ، نويسنده مشهور بريتانيايي‌ها در واكنش به اين توييت ترامپ نوشته است: «آنكه در قطعات خرده‌فرهنگي زندگي مي‌كند، در قطعات خرده‌فرهنگي هم مي‌ميرد.»
اعتراض افراطي‌هاي واشنگتن
به معافيت‌هاي نفتي
نمايندگان تندروي حزب جمهوريخواه در سناي امريكا، جمعه شب و بعد از اعلام رسمي معافيت 8 كشور از تحريم‌هاي مضاعف در صورت واردات نفت از ايران، نسبت به اين عقب‌نشيني كاخ سفيد اعتراض كردند. تد كروز، سناتور جمهوريخواه تگزاس كه هفته جاري رقابت سختي در اين ايالت براي حفظ كرسي‌اش در سنا پيش رو دارد، با صدور بيانيه‌اي ضمن «تبريك» به دولت امريكا براي از سرگيري تحريم‌هاي ضدانساني و غيرمشروع امريكا عليه مردم ايران از مقام‌هاي دولت خواسته است تا «به سرعت نسبت به محدودتر كردن معافيت‌ها و نهايتا از بين بردن آنها» اقدام كنند و «تضمين كنند كه بانك‌هاي تحريم شده ايراني از دسترسي به سامانه سوييفت محروم شوند.» او همچنين قرار است طي هفته جاري با همكاري دو سناتور ضدايراني ديگر، ماركو روبيو و تام كاتن، لايحه‌اي به سنا بفرستد كه در صورت تصويب، دولت امريكا را موظف به لغو دسترسي ايران به سوييفت مي‌كند. ليندسي گراهام ديگر سناتور افراطي امريكايي‌ها ضمن نقل قول از تد كروز گفته است كه اعتقاد دارد كاخ سفيد «در برابر ايران بسيار نرم عمل مي‌كند.»
ماركو روبيو، ديگر سناتور افراطي ضد ايراني در اعتراض به معافيت‌هاي چين از تحريم واردات نفت ايران بيانيه‌اي صادر كرده است و تصريح مي‌كند: «معافيت‌هاي تحريمي كه به كليدي‌ترين واردكنندگان نفت ايران و به ويژه از همه خطرناك‌تر دولت چين داده شده است، به ايران راه فرار مالي مي‌دهد و به زودي بايد كاملا از بين بروند.» ماركو روبيو نوشته است: «فشار حداكثر نه‌تنها به معناي از سرگيري همه تحريم‌هايي است كه رييس‌جمهور اوباما به غلط تعليق كرده بود، بلكه بايد با تحريم‌هاي گسترده‌تري هم تكميل شود.»