انتخابات اسراييل و سناريوهاي پيشرو
ميثم سليماني/ امروز نگاه بسياري متوجه سرزمينهاي اشغالي است. جايي كه بناست در آن انتخابات زودهنگام رژيم اسراييل برگزار شود تا آينده نخستوزيري در اين رژيم را روشن كند. به هر حال شواهد نشان ميدهد پس از شش سال حضور بنيامين نتانياهو در كابينه رژيم اسراييل، بسياري از دوستان و دشمنان تلآويو در يك نقطه به تفاهم رسيدهاند و آن اينكه بهتر است نتانياهو برود. اما نتانياهو كه اكنون پس از ديويد بنگوريون رتبه طولانيترين نخستوزيري را در رژيم اسراييل از آن خود كرده، اميدوار است كه بتواند با يك دوره ديگر نخستوزيري، نام خود را به عنوان طولانيترين نخستوزير در اين رژيم به ثبت برساند. اين در حالي است كه نظرسنجيها شرايطي سخت را براي نتانياهو ترسيم كردهاند. او بيش از هر زمان ديگري نگران نتيجه انتخابات است. نظرسنجيها در روزهاي اخير نشان ميدهد كه حزب رقيب نتانياهو، يعني اتحاد صهيونيستي ميتواند پيروز انتخابات شود. با اين حال اختلاف ميان حزب ليكود و حزب اتحاد صهيونيستي بين سه تا چهار صندلي در كنست است. به نظر كارشناسان پس از مشخص شدن نتايج انتخابات شرايط بسيار پيچيده خواهد بود. زيرا شواهد حاكي از آن است كه اعضاي كابينه پس از انتخابات به راحتي بر سر كار خود مستقر نخواهند شد. شرايط در تلآويو از هميشه راديكالتر است. اختلاف ميان دو حزب اصلي در اين انتخابات به حدي اندك است كه قطعا هر حزب پيروز به يك ائتلاف نيازمند خواهد بود. از همين رو در صورت پيروزي اتحاد صهيونيستي، اسحاق هرتزوگ كار بسيار سختي براي رسيدن به پست نخستوزيري دارد. اين حزب اگر نتواند از 120 كرسي موجود حداقل 61 كرسي را با خود همراه كند عملا بايد پست نخستوزيري را به بنيامين نتانياهو براي يك دور ديگر واگذار كند. چرا كه نتانياهو روي كاغذ شانس بيشتري براي ايجاد يك دولت ائتلافي با وجود شكست در انتخابات خواهد داشت. با اين وجود نميتوان گفت كه به طور قطع ساير احزاب با حزب ليكود خواهند بود يا با اتحاد صهيونيستي.
همچنين اظهارنظر رئوبن ريولين، رييس رژيم صهيونيستي كه بايد نخستوزير آينده را به كنست معرفي كند شرايط را حساستر كرده است. ريولين اعلام كرد فردي كه قادر خواهد بود كابينه را تشكيل دهد به عنوان نخستوزير به كنست معرفي خواهد كرد و لزوما اين فرد رهبر حزب پيروز در انتخابات نخواهد بود.
چه گروههايي در انتخابات تاثيرگذارند
تعدادي از احزاب از طيفهاي مختلف در انتخابات تاثير بسزايي خواهند داشت از جمله آنها حزب ياشآتيد است كه رياست آن را وزير دارايي سابق ياييرلاپيد برعهده دارد. اين حزب كه در انتخابات سال 2013 وارد صحنه سياسي رژيم اسراييل شد، توانست با كسب 19 كرسي به عنوان پديده انتخابات معرفي شود و در اين بين بالاترين راي انتخابات را بياورد. اكنون نيز پيشبيني ميشود ياش آتيد بتواند 12تا 13 كرسي را كسب كند. ياش آتيد از جمله احزاب ائتلاف حاكم بر تلآويو بود كه به دنبال جنگ غزه از ائتلاف با ليكود خارج شد و انتخابات زودهنگام را رقم زد. اما از جمله احزاب تاثيرگذار ديگر ميتوان به حزب كولانو به رهبري موشه كاهلون وزير ارتباطات سابق در كابينه اسراييل اشاره كرد كه پيشبيني ميشود هشت كرسي را در اين انتخابات كسب كند. اين دو حزب ميتوانند به طور بالقوه به سمت احزاب چپ يا راست سوق پيدا كنند كه ممكن است آينده انتخابات را نيز تعيين كند.
سه سناريو پيش روي رژيم اسراييل
با بررسي شرايط و شواهد موجود درباره انتخابات زودهنگام اسراييل سه سناريوي محتمل درباره آينده مطرح ميشود:
نخستين سناريو را ميتوان هر كسي به جز «بيبي» ناميد. «بيبي» نام مستعار نتانياهو است. براي تحقق اين سناريو اسحاق هرتزوگ كار سختي در پيش دارد. او پيش از انتخابات از طرفداران خود خواسته است تا حداقل 30 كرسي را در اختيار او قرار دهند تا بتواند كابينهاي موثر را تشكيل دهد. بالقوهترين شريك اتحاد صهيونيستي حزب چپگراي مرتز است كه طبق پيشبينيها پنج كرسي را در اختيار خواهد داشت. اما نزديكترين حزب به اتحاد صهيونيستي را شايد بتوان حزب ياشآتيد دانست كه پيشبينيها حاكي از آن است با توجه به اختلافاتي كه يايير لاپيد با بنيامين نتانياهو در گذشته داشته، به سمت هرتزوگ سوق خواهد يافت. اما هرتزوگ به يك يا دو حزب ديگر نيز نيازمند است كه احتمالا از ميان حزب كولانو و حزب اتحاد يهودي انتخاب ميكند. اما اگر هرتزوگ ميخواهد پيروز نهايي انتخابات شود بايد دست به يك كار بزرگ بزند و آن ائتلاف با گروههاي عربي در كنست است كه پيشبينيها حاكي از آن است كه 13 كرسي را كسب خواهند كرد و هرتزوگ نيز چارهاي جز ائتلاف با اين گروه ندارد كه در غير اين صورت بعيد به نظر ميرسد كه اقدامات هرتزوگ براي ايجاد ائتلاف به نتيجه چنداني دست يابد. اما سناريوي دوم را ميتوان با اتفاقي كه در سال 2009 رخ داد، مقايسه كرد؛ اتفاقي كه براي «تيزيپي ليوني» رخ داد. او كه در آن دوره رهبري حزب كاديما را برعهده داشت با وجود پيروزي مجبور شد تا نخستوزيري را به بنيامين نتانياهو واگذار كند. اين اتفاق اكنون نيز قابل پيشبيني است زيرا اگر هرتزوگ نتواند ائتلاف مدنظر خود را ايجاد كند با وجود پيروزي مجبور است نخستوزيري را به احزاب راست و بنيامين نتانياهو واگذار كند. اما سناريوي سوم شايد از تمامي آنها با توجه به اظهارات روزهاي گذشته رهبران دو حزب بسيار دور از دسترس باشد. آن هم ايجاد يك ائتلاف بزرگ ميان اتحاد صهيونيستي و حزب ليكود است كه اكنون اين موضوع بيش از هر زمان ديگري دور از دسترس است. زيرا بنيامين نتانياهو طي روزهاي گذشته اعلام كرد كه به هيچ عنوان در كابينهاي كه اتحاد صهيونيستي تشكيل دهد، حضور نخواهد داشت. با اين حال اين احتمال نيز وجود دارد كه اگر تشكيل كابينه تبديل به يك بحران داخلي شود در نهايت رييس رژيم صهيونيستي مجبور است دوطرف درگير را مامور تشكيل كابينه كند. مانند اتفاقي كه در سال 1984 ميان اسحاق شامير و شيمون پرز رخ داد. اما حالا مشخص نيست آيا هرتزوگ در يك ائتلاف نتانياهو را خواهد پذيرفت؟ او كه همواره نتانياهو را به صورت مخفف و به حالت تحقيرآميزي به نام «بيجي» خطاب ميكند.
درخواست جان كري از رايدهندگان در اسراييل
جان كري، وزير امور خارجه امريكا قبل از برگزاري انتخابات پارلماني در سرزمينهاي اشغالي، ابراز اميدواري كرده است اسراييليها دولتي انتخاب كنند كه قادر باشد به نيازهاي داخلي اين رژيم بپردازد و اميد به برقراري صلح را عملي كند. به گزارش آسوشيتدپرس، جان كري كه در زمان حضور خود در كنفرانس اقتصادي شرمالشيخ مصر، در يك نشست خبري گفت موضع امريكا در 50 سال گذشته حمايت از صلح بوده است. او گفت اميدوار است هر تصميمي كه رايدهندگان اسراييلي در روز سهشنبه ميگيرند، فرصتي براي پيشبرد كوششهاي صلح فراهم آورد. اين در حالي است كه به نظر ميرسد نظر جان كري تغيير نخستوزير در رژيم اسراييل است. چرا كه پيشتر با وجود بنيامين نتانياهو برنامه كري براي صلح فلسطين و اسراييل با شكست مواجه شد و بعد هم در تابستان گذشته رژيم صهيونيستي با تجاوز 50 روزه به غزه انتقادهاي جهاني را برانگيخت.