عبدالحسن نقيبزاده در دبيرستان فرهنگ
پيشكسوت فلسفه
در ميان دانشآموزان
همايش پرسش از ضرورت فلسفه در عصر حاضر با حضور ميرعبدالحسين نقيبزاده از پيشكسوتان رشته فلسفه در كشور و جمع زيادي از دانشجويان، دبيران، دانشآموزان و علاقهمندان فلسفه در دبيرستان پسرانه فرهنگ تهران برگزار شد. خلاصهاي از گزارش چند نفر از دانشآموزان از اين نشست از نظر ميگذرد.
مصطفي دهقان ، دبير كارپژوه: تنها حاصل دانش و فلسفه براي كسي چون نقيبزاده دانستن صرف و فلسفهداني نبوده و نيست. بلكه ميتوان حتي از كردار و گفتار ايشان نيز فضيلتهاي بسياري را دريافت كرد. ايشان در طول صحبت خود تاكيد بسياري بر زبان ساده، رسا و دقيق مباحث فلسفي داشتند و از پرگوييهاي بيحاصل و نوشتار و گفتار دشوار به شدت بيزار بودند. در جايي از نقيبزاده در رابطه با اساتيدشان در دوره دانشگاهي پرسيده شد و ايشان فرمودند: استاد اصلي من كه از وي تاثير فراوان پذيرفتم، يك نفر بود و آن هم شادروان دكتر محمود هومن بود. بقيه راه تماما خودآموزي بود و انديشيدن. در زمان ورود به مدرسه اكثر دانشآموزان با نگاهي متحير و مشتاقانه به استاد نگاه ميكردند و از حضور چنين فردي در مدرسه خوشحال بودند. سوالاتي كه از سوي دانشآموزان در جلسه مطرح شد، مسبب شادي استاد گرديد، چرا كه خود دكتر نقيبزاده مايل به همين پرسش و پاسخها بود. ايشان فرمودند: من حتي در كلاسهايم در دانشگاه نيز همين رويه را داشتهام. من وقتي صحبتي ميكنم كه سوالي خوب شود و همين رويه در واقع رويه اصيل فلسفه و رويه سقراط نيز بوده است يعني ديالكتيك. به همين دليل همايش كه قرار بود با سخنراني استاد نقيبزاده همراه باشد به شكل يك جلسه پرسش و پاسخ برگزار شد كه در طول جلسه سوالاتي در حوزه فلسفه، فلسفه كانت، فلسفه آموزش و پرورش و مشكلات امروزه آموزش و پرورش كشور مطرح شد.
اميرحسين گوهريپور،مسوول بخش فلسفه اسلامي كارپژوه فلسفه: قبل از ورود استاد به جلسه و آغاز همايش ايشان مواردي را در دفتر مديريت عنوان كردند و درخواست داشتند تا از سخنراني ايشان صرفنظر شود و جلسه تماما در اختيار افراد باشد تا آنچه پيشينه فلاسفهاي چون سقراط و ذات فلسفه است يعني ديالوگ در مدرسه برقرار شود و در واقع جلسه تماما به شكل پرسش و پاسخ باشد . پس از صحبتهايي دكتر نقيبزاده وارد سالن شدند و همه به احترام ايشان قيام كردند . يكي از نكات حايز اهميت حضور خيل عظيمي از دبيران و مديران و اولياي دانشآموزان بود كه حتي از استانهاي ديگر هم براي حضور در همايش آمده بودند. نخستين پرسش دانشآموزان از دكتر نقيبزاده اين بود: آيا بشريت همچنان به فلسفه و فلسفهورزي نيازمند است يا نه؟ بشري كه سابقه بيش از دو هزار و پانصد سال تفكر فلسفي و انديشه اصيل را دارد، آيا همچنان نيازي براي تفكر فلسفي ميبيند و اگر ميبيند آن ضرورت و نياز چيست؟» نقيبزاده در جواب اين پرسش گفت: فلسفه نمود والاي انديشه و انسان نيازمند انديشيدن است. از آنجايي كه ارزش انديشه بسيار بالاست و برآورده شدن مسائل زيستي انسان نيز به انديشيدن وابسته است از همينرو انسان نيازمند انديشيدن است. هر انساني به عنوان انسان ميانديشد و با پرسشهاي زيادي روبهرو ميشود و قلمروي فلسفه انديشه است و بايد گفت كه فلسفه براي هر عصري نياز است، چرا كه انسان هميشه نيازمند انديشيدن است. يكي از تفاوتهاي انسان و جانوران در موضوع برگزيدن است كه برگزيدن برگرفته از انديشيدن و آگاهي است و اگر انديشه نباشد، آزادي نيز نخواهد بود.
عليرضا نبي، مسوول بخش فلسفه سياسي كارپژوه فلسفه: حضور دكتر نقيبزاده، به سوالات دانشآموزان و دغدغههايشان حول مسائل فلسفه سياسي نگرشي متفاوت بخشيد. دانشآموزان درباره آنچه از كتابها، معلمان و تحليلهاي روز تحليلگران شنيده بودند، با دكتر مطرح كردند و صحت تحليلهاي امروزه را جويا شدند. بيشتر سوالات اين حوزه درباره سه بحث آينده فلسفه سياسي، نحوه دموكراسي و اجراي آن و ويژگيهاي حكومتهاي مطلوب در قرن بيست و يكم بود. از آنجايي كه استاد علاقهاي به يك طرفه بودن همايش نداشتند؛ سوالهاي معلمان و دانشآموزان را با حوصله، مستدل و دقيق پاسخ ميدادند و همين امر به ما ياد داد تا اگر پرسشي از ما شد به بيان مستدل، دقيق و رساي جواب آن سوال بپردازيم. يكي از مواردي كه اين استاد برجسته ايراد كردند در مورد رابطه فلسفه و زندگي بود. ايشان فرمودند: فلسفه با زندگي پيوند دارد و ميتواند به هر زندگي روشنايي بخشد. فلسفهاي خوب و راهگشاست كه به زندگاني راه پيدا كند و به دغدغههاي انسان بپردازد.
امير عليلي، مسوول بخش فلسفه اخلاق كارپژوه فلسفه: چيزي كه همه ما به عنوان فلسفهخوان و علاقهمند به فلسفه از استاد نقيبزاده آموختيم، نزديك شدن به ذات فلسفه بود يعني نزديك شدن به ديالوگ و گفتمان. اما جز اين مساله كلي، سوالات بيشتر افراد حاضر در جلسه در حوزه فلسفه اخلاق و كانت بود اما بسياري از پرسشها نيز مربوط به مسائل امروزه آموزش و پرورش نيز بود از جمله اين سوال كه در فلسفه اخلاق كانت گفته ميشود، نيت عمل بسيار مهم است و حال سوال اين است كه با عدم نيت خوب آموزش و پرورش آيا ما به مقصود كه همانا تربيت مناسب افراد است، خواهيم رسيد؟ دكتر نقيبزاده در ابتدا مقدمه سوال را روشن كردند و گفتند: علاوه بر نيت خير نتيجه عمل هم مورد بحث و نياز است و در ادامه نيز گفتند: هر عملي كه باعث آزار و اذيت افراد ديگر شود خير نبوده و راه به جايي نخواهد برد. جواب بنده به سوال شما يعني اينكه آيا نظام آموزشي پاسخگوي مشكلات اساسي خواهد بود يا خير، قطعا خير است.