وزير خارجه فرانسه و پادشاه اردن در عراق چه مي‌خواهند؟
ترافيك ديپلماتيك در بغداد
ميثم سليماني
عراق طي روزهاي اخير در يك ترافيك ديپلماتيك سنگين قرار داشت. از سفر وزير خارجه ايران گرفته تا وزير خارجه فرانسه و پادشاه اردن همگي طي دو روز گذشته به عراق سفر كردند. اما در اين ميان علاوه بر سفر وزير خارجه ايران، سفر لودريان وزير خارجه فرانسه و عبدالله دوم پادشاه اردن نيز از اهميت قابل‌توجهي برخوردار بود. لودريان در ديدار روز دوشنبه خود با وزير امور خارجه عراق وعده كمك يك ميليارد يورويي را به عراق براي بازسازي اين كشور پس از جنگ عليه داعش داد.
لودريان همچنين اعلام كرد كه اين كمك‌ها براي بازسازي مناطق ويران شده عراق ادامه خواهد يافت. وي همچنين قول داد كه فرانسه از ثبات عراق حمايت كند. هر چند فرانسه به‌دنبال خروج نيروهاي خود از سوريه است اما قصد ندارد اين كار را به هر قيمتي انجام دهد. فرانسه اكنون حدود 200 نيرو در خاك سوريه دارد. لودريان در كنفرانس خبري مشترك با محمد الحكيم وزير خارجه عراق گفت: وضعيت سوريه بايد باثبات شود و ما بايد تروريسم را از بين ببريم. لازم به ذكر است كه فرانسه عضو ائتلاف بين‌المللي تحت رهبري ايالات‌متحده است كه اين گروه اكنون در اغلب سرزمين‌هاي خود در عراق و سوريه شكست خورده است.
دونالد ترامپ رييس‌جمهوري ايالات‌متحده ماه گذشته طي اقدامي غافلگير‌كننده اعلام كرد كه نيروهاي خود را از سوريه خارج مي‌كند. در حال حاضر سوريه بخشي از تجهيزات نظامي خود را از سوريه خارج كرده اما كماكان 2 هزار نيروي امريكايي در سوريه مستقر هستند.
با وجود اين فرانسه تلاش دارد تا موقعيت خود در عراق و سوريه را حفظ كند از همين رو با پيشنهاد كمك به بازسازي وارد عراق شده است. وزارت برنامه و بودجه عراق سال گذشته هزينه بازسازي اين كشور را 88 ميليارد دلار تخمين زده است. اين كشور در ماه فوريه توانست 30 ميليارد دلار را در يك كنفرانس كمك‌رساني در كويت به دست آورد.
وزير خارجه عراق نيز در نشست خبري مشترك با لودريان از تلاش فرانسه براي كمك به اقليت ايزدي عراق تشكر كرد. در ابتداي قدرت گرفتن تروريست‌هاي داعش در عراق ايزدي‌هاي اين كشور تحت محاصره تروريست‌هاي داعش قرار گرفتند و هزاران تن از آنها نيز كشته شدند.
لودريان در صحبت‌هاي خود با مقام‌هاي عراقي نيز عنوان كرد كه براي فرانسه، عراق امروز يك قدرت معتدل در خاورميانه است. كشوري كه مي‌تواند در حل و فصل اختلافات در سوريه نقش داشته باشد و به عنوان اصلي‌ترين كشور براي پايان دادن به داعش و جلوگيري از ورود دوباره آن به عراق ياد كرد. وي افزود: اما امروز عراق با چالش‌هاي زيادي مواجه است كه از جمله آن تقويت امنيت و ارايه خدمات اساسي براي جمعيتي كه از جنگ زخم خوردند و هنوز اين يك هدفي است كه دور به نظر مي‌رسد.
لودريان پس از پايان ديدارهاي خود در بغداد به منطقه كردستان عراق رفت و با نچيروان بارزاني نخست‌وزير دولت منطقه‌اي كردستان عراق ديدار كرد. طبق بيانيه دفتر نچيروان بارزاني در اين نشست بارها بر حمايت و پشتيباني امانوئل ماكرون رييس‌جمهور فرانسه از منطقه كردستان عراق ياد شده است و همچنين بارزاني تلاش‌هاي فرانسه در روزهاي سخت براي ايجاد گفت‌وگو براي حل اختلافات ميان اربيل و بغداد را
مورد ستايش قرار داد. بارزاني در اين ديدار از دولت فرانسه براي حمايت مداوم خود از منطقه كردستان در مبارزه با تروريسم به عنوان بخشي از ائتلاف بين‌المللي ضدداعش تشكر كرد. در اين ديدار دوطرف بر تقويت روابط ميان اقليم كردستان و فرانسه تاكيد كردند. لودريان همچنين با مسرور بارزاني رييس شوراي امنيت منطقه كردستان نيز ديدار كرد. طبق گزارش‌ها هر دو مقام به چالش‌هاي منطقه و تمايل اربيل براي ايجاد دور جديدي از روابط با بغداد بحث و گفت‌وگو كردند. لودريان همچنين در ادامه ديدارهاي خود در كردستان عراق با مسعود بارزاني رهبر حزب دموكراتيك عراق نيز ديدار و گفت‌وگو كرد.
سفر پادشاه اردن به عراق
اما ديگر سفر مهمي كه در اين روزهاي پرترافيك بغداد رخ داد حضور عبدالله دوم پادشاه اردن در پايتخت عراق بود. پادشاه اردن روز دوشنبه مورد استقبال برهم صالح رييس‌جمهوري عراق قرار گرفت و براي اولين‌بار در بيش از يك دهه گذشته به بغداد سفر كرد. عبدالله دوم را مي‌توان عالي‌ترين مقام سياسي در ميان كشورهاي منطقه دانست كه پس از تشكيل دولت جديد در بغداد به اين كشور سفر كرده است. آخرين سفر پادشاه عبدالله به عراق به سال 2008 بازمي‌گردد و جزو اولين رهبران كشورهاي عربي بود كه پس از سقوط صدام تحت رهبري ايالات‌متحده به اين كشور سفر كرد. برهم صالح رييس‌جمهور جديد عراق در ماه نوامبر به اردن سفر كرد و از پادشاه اردن براي سفر به عراق دعوت كرد. دو كشور داراي مرزي 179 كيلومتري هستند و اردن وارد‌كننده اصلي نفت خام از عراق است.
در سال 2013 آنها در مورد يك خط لوله
1700 كيلومتري براي انتقال نفت از استان بصره به بندر عقبه توافق كردند اما با ظهور داعش در عراق عملا اين طرح متوقف شد. سال گذشته اردن بار ديگر يك چارچوب براي احياي اين خط لوله تعريف كرد اما مدت مشخصي براي ساخت آن درنظر نگرفت. همچنين دو كشور روي انتقال 300 مگاوات برق روزانه از اردن به عراق براي مقابله با كمبود برق در عراق مذاكراتي را انجام دادند. در حال حاضر بغداد در بحث تامين برق و گاز نيروگاه‌هاي توليد برق خود نيازمند ايران است. عراق به صورت روزانه 1300 مگاوات برق و
28 ميليون مترمكعب گاز طبيعي از ايران وارد مي‌كند و به دليل فشارهاي امريكا قصد دارد از وابستگي خود به ايران بكاهد. اما صادرات
300 مگاواتي اردن نيز تا رسيدن به مرحله اجرا به زمان زيادي نياز دارد و فعلا هيچ كشوري در منطقه نيست كه جايگزين ايران براي عراق شود. يك تحليلگر عراقي به خبرگزاري فرانسه گفت: هركس به عراق مانند يك زمين بكر نگاه مي‌كند كه نياز به سرمايه‌گذاري بيشتر از سوي قدرت‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي دارد. از طرفي ديگر اردن تمايل جدي دارد تا خط لوله نفت از بصره به بندر عقبه هر چه سريع‌تر تكميل شود، زيرا نياز‌هاي سوختي خود را مي‌تواند از اين طريق برآورده كند. در حال حاضر تحليلگران معتقدند كه حجم بالاي سفرهاي ديپلماتيك به عراق نشان‌دهنده مزيت اين كشور در منطقه است كه مي‌تواند با هر كشور مذاكره و گفت‌وگو كند و با آنها همكاري داشته باشد، اما آنچه اكنون نگران‌كننده است و عراق را آسيب‌پذير مي‌كند، منازعه قدرت در منطقه است كه مهم‌ترين اين موضوع بالا گرفتن تنش‌هاي ايالات‌متحده و ايران است كه مي‌تواند در عراق نمود جدي‌تري داشته باشد. از همين رو چنين اتفاقي مي‌تواند تلاش‌هاي عراق براي بازسازي كشور را با مشكل مواجه كند.