اعتراض قوي‌ترين مرد جهان
به پاداش اعضاي تيم ملي فوتبال
داد بهداد درآمد
سامان سعادت
ساعت حوالي يازده شب جمعه شب و به فاصله چند ساعت بعد از كل‌كل رييس فدراسيون فوتبال با مجري و كارشناسان برنامه آسيا 2019، بهداد سليمي، وزنه‌بردار سابق تيم ملي كه زماني عنوان قوي‌ترين مرد جهان را در اختيار داشت، استوري عجيبي در اينستاگرامش منتشر كرد كه حسابي خبرساز شد. اسكرين شات اين استوري بلافاصله در همه شبكه‌هاي اجتماعي دست به دست شد. سليمي در استوري‌اش بخشي از صحبت‌هاي مهدي تاج با برنامه تلويزيوني را كه به صورت متني توسط سايت‌هاي خبري منتشر شده بود، جدا كرده و منتشر كرده بود. آن قسمتي كه تاج گفته بود: «در طول سه، چهار بازي اخير تيم ملي در جام ملت‌هاي آسيا بيش از يك ميليون دلار به بازيكنان تيم ملي پاداش داده شد.» سليمي باقي حرف‌هاي رييس فدراسيون فوتبال را خط‌خطي كرده و خودش اضافه كرده بود: «كوفتتون بشه بي‌غيرتا.» و پايين‌تر نيز نوشته بود: «خواهشا ديگه حرفي از مردم و عشق به وطن نزنين. همتون فاسد و بنده پولين.» در انتهاي استوري هم هشتگ #فوتباليست_بي‌غيرت به چشم مي‌خورد.
استوري بهداد سليمي را از چند جهت مي‌توان بررسي كرد. اول از همه مي‌توان گفت كه سليمي در مواجهه با صحبت‌هاي تاج مي‌تواند داراي دو جايگاه متفاوت باشد. اول به عنوان يك قهرمان ورزشي صاحب عنوان و شناخته شده در دنيا و دوم به عنوان يك نفر ايراني طرفدار فوتبال بين خيل عظيم ايرانيان كه از حذف تيم ملي و حواشي پيرامون آن ناراحت هستند. در وجه اول بايد گفت سليمي يكي از وزنه‌برداراني است كه مدال طلاي المپيك و جهان و بازي‌هاي آسيايي را در اختيار دارد. او همين اواخر بعد از قهرماني در بازي‌هاي آسيايي جاكارتا از دنياي قهرماني خداحافظي كرد تا وارد دنياي مديريت و مربيگري در ورزش شود. سليمي به عنوان كسي كه سال‌ها تجربه حضور در ورزش قهرماني را دارد و به قول معروف سرد و گرم چشيده مديريت ورزش در ايران است، بارها و بارها هنگام فعاليت حرفه‌اي‌اش به خاطر مشكلات مالي و مديريتي لب به اعتراض گشوده بود. البته اين فقط سليمي نبوده و نيست كه از مشكلات مالي در ورزش ايران گلايه كرده. بارها و بارها ورزشكاران غير‌فوتباليست از نبود امكانات و پول و اسپانسر و امثالهم انتقادكرده‌اند. نبود ارز و مشكلات مالي در ورزش ايران يك واقعيت مسلم است. با اين تفاسير عصبانيت سليمي از پرداخت پاداش ميليون دلاري به بازيكناني كه نتوانسته‌اند قهرمان شوند خيلي بي‌جا نيست. هر چند بايد بررسي كرد كه آيا هدف اين تيم قهرماني بوده يا اين صرفا درخواست هواداران بوده؟ احتمالا سليمي كه روزگاري در تيم ملي ماهي 700 هزار تومان حقوق مي‌گرفته، با يك حساب سرانگشتي اين احساس را پيدا كرده كه حقش خورده شده و سپس دست به اعتراض زده. اما در عين حال بايد گفت كه مشكل مالي فدراسيون‌ها چيزي نيست كه سليمي براي اولين‌بار با آنها مواجه شده باشد. همچنين اين اولين‌باري نيست كه سليمي متوجه شده فوتباليست‌ها پول بيشتري دريافت مي‌كنند و امكانات بيشتري براي آنان در نظر گرفته شده. پس چرا سليمي در اين برهه و آن هم با اين حجم عصبانيت نسبت به اين واقعه واكنش نشان داده؟ زماني كه ديگر بازنشسته شده.
نكته دومي كه بايد در نظر گرفت، اين است كه در همه جاي دنيا بين فوتبال و ساير رشته‌ها تفاوت‌هاي بزرگي وجود دارد. درست يا غلط، ورزشي كه تاثيرگذاري اجتماعي بيشتري دارد و توجهات بيشتري جلب مي‌كند، گردش مالي بالاتري هم دارد. مثلا قطري‌ها بعد از قهرماني در جام ملت‌هاي آسيا پاداش‌هايي باور‌نكردني دريافت كردند كه احتمالا با هيچ يك از پاداش‌هايي كه تاكنون پرداخت شده قابل مقايسه نيست. يك دستگاه واحد مسكوني در لندن، يك دستگاه لكسوس مدل ۲۰۱۹، ۱۰ ميليون ريال قطري، حقوق ماهانه تا ابد و صرف ناهار در روز جمعه در ديوان اميري به همراه امير قطر جوايزي است كه براي بازيكنان قطر در نظر گرفته شده. درست است كه گردش مالي فوتبال در ايران بسيار ناشفاف و شبهه‌ناك است. همچنين درست است كه در كشورهاي پيشرفته دنيا نسبت مشخص و منطقي بين حقوق و پاداش ورزشكاران ساير رشته‌ها با فوتبال وجود دارد و فاصله از چند ده ميليون تا 700 هزار تومان نيست، اما بايد بپذيريم كه فوتبال حسابش با همه رشته‌ها جداست. بايد بپذيريم كه گرفتن 4 امتياز در جام جهاني و در عين حال حذف شدن در مرحله گروهي خيلي مردم را بيشتر خوشحال مي‌كند تا گرفتن مدال طلاي المپيك در رشته‌اي مثل وزنه‌برداري يا كشتي. مقصود اين نيست كه ارزش كار قهرمانان كشورمان را زير سوال ببريم. مساله سر يك مقايسه ساده است. ايران مراكش را با گل به خودي حريف برد و هنوز معلوم نبود صعود مي‌كند يا نه اما مردم ريختند در خيابان و تا صبح بزن و بكوب كردند. اما آيا به ياد داريم كه مردم با كسب يك مدال طلا در المپيك، در هر رشته‌اي به خيابان آمده باشند؟
ضمن اينكه بايد حساب كرد كه آورده مالي خود فوتباليست‌ها چقدر بوده. همان‌طور كه در اخبار هم پخش شده بود، از زمان حضور كي‌روش در ايران، تيم ملي فوتبال نزديك 18 ميليون دلار درآمدزايي كرده. همچنين طبق اعلام AFC تيم‌هاي حذف شده در مرحله نيمه‌نهايي جام ملت‌هاي آسيا، يك ميليون دلار دريافت مي‌كنند. بنابراين شايد بتوان گفت پولي كه به بازيكنان تيم ملي پرداخت شده، به نوعي پولي است كه خودشان به دست آورده‌اند. حالا شايد گفته شود كه آنها با امكانات و پول دولت تمرين كرده‌اند و نبايد درآمدي كه به دست مي‌آورند را خودشان بردارند. در پاسخ به اين دغدغه بايد گفت كه هر قهرماني در هر رشته‌اي، پاداش به دست آمده از كسب مدالش را خودش برمي‌دارد. در عين حال كه او هم با امكانات دولت و پول مردم تمرين كرده و به مسابقات اعزام شده. من‌حيث‌المجموع بايد گفت نمي‌توان بازيكنان تيم ملي را بابت دريافتي‌شان زير سوال برد.
مساله بعدي كه حتي از دغدغه سليمي هم مهم‌تر به حساب مي‌آيد، لحن اين ورزشكار است. كسي كه الگوي بسياري از جوانان اين كشور است اما بدون واهمه و با الفاظي زشت، ديگران را خطاب قرار مي‌دهد. گرچه سليمي بعد از پخش شدن استوري‌اش و دست به دست شدن آن و واكنش‌ها، آن را پاك كرد و در استوري بعدي عذرخواهي كرد كه كار بسيار پسنديده‌اي است. اما سليمي در استوري بعدي‌اش هم همچنان بر مواضعش پايدار بود و صرفا لحنش را تغيير داده بود. يعني بابت فاسد خواندن و بي‌غيرت خواندن بازيكنان هيچ‌گونه ابراز شرمندگي نكرده بود. سليمي در استوري بعدي‌اش نوشت: «به خاطر استوري قبل عذرخواهي مي‌كنم كه كلماتي رو به كار بردم كه در شأن شما مردم عزيز و من نبود. ولي آدم ناراحت ميشه، مي‌بينه كه يك ورزشكار كلي از بيت‌المال براش هزينه ميشه تا پرچم رو ببره بالا، بعد از 43 سال هيچ افتخاري براي ايران به دست نياوردن و يك ميليون دلار يعني 12 ميليارد، يعني براي هر بازيكن 500 ميليون تومن پاداش در نظر مي‌گيرن. براي برد يمن و عمان و... اون وقت مردم ما بايد لنگ فراهم كردن اولين نيازهاي زندگيشون باشن.» جدا از بازي كردن با احساسات مردم و دستمايه قرار دادن مشكلات مالي آنها براي جلب همراهي، واقعا هيچ متر و معياري وجود ندارد كه بتوانيم بگوييم بازيكنان به خاطر عدم قهرماني و بعد گرفتن پولي كه خودشان بخشي از آن را كسب كرده‌اند، بي‌غيرت هستند يا فاسد. همچنين مفهوم ارزش مردم و عشق به وطن هم آن قدر كلي و انتزاعي است كه نتوان بر اساسش نتيجه‌گيري منطقي انجام داد.
در نهايت اگر بخواهيم، بگوييم كه سليمي به عنوان صرفا يك طرفدار تيم ملي كه از حذف در جام ملت‌ها عصباني بوده و اين حرف‌ها را منتشر كرده، حرف زيادي باقي نمي‌ماند. واكنش‌هاي احساسي بعد از حذف تيم ملي خيلي زياد بوده و استوري سليمي هم يكي از آنهاست.
عصر ديروز چند تن از بازيكنان تيم ملي فوتبال در اقدامي هماهنگ با انتشار پستي اينستاگرامي نسبت به اظهارات بهداد سليمي واكنش نشان دادند. متني كه مشخص است توسط شخصي مطلع در حوزه ورزش نوشته شده و حملات سنگيني عليه قهرمان سنگين وزن ورزنه‌برداري ترتيب داده. در اين متن آمده:«ورزشكار محترم همين بس كه شما در المپيك ريو حذف شدي و مانند مدال‌آوران، پاداش ريالي و ارزي و سكه‌هاي دولت و كميته ملي المپيك و بخش خصوصي را دريافت كردي، چطور به خودت اجازه مي‌دهي ما بازيكنان تيم ملي فوتبال را كه با جان و دل براي ارتقاي فوتبال كشورمان جنگيده‌ايم و دو ماه است شديدترين فشارها را تحمل كرديم، بي‌غيرت بنامي.
ضمنا طي اين چند سال اخير تيم ملي فوتبال مبلغي نزديك به 20 ميليون دلار ارزآوري به كشور داشته اما شخص شما چه!؟
آقاي سليمي مگر شما بابت توهين به داوران، نامه رسمي عذرخواهي به فدراسيون جهاني وزنه‌برداري ننوشتي؟ پس چرا به بهانه ناداوري مثل بقيه مدال‌آوران از رييس‌جمهور پاداش گرفتي؟
مگر تير ماه امسال نگفتي كه اگر پاداش‌ها كم شود در مسابقات جهاني شركت نمي‌كني؟ لطفا احترام خودت را نگه‌دار. چطور به خودت اجازه مي‌دهي ما را فاسد و بي‌غيرت و بي‌وطن بنامي؟
اگر فكر مي‌كني حقي از شما ضايع شده است از فدراسيون مربوطه و وزارت ورزش و كميته المپيك پيگيري كنيد و حق‌تان را بگيريد اما هرگز حق نداري به ما توهين كني.»