تحولات در ونزوئلا به حدي در ابهام پيش ميرود كه تحليل آن به آساني ممكن نيست. واقعيت آن است كه در تحولات اين كشور در عمل حق با هيچكس نيست و اين تنها مردم هستند كه در ميانه يك زورآزمايي ميان كساني كه ميخواهند در قدرت بمانند و افرادي كه ميخواهند به قدرت برسند، قرار گرفتهاند. اوج اين زورآزمايي را ميتوان در اتفاقات روز شنبه مشاهده كرد. ونزوئلاييها در مرز كلمبيا و برزيل تلاش كردند كمكهاي امريكا را به داخل منتقل كنند اما با مخالفت نيروهاي مرزي روبهرو شدند. نيروهاي مرزي ونزوئلا كه مرز با برزيل و كلمبيا را بسته بودند اجازه ورود حدود 2 هزار تن مواد اوليه به عنوان كمك بشردوستانه به اين كشور را ندادند. دولت نيكولاس مادورو رييسجمهوري ونزوئلا اين اقدام مخالفانش و امريكا را تجاوز به ونزوئلا و تلاشي براي نفوذ به داخل كشور ميداند.
در آخرين تحول در مرز هنگامي كه كاميونهاي حامل كمكهاي بشردوستانه با پشتيباني مخالفان مادورو روانه ونزوئلا شدند با صف سربازاني روبهرو شدند كه اقدام به بستن مرز كرده بودند، همين موضوع باعث شروع درگيري ميان مخالفان و نيروهاي مرزي و پرتاب گاز اشكآور به سمت مخالفان شد.
در زنجيره اتفاقهايي كه در مرز ونزوئلا با كلمبيا در منطقه كاكوتا رخ داد، از مجموع 4 محموله اعزام شده دو محموله به شكل مشكوكي به آتش كشيده شدند. برخي منابع ميگويند پرتاب گاز اشكآور و درگيريها موجب آتشسوزي شده است. در درگيري مردم با نيروهاي امنيتي تعدادي از مردم زخمي شدند و براساس برخي از آمار در درگيري در مرز برزيل نيز دو نفر جان خود را از دست دادند.
به گزارش سيانان، بيشتر درگيريها در مناطق مسدود شده مرزي بود. شاهدان عيني ميگويند دو كاميون در حالي كه در حال تلاش براي عبور از مرز ونزوئلا و كلمبيا بودند به آتش كشيده شدند. شاهدان عيني به سيانان عنوان كردند كه كاميونها به اين دليل شعلهور شدند كه نيروهاي وفادار به نيكولاس مادورو مانع عبور وسايل نقليه از مرز شدند. سيانان اما اين گزارشها را بهطور مستقل تاييد نكرد. آدريا پيكاردو از نمايندگان گوايدو به سيانان گفت: حداقل 5 نفر در درگيري با نيروهاي امنيتي ونزوئلا كشته شدند كه البته اين آمار نيز قابل تاييد نيست.
رصد ثانيه به ثانيه حوادث از واشنگتن
مقامهاي امريكايي در 48 ساعت گذشته لحظه به لحظه در حال رصد اتفاقات در مرزهاي متفاوت ونزوئلا بودند. مايك پمپئو وزير امور خارجه ايالاتمتحده با محكوم كردن ممنوعيت تحويل كمكها به مردم ونزوئلا، مادورو را خودكامه مريض خواند.
تصاويري كه روز شنبه منتشر شد، نشان ميداد خوان گوايدو رييسجمهور خودخوانده ونزوئلا كه مورد حمايت ايالاتمتحده نيز قرار دارد شخصا هدايت محموله كمكهاي بشردوستانه به ونزوئلا را برعهده داشت اما در عمل اين فرآيند موفقيتآميز نبود.
مجموعه شرايط نشان ميدهد كه مادورو در حال يك رويارويي جدي با گوايدو است. مادورو هرگونه بحران انساني در ونزوئلا را انكار ميكند و كمكهاي امريكا را به عنوان بخشي از طرح كودتاي ايالاتمتحده در اين كشور ميداند.
همزمان با اقدام حاميان گوايدو در مرز كلمبيا براي ورود كاروان كمكهاي بشردوستانه به ونزوئلا، نيكولاس مادورو در جمع هواداران خود در كاراكاس پايتخت ونزوئلا حاضر شد و مخالفان را به انتخابات فراخواند و گوايدو را يك دلقك و عروسك امريكاييها ناميد.
مايك پمپئو وزير خارجه ايالاتمتحده در مجموعه توييتهاي خود اقدام به انتقاد از عملكرد دولت مادورو كرد و گفت: ايالاتمتحده عليه كساني كه مخالف ترميم صلحآميز دموكراسي هستند وارد عمل ميشود.
مايك پمپئو اراذل و اوباش حامي مادورو و نيروهاي كوبايي را عامل حملات روز شنبه دانست. ادعايي كه نميتوان از هيچ منبع رسمي آن را تاييد كرد. پمپئو همچنين در بيانيه خود گفت: در حالي كه رييسجمهور موقت خوان گوايدو در حال ايجاد شبكههاي توزيع براي ارسال كمكهاي بشردوستانه است، مادورو راه ورود محموله كمكهاي بشردوستانه را مسدود كرده است و باندهاي مسلح را براي حمله به غيرنظاميان بسيج ميكند.
وزير خارجه امريكا با بيان اينكه فردا يك روز جديد است، افزود: اكنون وقت آن رسيده كه در حمايت از دموكراسي وارد عمل شويم و به نيازهاي مردم نااميد ونزوئلا پاسخ دهيم.
واكنشهاي بينالمللي به يك بحران داخلي
طبق برنامهريزيها، مايك پنس معاون اول رييسجمهور ايالاتمتحده روز دوشنبه به كلمبيا سفر خواهد كرد تا در نشست گروه ليما شركت كند؛ گروهي كه اكثريت آن را كشورهاي امريكاي لاتين تشكيل ميدهند. كاخ سفيد عنوان كرده پنس بناست حمايت بينظير ايالاتمتحده را از رييسجمهور موقت خوان گوايدو اعلام كند و اين موضوع را در اين نشست برجسته ميكند. يك مقام رسمي كاخ سفيد همچنين اعلام كرده كه مايك پنس قصد دارد ديداري دوجانبه با گوايدو در كلمبيا داشته باشد.
ماركو روبيو سناتور جمهوريخواه فلوريدا نيز در توييتر خود نوشت كه مادورو خود را دست بالا ميگيرد. بيل كلينتون رييسجمهور سابق ايالاتمتحده با حمايت از خوان گوايدو عنوان كرد كه در كنار مردم ونزوئلا ايستاده است. برني سندرز سناتور و نامزد رياستجمهوري دموكراتها نيز در توييتر خود نوشت: مردم ونزوئلا در يك بحران بشردوستانه جدي قرار دارند. اتحاديه اروپا در بيانيهاي عنوان كرد: گزارشهاي نگرانكننده از ناآراميها منتشر ميشود كه در آن اعمال خشونتآميز و افزايش تعداد قربانيان بهويژه در مناطق مرزي گزارش شده است. در اين بيانيه اتحاديه اروپا همچنين درخواست بازسازي دموكراسي از طريق انتخابات آزاد و شفاف رياستجمهوري در ونزوئلا را خواستار شد.
مهم قلب ونزوئلاست
مجموعه شرايط در ونزوئلا نشان ميدهد كه اين كشور در يك زورآزمايي جدي قرار دارد. حال چه كسي ميتواند در اين زورآزمايي برنده ماجرا باشد پرسشي است كه پاسخ دقيقي براي آن وجود ندارد. ايالاتمتحده در يك طرف ماجرا تمام توان خود را براي سرنگوني مادورو به كار بسته است و خوان گوايدو آلترناتيو ايالاتمتحده است. امريكاييها با اين تحليل روبهرو شدهاند كه روزهاي ماندگاري مادورو در قدرت به شماره افتاده است، نبايد اين واقعيت را فراموش كرد كه كشورهاي امريكايي يك تفاوت با خاورميانه دارند. شايد در كشورهاي خاورميانه بهدليل قبيلهاي بودن امكان درگيري در مناطق و خودمختاري وجود دارد اما در امريكاي لاتين همه چيز به مركز بستگي دارد. پايتخت به عنوان قلب حكومت ونزوئلا تا زماني كه در دستان مادورو است همچنان بايد او را رييسجمهور ونزوئلا دانست.
ديدار معاون وزير خارجه ونزوئلا با ظريف
روبن داريو مولينا معاون وزير خارجه ونزوئلا كه در راس هياتي در تهران حضور دارد، بعدازظهر روز گذشته با محمدجواد ظريف وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران ديدار و گفتوگو كرد. به گزارش فارس، در اين ديدار معاون وزير امور خارجه ونزوئلا ضمن ارايه گزارشي از آخرين وضعيت سياسي ونزوئلا از اقدامات ايران درخصوص كمك به بهبود وضعيت سياسي در اين كشور قدرداني كرد. ظريف نيز ضمن رد هرگونه دخالت خارجي در امور داخلي ونزوئلا و اعلام حمايت از دولت و ملت ونزوئلا، از پيشنهاد رييسجمهور اين كشور براي گفتوگوهاي سياسي بين دولت و مخالفان براي حل و فصل اختلافات فيمابين حمايت كرد. طرفين همچنين اقدامات دخالتآميز دولت امريكا در امور داخلي ونزوئلا و ساير كشورهاي امريكاي لاتين و تهديد بهكارگيري زور عليه ونزوئلا را نقض حقوق بينالملل و منشور ملل متحد دانسته و چنين اقداماتي را محكوم به شكست خواندند.