درباره «مرمت فيلمهاي كلاسيك» براي پخش جشنواره جهاني فيلم فجر
مرا بشناس
طهماسب صلحجو
فهرست «فيلمهاي كلاسيك مرمت شده» جشنواره جهاني چه در بخش ايراني و چه در بخش خارجي نمايانگر چند نكته است؛ از آنجايي كه سياست جشنواره بينالمللي فيلم فجر به ظاهر از اصول و قواعد جهاني پيروي ميكند و مهماناني كه به اين رويداد دعوت ميشوند اكثرا هنرمندان خارجي هستند، به نظر من بخش «نمايش نسخه مرمت شده» بايد بيشتر به فيلمهاي ايراني اختصاص پيدا كند تا اين بخش كارآمدتر واقع شود. هنرمندان خارجي مهمان اين رويداد نسخه كامل فيلمهاي خارجي را ديدهاند، آنها به ايران ميآيند تا با تاريخ سينماي ايران آشنا شوند. سينماي جهان به اندازه كافي توسط فيلمسازان و منتقدان دنيا رصد ميشود و به اندازه كافي شناخته شده است و نياز به شناسايي ندارد، ضمن اينكه طبق قانون هنر در ايران نمايش فيلمهاي خارجي در ايران با مشكل همراه است و نميتوانيم هر فيلم با هر صحنهاي در ايران نمايش داده شود، از اين جهت براي جشنواره بينالمللي لازم است كه در چارچوب سياستهاي مديريتي جهان حركت كند و تاريخ سينماي ايران را به جهان بشناساند. حتي عقيده من اين است كه جشنواره جهاني در نشان دادن تاريخ سينماي ايران به مهمانان خارجي به فيلمهاي بعد از انقلاب بسنده نكند و از فيلمهاي اصيل قبل از انقلاب هم بهره ببرد كه اتفاقا نسخه مرمت شده اين فيلمها هم موجود است. آنچه از ليست فيلمهايي كه در بخش نسخه مرمت شده ديده ميشود بيشتر خارجي است تا ايراني. اگرچه فيلمهاي منتخب ايراني كه در اين بخش به نمايش درميآيد هم خوب است اما به لحاظ كمي ضعيف است. اين نكته را هم بايد افزود كه نبايد جشنواره جهاني فيلم فجر ايران را با جشنوارههاي تراز يك دنيا مقايسه كرد. علاقهمندان سينما براي حضور در جشنوارههاي معتبري چون كن، برلين و ونيز هزينههاي هنگفت ميپردازند اما جشنواره جهاني فيلم فجر اين جايگاه جهاني را ندارد اينجا از فيلمسازان بزرگ دنيا دعوت ميكنند هزينه سفر آنها را ميپردازند تا از جشنواره جهاني ديدن كنند. پس اول اگر اين جشنواره را با رويدادهاي بزرگ دنيا مقايسه كنيم قياس سنجيدهاي نيست، دوم اينكه وقتي قرار است بزرگان سينماي جهان به ايران بيايند پس چه بهتر است كه از اين فرصت استفاده كنيم و تاريخ سينماي ايران را به آنها بشناسانيم. من مطمئنم آن شناختي كه سينماگران ايراني و حتي مديران ايراني از سينماي غرب دارند فيلمسازان و مديران دنيا از تاريخ سينماي ايران شناختي ندارند. اين خيلي بد است كه جهان از سينماي ايران و بزرگاني كه سينماي ايران را شكل دادند، آشنايي نداشته باشند، با اين حال اميدوارم جشنواره جهاني روزي به درجهاي از اعتبار برسد كه همه اروپاييها و امريكاييها براي آن سر و دست بشكنند همانطوري كه علاقهمندان ايراني براي فستيوالهاي بزرگ و معتبر دنيا سر و دست ميشكنند.