443 روز از بازداشت 9 فعال محيط زيستي كه يكي از آنها در زندان جان خود را از دست داد، مي‌گذرد و هنوز هم اظهارات ضد و نقيض درباره اين پرونده ادامه دارد. در شرايطي كه بارها مسوولان مختلف از وزارت اطلاعات گرفته تا رييس سازمان محيط زيست و نمايندگان مجلس به صورت علني اعلام كرده‌اند كه اين فعالان محيط زيستي جاسوس نيستند، هفته گذشته محمدجعفر منتظري، دادستان كل كشور درباره وضعيت اين افراد گفت: «در مقام دادستاني با توجه به دلايل و شواهد، جاسوسي آنها قطعي است و منتظر بررسي‌هاي دادگاه و راي آنان هستيم.»
با وجود اصرار دادستان دستگاه قضايي بر جاسوس بودن اين افراد اما هنوز هم مسوولان در تلاشند تا بتوانند وضعيت را تغيير داده و بي‌گناهي آنها را اثبات كنند. در راستاي تلاش‌هاي اعضاي خانواده‌هاي اين هشت فعال محيط زيستي در نامه نوشتن به رهبر معظم انقلاب و درخواست كمك از نمايندگان مجلس، روز گذشته محمدرضا عارف، رييس فراكسيون اميد مجلس ابراز اميدواري كرد كه دادگاه، اين فعالان محيط زيستي را تبرئه و آزاد كند. به گزارش ايرنا، محمدرضا عارف در سومين نشست مطبوعاتي مسوولان دولتي و نمايندگان مجلس با فعالان نشريات دانشجويي كشور در پاسخ به پرسش‌هاي دانشجويان در مورد پرونده بازداشتي‌هاي فعالان محيط زيستي گفت: «دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي گزارش خود را به دادگاه ارايه كرده است. اميدواريم در دادگاه مشكل آنها حل شود و دادگاه حكم آزادي فعالان محيط زيستي را صادر كند.»
رييس فراكسيون اميد همچنين در مورد پيگيري‌هايي كه در اين پرونده انجام داده است، گفت: «دو جلسه با خانواده بازداشتي‌هاي زيست‌محيطي برگزار كرديم. نشست اول در مجلس بود كه برخي خانواده‌ها موفق به شركت نشدند. بنابراين جلسه دوم را در دفترم برگزار كرديم و صحبت‌هاي آنها را شنيدم. همچنين جلسه‌اي در اين باره با نهادهاي امنيتي گذاشتيم كه هر كدام استدلال‌هاي خود را ارايه كردند و گزارش‌هاي آنها به دادگاه ارايه شده است.»
اما اميد خانواده‌ها تنها به اين سخنان عارف نيست. هفته گذشته و بعد از انتصاب ابراهيم رييسي به عنوان رييس قوه قضاييه، اميدي در دل برخي از آنان ايجاد شده كه تغيير رييس قوه قضاييه ممكن است بتواند تغييري در روند رسيدگي به پرونده اين هشت نفر ايجاد كند. ماجرا آنجا جدي‌تر شد كه روز سه‌شنبه ابراهيم رييسي در حساب توييتري خود نوشت: «در قضيه بازداشت‌ها بايد از ابتدا با دقت برخورد شود و اينگونه نباشد كه افرادي بازداشت شوند و بعد مشخص شود، نبايد بازداشت مي‌شدند. تعيين زمان دور براي رسيدگي به پرونده‌هاي مردم قابل قبول نيست و اين مساله بايد اصلاح شود.» اين نوشته واكنش‌هاي فراواني به همراه داشت. برخي كاربران اين شبكه اجتماعي در واكنش به اين سخنان رييس قوه قضاييه از او در خواست كردند كه اين دقت نظر شامل حال بازداشتي‌هاي محيط‌زيستي هم بشود و بالاخره بعد از 443 روز بازداشت موقت به شكلي عادلانه به پرونده اين افراد كه به گفته وزارت اطلاعات جمهوري اسلامي جاسوس نيستند، رسيدگي شود.
در كنار كاربران اما محمود صادقي، نماينده مجلس هم با اشاره به اين سخنان ابراهيم رييسي در حساب توييتري‌اش خطاب به او نوشت: «لطفا در قضيه بازداشت فعالان محيط زيستي هم ورود بفرماييد؛ يكي از آنها در جريان بازداشت موقت جانش را از دست داد. با فرض اينكه خودكشي هم كرده باشد آيا مسوولان ذي‌ربط مسووليت ندارند؟ به جاي پاسخگويي همسرش را ممنوع‌الخروج كرده‌اند!»
اشاره محمود صادقي به مريم مبيني، همسر كاووس سيد‌امامي است كه همراه با اين هشت فعال محيط زيستي بازداشت و بعد از مدتي در زندان جان خود را از دست داد. مريم ممبيني ممنوع‌الخروج شده است و هفته گذشته پيام درفشان، وكيل‌مدافع او خبر داد كه ممبيني از سرپرست دادسراي امنيت (اوين) به دادسراي انتظامي قضات شكايت كرده است.
ماجراي بازداشت فعالان محيط زيستي اما علاوه بر حواشي قضايي از جهت سلامت جسمي اين بازداشتي‌ها هم اهميت دارد. بيستم اسفند ماه، آذر منصوري در حساب توييتري‌اش نوشت: «با‌خبر شدم وضعيت مراد طاهباز از فعالان محيط زيست زنداني مناسب نيست و نياز به درمان فوري دارد. اي كه دستت مي‌رسد تا دير نشده كاري بكن.» اما طاهباز تنها محيط زيستي بازداشت‌شده‌اي نيست كه در بازداشت موقت طولاني مدت مساله سلامتي‌اش با مشكل مواجه شده است. روز گذشته مادر طاهر قديريان هم از مساعد نبودن اوضاع جسمي فرزندش خبر داد.
مادر طاهر قديريان كه به تازگي با فرزندش در زندان اوين ملاقات كرده در اين باره به ايرنا گفت: «در ملاقات اخيري كه با طاهر داشتم وضعيت جسمي خوبي نداشت و به‌شدت وزن كم كرده بود.»
او از ابتلاي طاهر قديريان به بيماري اي‌بي‌اس (سندروم روده بزرگ) خبر و ادامه داد: «بنابر اظهارات فرزندم در مراجعه‌اي كه به خاطر اين بيماري به بهداري زندان اوين داشته پزشك بهداري به او گفته بايد توسط متخصص گوارش معاينه شود تا پزشك متخصص داروهاي لازم را تجويز كند.»
او در ادامه گفت: «در مشاوره‌اي كه با پزشكان متخصص گوارش درباره بيماري فرزندم داشتم گفتند علت كاهش وزن طاهر نمي‌تواند بيماري اي‌بي‌اس باشد و بايد هر چه سريع‌تر معاينات و معالجات لازم روي او انجام شود.»
مادر طاهر قديريان همچنين به اين سوال كه آيا وكيل فرزندش كه در جلسه پنجم دادگاه قاضي اجازه ملاقات را صادر كرده بود موفق به انجام ملاقات شده يا خير، پاسخ داد: «متاسفانه با وجود گذشت نزديك به يك ماه از دستور قاضي براي انجام ملاقات هنوز اين كار صورت نگرفته و علت آن هم اين است كه در مراجعه نخست براي انجام ملاقات به او گفته‌اند كارشناس پرونده حضور ندارد بنابراين امكان ملاقات ميسر نيست.»
او ادامه داد: «در مرتبه دوم هم كه پيرو تماس كارشناسان وكيل فرزندم براي انجام ملاقات به زندان مراجعه كرد از وكيل دفترچه وكالت خواستند در حالي كه حدود يك سال است كه دفترچه‌هاي وكالت الكترونيكي شده و چون كارشناسان دفترچه وكالت الكترونيكي را نپذيرفته‌اند بار ديگر ملاقات صورت نگرفته است و ما همچنان منتظر مساعدت كارشناسان پرونده براي انجام ملاقات هستيم.»
در كنار اين نگراني‌ها براي پرونده فعالان محيط‌زيستي اما يكي از اعضاي خانواده اين افراد با انتشار تصويري كه در آن نوشته شده بود: «بر اساس خبرهايي كه از پرونده محيط‌زيستي‌ها رسيده، هيچ دليلي براي محكوميت آنها به جز استناد به اقرارهاي دو تن از آنها وجود ندارد و طبق مقررات و قانون ايران اقراري كه در بازپرسي و زندان از متهم گرفته شود اعتبار ندارد و فقط اقرار در دادگاه عليه اقراركننده به حساب مي‌آيد. بنابراين اگر مانند نيلوفر اقرار كنند ديگر هم اقرار خود را در دادگاه انكار كند، هيچ بهانه‌اي براي محكوميت آنها در دست نخواهد بود. البته به لحاظ قانوني اقرار فقط عليه اقراركننده دليل است و در مورد ديگران دليل محسوب نمي‌شود» گفت كه: «اين خبر از تهران رسيد و منبع آن موثق است.» او ابراز اميدواري كرده است كه اين موضوع نشان دهنده گشايشي در پرونده اين هشت فعال محيط زيستي باشد. فعالاني كه مردم براي دفاع از آنها در شبكه‌هاي اجتماعي فعاليت مي‌كنند و از هر تريبوني براي رساندن صداي آنها به گوش مسوولان استفاده مي‌كنند. مردمي كه اين هشت نفر را «اميد براي طبيعت» مي‌دانند و معتقدند جاي اين عاشقان طبيعت در زندان نيست و آنها مجرم نيستند.
443 روز بعد هنوز هم اميدي هست كه بي‌گناهي اين افراد اثبات شده و آنها آزاد شوند و باز هم براي طبيعت فعاليت كنند.