ترامپ اولين وتوي خود را در برابر كنگره ثبت كرد
زورآزمايي در واشنگتن
ميثم سليماني
دونالد ترامپ نخستين وتوي دوران رياست‌جمهوري خود را در روز جمعه بعدازظهر به وقت ايالات‌متحده به ثبت رساند. او قطعنامه كنگره براي جلوگيري از اجراي وضعيت فوق‌العاده براي تامين بودجه ساخت ديوار مرزي با مكزيك را رسما در مراسمي وتو كرد. اقدامي كه معمولا با مراسم خاصي همراه نيست و وتو كردن يك قطعنامه كنگره افتخار چنداني براي آنها محسوب نمي‌شود، چراكه اين نشان‌دهنده چالش ميان كنگره و كاخ سفيد است و وتوي آن خوشحالي ندارد. ترامپ درخصوص اقدام به وتوي خود گفت: باتوجه به قانون و روند قانوني كه توسط بنيانگذاران ما طراحي شده است، امروز من اين قطعنامه را وتو مي‌كنم. وي افزود: كنگره اين آزادي را دارد كه اين قطعنامه را تصويب كند و من نيز طبق اختيارات و وظايفي كه دارم آن را وتو مي‌كنم و من مفتخرم كه آن را وتو مي‌كنم.
اين وتو در حالي صورت گرفت كه مخالفان رييس‌جمهور امريكا در سنا با 47 كرسي اقليت را دراختيار دارند و براي تصويب اين قطعنامه
12 جمهوري‌خواه براي متوقف كردن تصميم رييس‌جمهور درخصوص اعلام وضعيت اضطراري كه ماه گذشته ميلادي اعلام كرد با دموكرات‌ها همراهي كردند، اما اگر بخواهند وتوي ترامپ را برگردانند به راي دوسوم نيازمند هستند كه اكنون شرايط براي برگرداندن وتو وجود ندارد، زيرا راي لازم را دراختيار ندارند. اما نبايد فراموش كرد كه اگر اكنون نمايندگان توان برگرداندن وتوي ترامپ را ندارند اما اين يك اقدام دو حزبي عليه ترامپ بود.
به نوشته پوليتيكو روز جمعه دونالد ترامپ در ميان جمعيتي كه گرد او جمع شده بودند درون دفتر بيضي حكم وتوي اين قانون را امضا كرد. اطراف او مايك پنس معاون رييس‌جمهور، ويليام بار دادستان كل و كريستنجن نيلسن وزير امنيت داخلي از جمله مقاماتي بودند كه در دفتر حضور داشتند. اما افراد ديگري كه در اتاق حضور داشتند از جمله بستگان افرادي بودند كه گفته مي‌شود توسط مهاجران غيرقانوني كشته شدند كه به‌شدت مخالف اين اقدام كنگره بودند.
ترامپ همچنين گفت: من به آنها گفته‌ام كه اگر شما فشار وارد كنيد به مردم خواهم گفت و اين موضوع را نيز قبلا گفتم و اگر زماني به مردم نياز باشد من به آنها خواهم گفت. دونالد ترامپ به نظر مي‌رسيد كه با خيال راحت اين قطعنامه را وتو مي‌كند و بنا نيست اقدام ديگري صورت گيرد، چراكه اكنون شرايط به نحوي نيست كه دوسوم كنگره عليه ترامپ راي دهند، زيرا براي جلوگيري از وتو بايد هر دو مجلس سنا و مجلس نمايندگان دو به صورت دوسوم مقابل ترامپ بايستند. با اين حال انتظار مي‌رود كه هر دو مجلس تا 26 مارس فرصت دارند وتوي ترامپ را لغو كنند.
به نوشته پوليتيكو تا همين جا همراهي جمهوري‌خواهان با دموكرات‌ها در اين طرح يك ضربه جدي به ترامپ بود و اگر اين جمع‌بندي صورت گيرد كه جلوي وتوي ترامپ گرفته شود عملا تمام برنامه‌هاي ترامپ براي عمل به وعده ساخت ديوار مرزي از بين خواهد برد. با وجود اين ترامپ بعد از راي‌گيري در سنا در توييتر خود نوشت: من مي‌خواهم از همه سناتورهاي جمهوري‌خواه كه براي امنيت مرز و ايجاد ديوار شجاعانه راي دادند تشكر كنم، زيرا اين موضوع به جلوگيري از جرم، قاچاق انسان و مواد مخدر كه وارد كشور ما مي‌شود كمك خواهد كرد، بنابراين وقتي كه به كشور خود نگاه مي‌كنيد آن را بيشتر از هميشه دوست داريد.
اكنون دونالد ترامپ در حالي اين قطعنامه را وتو كرده كه همزمان مجلس سنا قطعنامه ديگري را به تصويب رسانده كه ايالات‌متحده را موظف مي‌كند پشتيباني خود را از ائتلاف تحت رهبري عربستان‌سعودي در جنگ داخلي يمن قطع كند كه اين قطعنامه را نيز ترامپ عنوان كرده وتو خواهد كرد.
با اين حال واشنگتن‌پست در گزارشي عنوان كرده بود كه راي سنا نمونه‌اي نادر از اقدام جمهوري‌خواهان عليه ترامپ بود. ترامپ هفته‌هاست كه عنوان مي‌كند سناتورهاي جمهوري‌خواه بايد از او براي بحث ديوار و امنيت مرزها حمايت كنند اما درنهايت اين اقدام نتيجه‌اي عكس داد و بسياري از جمهوري‌خواهان اين موضوع را فراتر از يك اقدام حزبي در حمايت از رييس‌جمهور دانستند. بسياري از سناتورهاي جمهوري‌خواه معتقد بودند كه طبق قانون اساسي امريكا كنترل هزينه‌هاي دولت برعهده كنگره است و نه رييس‌جمهور؛ اين سناتورها بر اين عقيده هستند كه اعلام وضعيت اضطراري دور زدن كنگره توسط ترامپ و نقض تفكيك قوا در امريكا محسوب مي‌شود كه اين موضوع مي‌تواند بسيار خطرناك باشد. سناتور رابرت پورتمن جمهوري‌خواه از ايالت اوهايو پيش‌تر در جلسه سنا عنوان كرده بود كه من به نفع اين قطعنامه راي خواهم داد، زيرا اعلام وضعيت اضطرار ملي يك ابزار است كه بايد درخصوص استفاده از آن با احتياط عمل كرد.
اما از آنجايي كه به احتمال زياد وتوي ترامپ بعيد به نظر مي‌رسد كه لغو شود بايد منتظر چالش‌هاي حقوقي بود كه از سوي دادگاه‌هاي ايالتي براي فرمان ترامپ به وجود خواهد آمد، چراكه يك حكم داخلي مي‌تواند اجراي بيانيه وضعيت اضطرار ملي ترامپ را بين ماه‌ها و حتي سال‌ها به تعويق اندازد تا فرآيند اداري و حقوقي آن تا ديوان عالي طي شود.
اما جمهوري‌خواهاني كه عليه اين قطعنامه راي دادند معتقدند كه رييس‌جمهور تحت اختيارات خود در قانون اساسي راي داده است اما سوال اصلي اينجاست اگر يك رييس‌جمهور دموكرات دست به اين اقدام مي‌زد آيا حاضر بودند باز هم اين موضوع را در چارچوب اختيارات رييس‌جمهور بنامند. اما نكته قابل توجه اينجاست كه حتي برخي از جمهوري‌خواهان به‌دليل اينكه نگران از وضعيت خود در انتخابات سال آينده بودند راي مثبت به اين قطعنامه ندادند. در حال حاضر كنگره در يك نقطه تاريخي قرار دارد و اگر ترامپ بخواهد قطعنامه مربوط به قطع كمك به ائتلاف تحت رهبري عربستان را نيز وتو كند اينجاست كه بايد كنگره تصميم بگيرد آيا قصد دارد تا اين حد منفعل عمل كند يا خير. جمهوري‌خواهان بايد تصميم بگيرند كه آيا مي‌خواهند تمام و كمال فرمانبردار ترامپ باشند يا اينكه در برابر اقدامات فراقانوني ترامپ بايستند. در اين نقطه است كه تاريخ كنگره 116 امريكا را قضاوت خواهد كرد.