مقاومت براي خاك
اين باور را در آنها به وجود آورده كه ميتوانم خودم از پس حفظ خانه و خاكم برآيم و مشكلات را به سامان برسانم. اين مردم يك روحيه جمعي بسيار قوي دارند كه باعث ميشود خودشان به جنگ با مشكلات بروند. فقط امكاناتي را ميخواهند كه در نزديكي منطقه خودشان از آنها استفاده كنند.
تاريخ اين كشور هم گوياي اين است كه مرزنشينان ما همواره مردماني بودهاند مقاوم و پايدار و دوستدار صلح و همبستگي. از اين طرف خوزستان را داريم و از آن سمت كرمانشاه و كردستان و ... در حالات عادي زندگي روزمرهشان در جريان است اما زماني كه رويدادي يا حادثهاي پيش ميآيد اين خصوصيات بروز و ظهور پيدا ميكند. اين روحيه مقاومت و دفاع را مردم اين مناطق هم در ميان خودشان نشان دادهاند و هم در برابر نيروهاي مهاجمي كه ميخواستهاند كليت سرزمين ما را تهديد كنند. همينگونه و با اين روحيه بوده كه توانستهاند هميشه از مرزها دفاع كنند.
هنگام مواجهه با صحنههاي ماندن مردم در شهرهاي سيلزده خوزستان نبايد فراموش كنيم كه اولين دليل براي اين مقاومت و ماندن احتمالا مساله اعتماد است.
وقتي حادثهاي مانند سيل پيش ميآيد بايد اطمينان خاطر و اعتماد كامل داشته باشد تا وقتي به او ميگوييد ميخواهم تو را دو ماه به نقطه ديگري منتقل كنم يا خانه آسيبديدهات را چند ماه بعد تحويل ميگيري، اين حرف را باور داشته باشد. اما وقتي اين اعتماد كامل وجود ندارد، مردم ترجيح ميدهند با سختيهاي محيط و در شرايطي كه آب دارد خانهاش را ميبرد و هيچ استراحتي نميتواند داشته باشد سر كند و آسيبهاي بعدي را به جان بخرد. چنين آدمي نميداند كه اگر خانهاش يا روستا و شهرش را رها كند بعدا چه چيزي را ميتواند به جاي آن بگذارد. اين اعتماد موضوع سرمايه اجتماعي را پيش ميكشد. مسوولاني كه از مردم ميخواهند خانه و زندگي بحرانزدهشان را ترك كنند بايد آنقدر نزد اين مردم سرمايه اجتماعي بالايي كسب كرده باشند كه به اعتماد حرف آن مسوول منطقه را ترك و قبول كنند كه زندگي در بحران را ادامه ندهند، چون اين نوع زندگي آسيبهاي جسمي و رواني را با خودش به همراه ميآورد.
يك موضوع مهم هم اين است كه آدمها از تجربه زيسته كساني كه دچار مشكل شده بودند درس ميگيرند. زلزله سر پل ذهاب را ببينيد كه بيش از يك سال از آن گذشته است و بسياري از مردم منطقه همچنان ساكن كانكس و چادر و مكانهاي موقت هستند. پس چه تضميني هست كه مردم مناطق سيلزده خانهشان را به سمت مقصد نامعلوم ترك كنند و ندانند با چه چيزي مواجه ميشوند. مردم اگر چه خاموش هستند اما عملكرد مسوولان را در طي اين سالها ارزيابي كردهاند و بر اساس آن تصميم ميگيرند.