مهماني دو سفارتخانه ايتاليا و انگليس
در ايران جنجال آفريد
مهماني‌هاي دردسرساز سفرا
پرده اول 13 ژوئن مصادف 23 خرداد است. پنجشنبه‌اي كه گذشت، ماشين‌هاي گران‌قيمت عمدتا با شيشه‌هاي دودي و تيره و بعضا همراه با اسكورت امنيتي راهي خيابان جمهوري تهران شدند تا در مراسم جشن تولد 93 سالگي ملكه اليزابت دوم شركت كنند، اما حاشيه‌هاي اين جشن تولد بدون «متولد شده» از چند روزي قبل آغاز شده بود. به نظر مي‌رسد كه سفارت انگليس از چند روز پيش از برگزاري مراسم اعلام كرده بود كه در صورت تمايل ورودي حضور در اين جشن را بپردازند. در واقع دعوتنامه اين جشن در قالب ايميل براي برخي شركت‌ها، برند‌هاي معتبر، هنرمندان و برخي سياستمداران ارسال شده بود كه محتواي آن نشان مي‌داد براي حضور يافتن در جشن تولد ملكه اليزابت دوم مي‌توانند با پرداخت 2500 پوند به نوعي اسپانسر مراسم شوند. همين موضوع باعث شد كه چهارشنبه تعدادي از دانشجويان عضو جنبش عدالتخواه دانشگاه تهران راهي ميدان فردوسي شده، راسته چرم‌فروشي‌ها را پايين بروند و با پلاكاردهايي در دست براي چندمين‌بار در كمتر از يك دهه مقابل سفارت انگليس بايستند. اعتراض آنها، آن‌طور كه در پلاكاردهاي در دست‌شان نمايان است «دانشجو مي‌ميرد/ نفوذ نمي‌پذيرد، اسپانسر با غيرت/ پول رو بده به صنعت، مقاومت ولايت/ رمز نجات ملت و...» و موضوعاتي از اين دست بوده است. آنها البته تنها به ايستادن مقابل سفارت اكتفا نكردند. گرچه همچون آخرين‌بار يعني سال 1390 ديوار سفارت را بالا نرفتند و پرچم انگليس را پايين نكشيدند اما فيلم ويديويي از اقدامات بريتانيا تهيه كرده و براي مشاهده حاضران روي ديوار سفارت انداختند. عكس يا فيلمي از داخل سفارت در فضاي مجازي منتشر نشده است و تنها عكس‌هاي منتشر شده از جلوي در اين سفارت و لحظه ورود و خروج مهمانان فاصله ساعات 18 تا 21 پنجشنبه شب است. به هر روي جشن تولد ملكه بريتانيا گرچه بدون حضور او، با شركت نيروهاي عدالتخواه دانشگاه تهران البته در پشت درهاي سفارت برگزار شد.
پرده دوم، دوم ژوئن باغ فرمانيه است؛ باغي كه «ميزبان» جنجال‌آفرين مهمانان ايراني و غيرايراني بود. سفارت ايتاليا به مناسبت روز ملي اين كشور مهماني در باغ سفارت ترتيب داده بود كه برخلاف مهماني پنجشنبه شب انگليسي‌ها در سفارت عكس‌ها و فيلم‌هايي از آن منتشر شده است. براساس عكس‌هاي منتشر شده از آن، مهمانان ايراني يا به بياني بهتر تابعان جمهوري اسلامي ايران نيز در اين ضيافت حضور داشتند؛ عكس‌ها و فيلم‌هايي كه تاحدي با عرف معمول مغاير است. اينكه عكس‌ها و فيلم‌هاي اين مهماني در سفارت يك كشور اروپايي چطور از آن خارج و در فضاي مجازي دست به دست شده، قابل تأمل است.
تاكنون نيز هيچ فرد، نهاد يا گروهي به‌دليل انتشار اين عكس‌هاي خصوصي اعتراض يا اقدام حقوقي ويژه‌اي انجام نداده اما انتشار اين عكس‌ها مدتي است كه سوژه داغ وب‌گردي‌هاي رسانه‌هاي اصولگراي داخلي شده و شايد باعث شده كه برخي گروه‌هاي فكري و سياسي روي سوژه مهماني‌هاي سفارتخانه‌ها متمركز شده و با حساسيت بيشتري پيگير اين موضوع باشند؛
چه آنكه بعد از انتشار عكس‌ها و فيلم‌هاي سفارت ايتاليا و انتشار ايميل سفارت بريتانيا، برخي اقدامات سفارت آلمان يا مراسم تقدير از سينماگران ايراني در باغ سفارت استراليا نيز بار ديگر در برخي رسانه‌ها مطرح شد.
مهماني مختلط يا حضور مهمانان ايراني با ظاهر خارج از عرف معمول و انتشار برخي عكس‌ها و فيلم‌ها از اين مهماني‌ها فارغ از اينكه چقدر با شرع و عرف ما منطبق است يا نه، چند پرسش را ايجاد مي‌كند؛
اول اينكه آيا برگزاري چنين مهماني‌هايي كه به نوعي مطابقتي با شرع و عرف جمهوري اسلامي ندارد در داخل سفارتخانه غيرمعمول يا غيرقانوني است؟ براساس پيمان وين يا كنوانسيون وين درمورد روابط ديپلماتيك كه مهم‌ترين پيمان مربوط به حقوق ديپلماتيك محسوب مي‌شود نمايندگان سياسي يك كشور در كشورهاي ديگر از امتيازات و مصونيت‌هايي برخوردار هستند. اين قرارداد كه در 18 آوريل 1961 به امضاي قريب به اتفاق كشورهاي جهان رسيده، تصريح دارد كه چون قوانين مربوط به كشورهاي مختلف، متفاوت و برخي تابعي از دين و شريعت غالب مردم آن كشور و برخي ديگر مبتني بر اديان نيستند و البته تفاوت كلي كه در قوانين كشورها وجود دارد بايد مطابق با قراردادهايي دوستانه ميان كشورها اين مغايرت‌ها را جبران كرد. همين تفكر باعث شكل‌گيري قرارداد وين در سال 1340 خورشيدي شد.
براساس مفاد اين قرارداد هر كشوري موظف است كه دفاتر سفارت در آن كشور را از تجاوز و خسارت در امان دارد و از توقيف و تفتيش و مصادره يا ديگر اقدامات اجرايي در قبال سفارتخانه، سفير يا كاردار و ساير كارمندان بپرهيزد كه البته به معناي مصونيت كامل نيست بلكه به معناي پيگيري و پيگرد قانوني مطابق با قوانين كشوري است كه سفرا يا كارمندان سفارت تابعيت آن را دارا هستند.