رمزگشايي از پست اينستاگرامي كدخدايي

پيش از ظهر پنجشنبه هفته گذشته بود كه عباسعلي كدخدايي، سخنگوي شوراي نگهبان در صفحه اينستاگرام خود، متني را تحت عنوان «بازخواني جلسه نمايندگان نامزدهاي انتخابات 88 با رهبر انقلاب» منتشر و تاكيد كرد كه متن منتشر شده بخش نخست از اين سلسله‌ پست‌هاي اينستاگرامي خواهد بود. چنانكه او ديروز، جمعه نيز شماره دوم از اين متن ظاهرا مفصل را منتشر كرد. با اين همه اما دقت در محتواي دو پست اينستاگرامي كدخدايي، نشان مي‌داد آنچه حالا در دهمين سالگرد برگزاري آن انتخابات جنجالي منتشر شده، صرفا چند پاراگراف نخست همان متن 11 هزار كلمه‌اي است كه 8 دي‌ماه سال گذشته، توسط دو خبرگزاري فارس و تسنيم و با تيتر «انتشار «جزييات كامل» جلسه رهبر انقلاب با نمايندگان كانديداهاي ٨٨ / رهبر انقلاب به نمايندگان موسوي و كروبي چه گفتند؟» و با عنوان «ناگفته‌هايي از ديدار رهبر معظم انقلاب با نمايندگان موسوي، كروبي، رضايي و احمدي‌نژاد» منتشر كردند. جالب اينكه آن دو خبرگزاري اصولگرا، ساعتي پس از انتشار متن كاملي كه در ادامه مشخص شد، روايتي است از جلسه ۲۷ خرداد رهبر معظم انقلاب با نمايندگان كانديداهاي سال ۸۸ كه به ‌تازگي در كتابي با عنوان «فتنه تغلب» منتشر شده بود، براي دقايقي آن را از روي خروجي خود حذف كردند و البته ساعتي بعد، دوباره روي خط فرستادند.

حالا پس از بيش از 5 ماه از انتشار آن متن مفصل، كدخدايي احتمالا به بهانه فرارسيدن دهمين سالگرد انتخابات 88 اقدام به انتشار سريالي و قسمت به قسمت آن كرده است. چنانكه در نخستين پست اخير اينستاگرامي‌اش نوشت: «نزديك ظهر بيست و ششم خرداد ماه ۱۳۸۸ بود كه آقاي حقاني از دفتر رهبر انقلاب تماس گرفتند و گفتند كه بعدازظهر جلسه‌اي با حضور رهبر انقلاب در بيت معظم‌له تشكيل مي‌شود. گفتند كه از اعضاي شوراي نگهبان هم بايد در جلسه حضور داشته باشند. بنده از كم و كيف جلسه اطلاعي نداشتم و وقتي به آنجا رفتم، متوجه موضوع جلسه شدم. من به ‌اتفاق آيت‌الله لاريجاني و حاج‌آقا عليزاده به عنوان نمايندگان شوراي نگهبان در جلسه حاضر بوديم. از وزارت كشور هم جناب آقايان دانشجو و شريفي‌راد بودند. از طرف هر كانديدا نيز نمايندگاني از ستاد انتخاباتي‌شان آمده بودند كه البته تعدادشان متفاوت بود. از دستگاه‌هاي ديگر مثل صدا و سيما و وزارت اطلاعات هم بودند. افراد حاضر در جلسه، افراد ناشناخته‌اي نبودند، بلكه برخي از آنها زماني از وزراي جمهوري اسلامي بودند و سال‌ها در پست‌هاي مهم مسووليت داشتند. حتي برخي از آنها در زمان رياست‌جمهوري رهبر انقلاب از وزرا و همكاران ايشان بودند. اولا بايد بگويم كه يك فضاي كاملا صميمي بود. ثانيا در بيان مطالب هيچ‌كس رودربايستي نداشت. مثلا يكي از آقايان مانند كساني صحبت مي‌كرد كه گويي ضد نظام است؛ گويي ديگر اين حكومت از دست رفته و هيچ اعتباري ندارد، مگر اينكه انتخابات را ابطال كنيد تا درست شود.»

او در ادامه افزود: «رهبر انقلاب وقتي وارد جلسه شدند، ابتدا فرمودند كه در اين جلسه هيچ‌گونه محدوديتي در صحبت نيست و هر كسي هر چه مي‌خواهد بگويد. تنها محدوديت، وقت جلسه است كه زمان را رعايت كنيد تا نوبت به همه برسد و همه بتوانند صحبت كنند.» اين اعلام آمادگي رهبري در ابتداي جلسه، در واقع خيلي‌ها را غافلگير كرد كه مثلا انتظار داشتند يك جلسه رسمي باشد و در آن صحبت‌هاي رسمي مطرح شود. آقاي الويري وقت گرفت و با اين بحث وارد شد كه «حاج‌آقا خاطرتان هست كه خطبه عقد ما را شما قرائت كرديد؟» رهبر انقلاب با تاييد اين موضوع، اسامي حضار را و حتي پدرخانم ايشان را ياد كردند. بعد هم خود رهبري جزييات جلسه عقد آقاي الويري را بيان كردند. بعد از اين صحبت‌هاي صميمي، آقاي الويري اجازه خواست و وارد برخي مباحث كلي شد. در نهايت هم بحث را به اينجا رساندند كه آقاي احمدي‌نژاد صلاحيت ندارند.

سخنگوي شوراي نگهبان در دومين پست نيز بخش ديگري از اين جلسه را به اين شرح منتشر كرد: «نوبت به ستاد آقاي موسوي رسيد. آقاي محمدرضا بهشتي به نمايندگي از طرف ايشان صحبت كرد. به بحث دموكراسي پرداخت و اينكه حكومت بايد مبتني بر نظر مردم باشد و از اين صحبت‌ها. بعد از ايشان نوبت به آقاي دانش‌جعفري نماينده ستاد آقاي رضايي رسيد كه ايشان ديگر مستقيما رهبر بزرگوار انقلاب را خطاب قرار دادند و گفتند شما در صحبت‌هاي خود در كردستان از يكي از كانديداها جانبداري كرديد و اين مطلب موجب شده كه مثلا چنين اتفاقي بيفتد. صحبت آقاي دانش‌جعفري كه تمام شد، رهبر انقلاب وارد بحث شدند و گفتند كه «آن صحبت‌هايي كه من چه در كردستان داشتم و چه در جاي ديگر، به هيچ‌وجه جانبداري از كسي نبود.» فرمودند كه «البته من اصولي را دارم كه اين اصول را از قبل انقلاب داشته‌ام و همچنان دارم و تا آينده هم حفظ مي‌كنم. از اين اصولم هم عقب‌نشيني نمي‌كنم. هر جايي هم كه باشم، اين اصولم را بيان مي‌كنم و اينها مسائلي بوده كه من به آن اعتقاد داشته و دارم.» ايشان از نظر بحث مصداقي هم گفتند كه «اتفاقا آقاي موسوي در ملاقاتي كه با من داشتند، گفتند كه مصداق آن صحبت‌هاي شما من هستم و آقاي كروبي هم كه آمدند يك موقع پيش من، گفتند كه مردم مي‌گويند كه مصداق سخنان رهبري آقاي كروبي است. پس اگر اين‌طور هست و آن آقايان هم خودشان استنباط كرده‌اند كه مصداق صحبت‌هاي من هستند، چطور شما مي‌گوييد كه من مثلا از كانديداي ديگري دفاع كردم؟»

اين همه آنچه بود كه كدخدايي تاكنون منتشر كرده و مطابقت آن با آنچه بيش از 5 ماه قبل منتشر شده بود، تنها نشان از اين تفاوت دارد كه آن‌ زمان متن كامل اين روايت منتشر شده و حالا آقاي سخنگوي شوراي نگهبان تصميم گرفته همان اطلاعات و محتواي منتشر شده را اين‌بار از نگاه خود و البته به ‌صورت سريالي بازنشر كند.

عباسعلي كدخدايي، سخنگوي خوبي است. معروف‌ است در ميان اصحاب رسانه و خبرنگاران كه فارغ از انتقادهاي گفتماني ريز و درشت به شوراي نگهبان از جمله آنچه اصلاح‌طلبان معمولا مطرح كرده و مي‌كنند، سخنگوي اين شورا كه پيش از اين نيز در مقاطعي در اين سمت حساس انجام ‌وظيفه كرده، سخنگوي خوبي است يا به بيان دقيق‌تر در قياس با عملكرد و نحوه مواجهه سخنگوي ساير دستگاه‌ها، قوا و نهادها و سازمان‌ها با افكار عمومي و رسانه‌ها، كدخدايي جزو سخنگوهايي است كه عملكردي نسبتا قابل‌ قبول دارند. هر چند اين نگاه نسبتا مثبت به عملكرد «آقاي سخنگو» به‌طور مشخص، ناظر بر عملكرد او در دوره فعلي است، وگرنه كدخدايي چنانكه گفتيم در گذشته نيز در مقاطعي در اين سمت فعاليت داشته كه شايد مهم‌ترين ادوار آن، بزنگاه انتخابات بحث‌انگيز رياست‌جمهوري دوره دهم در خردادماه 88 باشد. دوراني كه عملكرد كدخدايي در مقام سخنگوي شوراي نگهبان به ‌نحوي بود كه لااقل امكان تمجيد يا هرگونه رجحان و برتري دادن به او در قياس با سخنگويان ساير دستگاه‌ها وجود نداشت اما حالا، در دوراني كه از سر اتفاق و قضاي كار روزگار و عالم سياست، سخنگويان فعلي هر سه قوه مجريه، مقننه و قضاييه همگي به ‌تازگي در همين يكي، دو ماه گذشته كارشان را در اين سمت آغاز كرده‌اند و طبيعتا هنوز امكان بررسي عملكردشان ميسر نيست، تفاوتي آشكار در مشي و رويكرد حرفه‌اي كدخدايي در مقام سخنگوي شوراي نگهبان ايجاد شده و او با فعال شدن در اينستاگرام و به‌ويژه توييتر و تلگرام (با وجود فيلتر بودن)، انجام وظيفه خطير اطلاع‌رساني درباره تصميمات نهاد بالادستي و مهمي همچون شوراي نگهبان قانون اساسي را در اولويت قرار داده، تا جايي كه حتي سد فيلترينگ توييتر و تلگرام هم مانع حضورش در اين فضاها نشده است.

چنانكه پس از نزديك به يك سال خالي ماندن كرسي سخنگوي دولت، علي ربيعي، وزير پيشين تعاون، كار و رفاه و از جمله مديران برجسته كشور با سوابق امنيتي، به‌ تازگي بر اين صندلي تكيه زده، در دستگاه قضا نيز پس از انتصاب حجت‌الاسلام رييسي در مقام رياست قوه و متعاقبا جايگزيني غلامحسين اسماعيلي با غلامرضا محسني‌اژه‌اي كه از قضا، او نيز جز سال‌ها حضور در سيستم قضايي كشور سابقه وزارت اطلاعات دولت احمدي‌نژاد را نيز در كارنامه دارد و در نهايت سخنگوي هيات‌رييسه مجلس نيز همين هفته گذشته تغيير كرد و در نتيجه اين تحولات، بهروز نعمتي پس از چند سال برعهده داشتن اين مسووليت در مجالس نهم و دهم، همين دو، سه روز پيش، جاي خود را به اسدالله عباسي، نماينده اصولگراي فعلي رودسر و از جمله وزرا و مديران احمدي‌نژاد داد.

در اين ميان اما شايد پرسش اصلي، در انگيزه انتشار اين روايت نسبتا تكراري از سوي كدخدايي نهفته است. اينكه چرا سخنگوي شوراي نگهبان حالا تصميم به چنين كاري گرفته است؟ آن هم در شرايطي كه از قضا، قوه قضاييه نيز پس از 10 سال، اقدام به برگزاري دادگاهي مربوط به مباحث جنجالي آن انتخابات، به‌طور علني گرفته است. دادگاهي كه البته عملا علني نبود و رسانه‌ها از انتشار جزييات آن منع شدند اما همين ميزان از تغيير در نحوه مواجهه با موضوع انتخابات 88 نيز حايز اهميت است. آن هم وقتي در نظر داشته باشيم كه در همين هفته گذشته، خبرهايي در مورد كاهش برخي محدوديت‌ها براي محصوران منتشر شد كه به تاييد فرزاندن ميرحسين موسوي و زهرا رهنورد و همچنين مهدي كروبي نيز رسيد. آنچه تاكنون اتفاق افتاده همين‌هاست اما چنانكه كدخدايي نيز گفته اين سريال تازه به قسمت دوم رسيده و احتمالا در روزهاي آينده ادامه خواهد داشت. سريالي كه مي‌تواند پاياني خوش باشد بر پرونده‌اي بيش از اندازه كش‌دار و پر از تلخي‌ و سختي. بايد منتظر ماند.