ادعاي جديد رييس سازمان حفاظت محيط زيست
خشكسالي يوزپلنگ‌ها را مي‌كشد نه تصادفات جاده‌اي
گروه اجتماعي|درست در مناسبت تقويمي روز محيط‌بان كه شوراي نگهبان لايحه حمايت از محيط‌بانان را به مجلس برگرداند عيسي كلانتري، رييس سازمان حفاظت محيط زيست نيز در گفت‌وگويي مهم‌ترين عامل مرگ يوزپلنگ ايراني يعني تصادفات جاده‌اي را زير سوال برد. او در گفت‌وگو با ايلنا تاكيد كرد كه يوزپلنگ قرباني خشكسالي است و نه تصادفات جاده‌اي. اين در حالي است كه عمده‌ترين مرگ يوزپلنگ‌ها در سال‌هاي اخير تصادفات جاده‌اي اعلام شده بود.
به گزارش ايلنا، او در پاسخ به پرسشي مبني بر اينكه فعاليت سمن‌ها را چگونه ارزيابي مي‌كند، گفته است:«سمن‌هاي محيط‌زيستي خيلي خوب هستند اما متاسفانه اين سمن‌ها بيشتر احساسي هستند و بيشتر در راستاي حمايت از حيوانات عمل مي‌كنند. در حقيقت ريشه اصلي شكل‌گيري آنها حمايت از حيوانات بوده است. اين سمن‌ها حيوان بيچاره را فقط حيوان مي‌بينند اما به اينكه زندگي اين حيوان چگونه تامين مي‌شود، توجهي نمي‌كنند. اين حيوان گوشتخوار بايد از گوشت حيوان علفخوار استفاده كند و حيوان علفخوار به علف نياز دارد و علف به آب نياز دارد. وقتي آب نباشد علف نيست و علف كه نباشد، حيوان علفخوار نيست. حيوان علفخوار هم كه نباشد، حيوان گوشتخوار نيست. اين دقيقا همان موضوعي است كه در خصوص يوزپلنگ و ديگر حيوانات با آن مواجه هستيم و فكر مي‌كنيم كه يوزپلنگ در تصادفات جاده‌اي از بين مي‌رود، در حالي كه تصادفات جاده‌اي يكي از دليل‌هاست، اما در حقيقت يوزپلنگ ما قرباني خشكسالي و بي‌آبي است چراكه آب‌ها را در جاي ديگري مصرف مي‌كنيم و اين زنجيره كمتر ديده مي‌شود.»
كلانتري همچنين در بخش ديگري از مصاحبه خود گفته است: سالانه ۵۰ الي ۶۰ هزار هكتار از جنگل‌هاي بلوط در زاگرس خشك مي‌شوند. در اول انقلاب طرح‌هاي سنابل ۱ تا ۴ را اجرا كرديم. در آن زمان طرح‌هاي بي‌خردانه و غيرعلمي را آغاز كرديم، چراكه در آن زمان احساسات غالب بر مردم بود و تصور مي‌كردند گندم را بايد خودمان توليد كنيم، از همين‌رو رفتيم همه دره‌ها، تپه‌ها و... را شخم زدن. شخم زدن زمين‌ها باعث مي‌شود ابتدا علف از بين رود و خاك بدون پوشش و سپر در مقابل باد و باران بماند كه به تدريج خاك توسط اين باد و باران شسته مي‌شود.
رييس سازمان حفاظت محيط زيست تاكيد كرده است: امروز بيش از ۲ ميليارد تن خاك در سال جابه‌جا مي‌شود و حدود ۱۲ تن در هكتار فرسايش خاك در كشور داريم. يعني ۷۵ صدم ميلي‌متر فرسايش خاك داريم، اما در مقابل حدود ۴۰ سال زمان مي‌برد تا يك ميلي‌متر خاك با اقليم كشور ما ايجاد شود. به عبارت ديگر هر سال ۷۵ صدم آن يعني سالي نزديك به يك ميلي‌متر از دست مي‌دهيم، در حالي كه هر ۴۰ سال يك ميلي‌متر از خاك ايجاد مي‌شود. يعني خاك‌هاي مناطق زاگرس كه در زمان يخبندان هم زنده بودند، در طول ۴۰ سال فرسوده شده و مدام كم شده و بخش عمده‌اي از خاك قدرت نگهداري آب در خود را از دست داده است.
او در اين باره توضيح داد: حتي اگر به طور مثال در اين سال‌ها بارندگي ۲۰ درصد كاهش پيدا كرده، اما خاكي كه قدرت نگهداري باران را دارد، در ۴۰ سال گذشته نزديك به ۳ سانتي‌متر كاهش پيدا كرده و ظرفيت نگهداري آب در خاك كمتر شده است. درخت مانند انسان است و آرام آرام ضعيف شده و بعد مي‌ميرد و فقط زماني يك‌باره مي‌ميرد كه يا آن را قطع كنيد يا اينكه اصلا آب به آن نرسانيد. جنگل‌هاي زاگرس به علت ضعفي كه بر اثر تخريب خاك صورت گرفته و نبود آب به مرور ضعيف شده‌اند. وقتي به مرور ضعيف شده‌اند، قارچ و ويروسي كه هزاران سال با اين جنگل همزيستي مسالمت‌آميز داشتند، بر جنگل غلبه كرده است؛ يعني جنگل قدرت و تحمل اين قارچ و ويروس را ندارد؛ بنابراين اين ويروس و قارچ آن را از پاي درمي‌آورد.
كلانتري با اشاره به اينكه سالانه ۵۰ الي ۶۰ هزار هكتار جنگل را در زاگرس از دست مي‌دهيم، توضيح داده است: اصلاح جنگل كار يك شبه نيست. رفتارهاي غيرعلمي باعث از بين رفتن جنگل مي‌شود، بايد چراي دام و شخم زدن زمين را منع كنيم و اجازه دهيم طبيعت دوباره رشد پيدا كند و آرام آرام سبزينگي به طبيعت بازگردد. وقتي سبزينگي بازگردد، فرسايش خاك قطع مي‌شود. اين جنگل در طول ۴۰ سال تخريب شده است، حالا ۱۰۰ سال طول مي‌كشد تا احيا شود و اينگونه نيست كه بتوانيم يك‌ساله يا دوساله آن را احيا كنيم. همان طور كه گفتم براي رفع مشكل زاگرس بايد چراي دام را به حداقل برسانيم، نبايد زمين شخم بخورد. زاگرس ۱۰۰ الي ۲۰۰ سال طول مي‌كشد تا احيا شود و زاگرس يك‌ساله و 5 ساله احيا نمي‌شود.
رييس سازمان حفاظت محيط زيست به نكته ديگري اشاره كرده و افزوده است: همين الان ۸ هزار هكتار از اراضي كه سال گذشته سازمان جنگل‌ها و مراتع بوته‌كاري كرد، خشك شده‌اند. حدود ۱۸ تا ۲۰ هزار هكتار كاشتند كه ۸ هزار آن خشكيد و بايد احيا شود كه اين نياز به پول دارد. هامون پول مي‌خواهد، جازموريان پول مي‌خواهد و اين در حالي است كه كشور تحت فشار منابع مالي است.