گمانهزني ها درباره بازيگر جديد 007
جيمز باند بعدي زن است؟
بهار سرلك
طرفداران مجموعه فيلمهاي جيمز باند حداقل از سال 2012 چشمانتظار بازيگري سياهپوست براي ايفاي نقش مامور 007 بودند؛ يعني زماني شايعه شد ادريس البا، بازيگر انگليسي سياهپوست، جايگزين احتمالي دنيل كريگ است. اما بالاخره پس از گذشت هفت سال اين مجموعه به نتيجهاي فراتر از انتظارها دست يافته است؛ حالا خبر آمده است كه لاشانا لينچ، بازيگر زن سياهپوست مامور 007 جديد است.
نوآ برتلاسكي، منتقد و خبرنگار فيلم گاردين، در مطلبي مربوط به اين خبر مينويسد: «انتخاب بازيگران زن سياهپوست براي نقشآفريني شخصيتهاي اسطورهاي يك گام به سوي اصلاح نژادپرستي و جنسيتزدگي تاريخياي است كه منجر به آمار حضور بيتناسب شخصيتهاي مرد سفيدپوست در سينما شده است.» او معتقد است شخصيتهاي بازيگران زن را بايد با احترام تصوير كرد و آنقدر بايد قهرماناني طبيعي و شايستهاي باشند كه حركات و رفتار آنها ترديدي ايجاد نكند. در غير اين صورت قهرمان جديد فقط براي پيشبرد قهرمان حقيقي و شايسته كه همان مرد سفيدپوست است، به صحنه آمده است. او براي تغيير شخصيتهاي اسطورهاي مشكل ديگري را نيز عنوان ميكند: «شخصيت اوليه را عموما نسخه اصلي و جايگزينهاي او را موقتي و فرعي ميبينيم. در نتيجه ميتوان تصور كرد نسخههاي رنگينپوست و زن اين شخصيت، نسخههايي براي چارهانديشي هستند يا شخصيتهاي وابسته به آنها يا احتمالا اشتباهاتي كه بعدتر بيسروصدا از صحنه بيرون كشيده ميشوند.»
آيا قسمت جديد باند با لاشانا لينچ به عنوان مامور 007 واقعي، قهرمان و مركزي رفتار ميكند؟ طبق گزارشها پاسخ اين سوال خير است. برتلاسكي توضيح ميدهد كه لينچ وارث كد 007 است و ماموريتش هم اين است كه از نسخه باندي كه كريگ ايفا ميكند، بخواهد دوران بازنشستگياش را تمام كند چون پاي ماموريتي جدي در ميان است. بنابراين انگار باندي كه مرد و سفيدپوست است هنوز هم بهترين باندهاست و لينچ به بازيگر نقش مكملي سقوط كرده است. تصور اينكه شخصيت باندِ زن سياهپوست بيشتر از ديگر زنان باشد سخت نيست؛ زناني كه نقش مقابل جيمز باند را بازي ميكردند اما در ميانه داستان كشته ميشدند. اين منتقد در نهايت ميگويد ممكن است اين مجموعه در بحث جنسيت و نژادها بهتر از اين عمل كند: «اگر پيرنگ داستان اين باشد كه لينچ كمكم جاي كريگ را بگيرد و خودش در چند فيلم جيمزباند ايفاي نقش كند آنوقت ميتوانيم آن يك گام به جلو را مثبت ارزيابي كنيم.» او معتقد است هنوز وقت آن نرسيده است كه براي گنجاندن بازيگر زن سياهپوست در فيلم، سازندگان آن را خوشنام كنيم. «تجربه نشان ميدهد مردان سفيدپوست براي واگذار كردن نقشآفريني شخصيتهاي اسطورهاي به فرد ديگري، هميشه اكراه داشتهاند و اصلا اهميتي ندارد كه خودشان چه ادعايي ميكنند.»