حملات توييتري ترامپ دامن فرانسه و سوئد را هم گرفت
ديپلماسي توهين و تحقير
شهاب شهسواري
«جوي خوابالو»، «برني ديوانه» و «هيلاري كجدست» صفاتي است كه دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا، به صورت روزانه عليه رقباي سياسي خودش در امريكا استفاده ميكند، اما كمكم اين ادبيات رييسجمهور امريكا در حال تبديل شدن به رويكرد اصلي او در ديپلماسي و سياست بينالمللي است. تازهترين هدف حملات لفظي ترامپ، دولت فرانسه است. ترامپ اقدام اخير دولت فرانسه در وضع ماليات مضاعف عليه كمپانيهاي فناوري اطلاعات امريكايي را «حماقت ماكرون» توصيف كرده است. ترامپ در شرايطي اينگونه توهينآميز با رييسجمهور فرانسه برخورد ميكند كه كمتر از يك ماه ديگر قرار است در شهر بياريتز فرانسه براي اجلاس سران گروه 7 مهمان او باشد. او چنين توهينهايي را پيش از اين خطاب به رهبران كشورهاي ديگر هم به كار بردهبود؛ از جمله زماني كه رهبر كره شمالي را «مرد موشكي كوچولو» خطاب كردهبود. او اين صفت تحقيرآميز را بعد از استفاده در توييتر، در مجمع عمومي سازمان ملل متحد هم تكرار كرد. اما ابعاد توهينهاي ترامپي در حساب كاربري پرطرفدار شبكه اجتماعي توييترش، در حال رسيدن به رهبران اروپايي است. در طول روزهاي گذشته ترزا مي، نخستوزير پيشين بريتانيا، استفان لوفون، نخستوزير سوئد و امانوئل ماكرون، رييسجمهور فرانسه، مخاطب تازهترين توهينها و تهديدهاي توييتري ترامپ بودند.
روز جمعه بعد از تصويب قانوني در فرانسه كه ماليات مضاعف براي فعاليت كمپانيهاي فناوري اطلاعات امريكايي در اين كشور وضع ميكرد، رييسجمهور امريكا در توييتر خطاب به همتاي فرانسوياش اقدام دولت او را «حماقت ماكرون» توصيف كرد. ترامپ نوشت: «فرانسه ماليات ديجيتالي روي شركتهاي بزرگ فناوري امريكا را به اجرا گذاشت. اگر قرار به دادن ماليات باشد، اين شركتها بايد به كشور خود يعني امريكا ماليات دهند. به زودي اقدام متقابل قابل توجهي را عليه حماقت مكرون اعلام خواهيم كرد. من هميشه گفتهام شراب امريكايي بهتر از شراب فرانسوي است!» ماكرون كه روزگاري با در آغوش كشيدنها و دست و روبوسيهاي صميمانه، دوست عزيز ترامپ در اروپا محسوب ميشد، حالا به سيبل حملههاي توييتري او بدل شده است.
در طول روزهاي اخير، نخستوزير سوئد نيز هدف حملات ترامپ قرار گرفته است. بعد از آنكه استكهلم از اعمال نفوذ در روند قضايي يك خواننده امريكايي كه به اتهام ضرب و جرح در اين كشور بازداشت شده است خودداري كرد، دونالد ترامپ به حساب كاربري مشهور خود پناه برد تا بنويسد: «خيلي از اينكه استفان لوفِوِن، نخستوزير سوئد نتوانست در اين زمينه كاري انجام دهد مايوس شدم. سوئد باعث سرافكنده شدن جامعه سياهپوستان امريكايي در امريكا شد. من شخصا نوار فيلمهاي ضبطشده از درگيري مربوط به ايسپ راكي را ديدم و بر اين اساس يك گروه از مزاحمين بودند كه در ابتدا او را تعقيب و اذيت و آزار ميكردند. شما بايد با امريكاييها عادلانه رفتار كنيد!» ايسپ راكي، نام يك خواننده سبك رپ امريكايي است كه به تازگي به دليل درگيري و ضرب و جرح در يكي از كنسرتهايش در سوئد بازداشت شده است، دونالد ترامپ پيش از اين اعلام كرده بود كه اين فرد را نميشناسد اما چون كيم كارداشيان، شخصيت مشهور شبكههاي اجتماعي و شوهرش كاينيه وست، خواننده رپ به او توصيه كردهاند، پرونده اين خواننده را پيگيري خواهد كرد. او در طول هفته گذشته دستكم يك بار با نخستوزير سوئد براي آزادي اين خواننده امريكايي تماس گرفته است و بر اساس روايت رسانهها نخستوزير سوئد به او گفته است كه نميتواند در روند قضايي دخالت كند.كمتر از يك ماه پيش و همزمان با افشاي ايميلهاي سفير وقت بريتانيا در واشنگتن، كيم داروك كه در آن انتقادهاي تندي از بيبرنامگي و بههمريختگي در سياست خارجي كاخ سفيد مطرح شدهبود، دونالد ترامپ براي تحقير همتاي بريتانيايياش به توييتر متوصل شدهبود و با انتشار پيامي نوشت: «من بسيار نسبت به رويكرد ترزا مي در مذاكرات برگزيت انتقاد داشتم. او و نمايندهاش چه افتضاحي به بار آوردهاند. من به او گفتهبودم كه بايد چه كار كند، اما تصميم گرفت كه مسير ديگري انتخاب كند. خبر خوب براي بريتانيا اين است كه كمتر از يك ماه ديگر يك نخستوزير ديگر دارند.» تاكنون به جز نخستوزير بريتانيا، شهردار لندن از حزب كارگر هم بارها از سوي رييسجمهور امريكا مخاطب توييتهاي توهينآميز قرار گرفته است. هفته پيش بار ديگر بعد از انتشار واكنش دفتر نخستوزير بريتانيا به حملات نژادپرستانه و ضدزن رييسجمهور امريكا به چهار نماينده زن رنگينپوست اين كشور، بار ديگر ترامپ در توييتر حملاتش را به ترزا مي، از سر گرفت و نوشت: «ترزا مي! به جاي اينكه به من فكر كني به اقدامات مخرب اسلامگرايي افراطي كه در بريتانيا فراگير شده فكر كن! حال ما خوب خوب است.» ترامپ بعد از تغيير رهبر حزب محافظهكار بريتانيا و انتصاب بوريس جانسون به مقام نخستوزير اين كشور، بهشدت از انتخاب جانسون ابراز خرسندي كرده است. او روز جمعه با نخستوزير بريتانيا تلفني صحبت و اعلام كرده است كه «يك توافق تجاري اساسي» با بريتانيا به زودي امضا خواهد كرد.
جبهه جديد جنگ تجاري
ترامپ پاريس را به تعرفههاي متقابل تهديد كرده است، اما تهديد ترامپ به اعمال تعرفههاي تجاري بر محصولات كشورهاي اروپايي تهديد جديدي نيست. او از ابتداي كارزار انتخاباتي خود نسبت به كشورهايي كه با امريكا غيرمنصفانه برخورد ميكنند و در تجارت از امريكا ميدزدند، انتقاد و تاكيد كردهبود با سلاح تعرفه آنها را مجبور به امضاي توافقهاي جديد تجاري خواهد كرد كه بيشتر به منفعت امريكا باشد. ترامپ كه بيش از يك سال است جنگ تعرفهاي را با چين به عنوان بزرگترين شريك تجاري امريكا و دومين قدرت اقتصادي جهان آغاز كرده است، قصد دارد تا اين جنگ تجاري را به اروپا هم گسترش دهد. صادرات اروپا به امريكا 169 ميليارد دلار بيشتر از واردات اين اتحاديه از امريكا است. گوردون سوندلند، سفير ايالات متحده امريكا در اتحاديه اروپا به پوليتيكو ميگويد: «اروپا بايد براي شعار كمتر و عمل بيشتر از سوي امريكا آماده شود.» اين ديپلمات امريكايي تهديد كرده است كه امريكا ابزارهاي مختلفي از جمله «تعرفه بر واردات خودرو» در اختيار دارد كه اثر فوري بر اقتصاد كشورهاي اروپايي بر جا ميگذارد.
ارديبهشت ماه سال جاري دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده امريكا اعلام كرده بود كه واردات خودرو و قطعات خودرو «تهديد امنيت ملي امريكا» محسوب ميشود و از فرستاده تجاري خود رابرت لايتهايزر خواستهبود دست كم در طول شش ماه به يك توافق تجاري جديد با اتحاديه اروپا دست پيدا كند. پيش از اين ترامپ حاضر به مستثني كردن كشورهاي اروپايي از تعرفههاي فولاد و آلومينيوم نشده بود. چند ديپلمات اروپايي به پوليتيكو گفتهاند كه نگران اين هستند كه تا آبان ماه سال جاري، دونالد ترامپ تعرفههايي را كه قبلا وعده داده بود عليه واردات خودرو از اروپا عملي كند. همزمان اتحاديه اروپا هم تهديد كرده است در صورت اجرايي شدن تهديدهاي تجاري ترامپ، آماده است كه نزديك به 20 ميليارد دلار از واردات خود از امريكا را مشمول تعرفه كند.